Prawo do odpoczynku pracownika

Łukasz Nysztal
Adwokat
rozwiń więcej
Zgodnie z art. 132 § 1 kodeksu pracy każdemu pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku.

 Jest to przepis bezwzględnie obowiązujący, od którego przewidziano enumeratywnie wyliczone odstępstwa jedynie dla pewnej grupy pracowników. Odstępstwa te dotyczącą następujących grup pracowniczych:

1) pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, 

2) przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Zobacz: Kodeks pracy

Jeśli w wyniku okoliczności wskazanych powyżej nie zapewniono pracownikowi jedenastogodzinnego nieprzerwanego okresu dobowego odpoczynku, to w danym okresie rozliczeniowym przysługuje mu równoważny (wyrównawczy) okres odpoczynku. Przykładowo, jeżeli w ciągu jednej doby pracowniczej pracownik korzystał nie z jedenastogodzinnego, lecz ośmiogodzinnego okresu odpoczynku, to w ciągu innej doby lub dób okres odpoczynku powinien być tak wydłużony, aby zrekompensować wcześniejsze skrócenie dobowego odpoczynku o trzy godziny.

Pamiętać przy tym należy, że dobę rozumie się zgodnie z definicją zawartą w art. 128 § 3 pkt 1 kp.

Wypoczynek musi być nieprzerwany i może w szczególności rozpoczynać daną dobę albo ją kończyć. Przedstawiając to na przykładzie można wskazać, że np. pracownik pracujący w środę od godziny 13:00 do godzin 18:00 nie może rozpocząć następnego dnia pracy przed godziną 13:00 w czwartek.

W praktyce pojawiają się wątpliwości czy istnieje możliwość skrócenia dobowego wymiaru odpoczynku stosując równoważny czas pracy. Należy stwierdzić, że jest to pogląd całkowicie błędny.

Równoważny czas pracy dotyczy bowiem możliwości przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy - jeśli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. Równoważny czas pracy nie zwalnia jednak z obowiązku zapewnienia 11-godzinnego odpoczynku.

Wręcz przeciwnie – brzmienie art. 136 § 2 kp wskazuje wprost, że w takim systemie czasu pracy pracownikowi przysługuje, bezpośrednio po każdym okresie wykonywania pracy w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy, odpoczynek przez czas odpowiadający co najmniej liczbie przepracowanych godzin, niezależnie od odpoczynku przewidzianego w art. 133.

Zobacz: Odprawa emerytalno-rentowa

Reasumując, każdy pracownik, z wyjątkiem osób zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy, ma prawo do nieprzerwanego dobowego odpoczynku wynoszącego co najmniej 11 godzin. Przy czym korzystniejsze uregulowanie długości odpoczynku dobowego ustalone w regulaminach pracy czy umowach o pracę jest z mocy art. 18 § 2 kp dopuszczalne.

Prawo
Ten QUIZ z logiki sprawdzi czy myślisz strategicznie. Nie będzie zbyt trudno. 6/9 to będzie mistrzostwo
19 lis 2024
Ten quiz sprawdzi nie tyle Waszą wiedzę, co logiczne myślenie. Nad pytaniami trzeba się nieco zastanowić, wykazać się odrobiną sprytu i wydedukować, jaka odpowiedź jest tą prawidłową. Pytania nie są zbyt trudne, ale nad niektórymi trzeba się zastanowić przez dłuższą chwilę. Komplet punktów zdobędą prawdziwi stratedzy logicznego myślenia.
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

pokaż więcej
Proszę czekać...