Prawo do oddzielnego wynagrodzenia a pracę w warunkach nadliczbowych.

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
inforCMS
Praca wykonywana ponad normy czasu pracy, ustalone zgodnie z przepisami kodeksu, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych, przy czym praca taka jest dopuszczalna między innymi w razie "szczególnych potrzeb pracodawcy"- wynika z art.133 § 1 Kodeksu Pracy.

Pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych przysługuje wynagrodzenie – nazywane często wynagrodzeniem za pracę w godzinach nadliczbowych. Z uwagi na to, że praca ta z jednej strony godzi uzasadnione potrzeby pracodawcy z prawem pracownika do wypoczynku – ustawodawca przewidział szczególny sposób wynagradzania pracownika za taką pracę. Wynagrodzenie to wylicza się z sumy dwóch składników: normalnego wynagrodzenia + dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych.

Zobacz: Kodeks pracy

Wyliczenie takiego wynagrodzenia nie jest jednak wcale takie oczywiste. Najpierw trzeba bowiem ustalić co rozumiemy pod pojęciem „normalne wynagrodzenie”. W tym zakresie należy odnieść się do wyroku Sądu Najwyższego z 3 czerwca 1986r. Według powołanego wyroku przez "normalne wynagrodzenie" należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników.

Zobacz: Serwis-prawo pracy

Wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych reguluje art. 1511 kp. Wysokość dodatku zależy po pierwsze od tego, czy przekroczona została przeciętna norma tygodniowa, czy też norma dobowa lub przedłużony dobowy wymiar czasu pracy. W przypadku przekroczenia średniej normy tygodniowej pracownikowi przysługuje dodatek w wysokości 100%. Wysokość dodatku z tytułu przekroczenia wartości dobowych zależy natomiast od tego, kiedy godziny nadliczbowe przypadały. Zasadą jest dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia, natomiast dodatek w wysokości 100% przysługuje za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy oraz w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

Pracownikowi przysługuje tylko jeden dodatek. Jeżeli więc praca w tych samych godzinach powodowała przekroczenie zarówno wartości dobowej, jak i tygodniowej, dodatek przysługuje jedynie z tytułu przekroczenia wartości dobowej.

Odmiennie przedstawia się prawo do wynagrodzenia za pracę wykonywaną poza normalnymi godzinami pracy w przypadku pracowników zarządzających zakładem pracy. Zgodnie z art. 135 § 1 KP: "Pracownicy zarządzający, w imieniu pracodawcy, zakładem pracy, główni księgowi i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych zakładu pracy, a także zastępcy tych osób, wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do oddzielnego wynagrodzenia z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych", a prawo do oddzielnego wynagrodzenia przysługuje im jedynie "z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę, święto lub w dodatkowym dniu wolnym od pracy, jeżeli za pracę w tym dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy", a wykonywali ją na polecenie pracodawcy (art. 135 § 2 KP).

Prawo
Renta wdowia. Kiedy wejdzie w życie? Ministra podała termin, jest zmiana
16 lip 2024

Projekt wprowadzający rentę wdowią wróci już niedługo pod obrady Sejmu. Ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przekazała, że ma się to wydarzyć jeszcze w lipcu. Podała też termin, kiedy w związku z tym ustawa o rencie wdowiej może ostatecznie wejść w życie.

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? W 2024 r. zrób te trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie
16 lip 2024

Jak przekazać darowiznę swojemu dziecku i uniknąć podatku? Zrób trzy rzeczy, a będziesz mógł spać spokojnie. Darowizny w najbliższej rodzinie są co do zasady zwolnione od podatku, jednak czasami trzeba złożyć druk SD-Z2.

Wycieczki szkolne – sukces programu Podróże z klasą. Wkrótce rusza kolejny nabór
16 lip 2024

W ramach programu „Podróże z klasą” pozytywnie rozpatrzono 2283 wniosków o dofinansowanie wycieczek szkolnych. Barbara Nowacka, minister edukacji, ogłasza nowy nabór w programie, na który przeznaczy dodatkowe 20 mln zł.

15 sierpnia mija termin wdrożenia przepisów z tzw. ustawy Kamilka
16 lip 2024

Na wdrożenie „Standardów ochrony”, wprowadzonych w ramach tzw. ustawy Kamilka pozostał jedynie miesiąc. Niestety, większość placówek, których dotyczą przepisy ma duży problem z przygotowaniem i implementacją wymaganych dokumentów i procedur. 

Od 1 stycznia 2025 r. wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej, a także zasiłki
16 lip 2024

Są już nowe kwoty kryteriów dochodowych, uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej od dnia 1 stycznia 2025 r. Odpowiednie rozporządzenie w tej sprawie zostało właśnie opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Pracowałeś przed 1999 rokiem i masz te dokumenty? Możesz mieć wyższą emeryturę w 2024 roku – tylko złóż wniosek do ZUS
16 lip 2024

Warto przeszukać swoje szafki i segregatory. W nich można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Zdrowie jest najważniejsze, dlatego akcyza musi pójść w górę. Jest jednak podejrzenie, że chodzi o coś innego
16 lip 2024

Chodzi o podniesienie podatku akcyzowego na papierosy i inne wyroby nikotynowe. Resort finansów poinformował o swoich planach dotyczących wysokości akcyzy na 2025 rok. Ruch ten podyktowany jest rzekomą troską o zdrowie Polaków, ale wiadomo, że jest próbą zaradzenia kryzysowi budżetowemu.

Kiedy ZUS ponownie przeliczy emeryturę? 3 powody. Ważne zwłaszcza dla osób zatrudnionych przed 1999 rokiem
16 lip 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że wniosek o ponowne przeliczenie emerytury może skutecznie złożyć emeryt, jeśli są ku temu podstawy.  Jest to możliwe na przykład, gdy emeryt dysponuje nowymi dokumentami dotyczącymi dodatkowego stażu pracy czy dodatkowych zarobków uzyskanych przed lub po przyznaniu świadczenia emerytalnego. 

Będzie drożej. W 2025 r. zapłacimy 59,50 zł podatku za 50-metrowe mieszkanie i 178,50 zł za 150-metrowy dom. W 2020 r. było to 40,50 zł i 121,50 zł.
16 lip 2024

Będzie drożej. Wiemy to, bo wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku wzrósł o 2,7 proc. Zapłacimy 59,50 zł za 50-metrowe mieszkanie i 178,50 zł za 150-metrowy dom.

Sprzątali w biurowcu i kradli wartościowe rzeczy
16 lip 2024

Para zatrudniona do sprzątania w warszawskim biurowcu po godzinach kradła wartościowe przedmioty. Skradzione rzeczy oszacowany na blisko 15 tys. zł. 

pokaż więcej
Proszę czekać...