Zgodnie z art. 389 kodeksu cywilnego umowa przedwstępna to taka , przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.
Zobacz: Kodeks cywilny
Jeżeli termin, w ciągu którego ma być zawarta umowa przyrzeczona, nie został oznaczony, powinna ona być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeżeli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie.
Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej, nie można żądać jej zawarcia.
Zobacz: Przedwstępna umowa o pracę
Przez umowę przedwstępną jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy. Umowa przedwstępna powinna zatem określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Istotne postanowienia umowy o pracę są określone w art. 29 § 1 kodeksu pracy.
Należą do nich określenie stron umowy, data zawarcia umowy oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:
1) rodzaj pracy,
2) miejsce wykonywania pracy,
3) wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
4) wymiar czasu pracy,
5) termin rozpoczęcia pracy.
Żaden przepis nie wskazuje formy zawarcia przedwstępnej umowy o pracę. Zatem umowa przedwstępna może być zawarta w dowolnej formie, także ustnej. Forma zawarcia przedwstępnej umowy o pracę ma natomiast znaczenie dla skutków jakie umowa ta wywiera.
Umowa przedwstępna nie musi wskazywać terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeśli jednak termin ten nie zostanie wskazany umowa przyrzeczona powinna być zawarta w odpowiednim terminie wyznaczonym przez stronę uprawnioną do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej. Jeśli obie strony są uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej i każda z nich wyznaczyła inny termin, strony wiąże termin wyznaczony przez stronę, która wcześniej złożyła stosowne oświadczenie.
Jeżeli w ciągu roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej nie został wyznaczony termin do zawarcia umowy przyrzeczonej nie można żądać jej zawarcia.
Zobacz: Wynagrodzenie za pracę z mocą wsteczną
W przypadku gdy strona uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej skutki umowy są zależne od formy w jakiej zawarto umowę przedwstępną. Gdy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom, od których zależy ważność umowy przyrzeczonej, w szczególności wymaganiom co do formy - w przypadku umowy o pracę będzie to forma pisemna - strona uprawniona może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej.
W razie odmowy przez zakład pracy zawarcia przyrzeczonej umowy o pracę na czas nieokreślony, poszkodowanemu przysługuje na podstawie art. 390 § 1 kc w związku z art. 300 kp roszczenie o odszkodowanie, którego wysokość z reguły nie powinna przekraczać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę na stanowisku objętym umową przedwstępną.
Dochodzenie tego odszkodowania nie jest uzależnione od żądania zawarcia umowy przyrzeczonej.
Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 22 kwietnia 1977 r. I PZP 5/77
Roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym umowa przyrzeczona miała być zawarta.
Jeżeli sąd oddali żądanie zawarcia umowy przyrzeczonej, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.
Podstawa prawna:
Ustawa kodeks pracy ( Dz.U z 1998 Nr 21 poz 94 ze zm.)