Przedmiotowe wypowiedzenie jest jednostronną czynnością prawną leżącą w gestii pracodawcy lub pracownika. Następuje ono bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Jaką umowę można rozwiązać w przedmiotowy sposób?
Pracodawca może w tym trybie rozwiązać każdą umowę, z każdym pracownikiem i w każdym czasie. Decyzja o rozwiązaniu umowy z winy pracownika jest pozostawiona swobodnemu uznaniu pracodawcy, który nawet mając podstawy do jej podjęcia, nie musi rozwiązywać umowy w tym trybie. W tym zakresie decyzja jest pozostawiona w całości w gestii pracodawcy.
Z kolei pracownik może wypowiedzieć przedmiotową umowę w wyniku zaistnienia okoliczności, wyliczonych w Kodeksie Pracy.
Uprawnienia po stronie pracodawcy
Przypadki warunkujące możliwość rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia wynikłe z winy pracownika:
- ciężkie naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku,
Terminy
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Termin miesiąca, w czasie którego pracodawca ma czas na podjęcie decyzji o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika, nie zawsze będzie liczony od daty zaistnienia okoliczności uzasadniającej rozwiązanie.
W razie podniesienia zarzutu o przekroczeniu tego terminu pracodawca musi być przygotowany na udowodnienie, kiedy powziął wiadomość o istnieniu podstawy do rozwiązania umowy.
Ponadto pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż 3 miesiące, w przypadku gdy był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy.
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić w razie nieobecności pracownika w pracy z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem.
Ważna jest również regulacja, stanowiąca, iż rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może nastąpić po stawieniu się pracownika do pracy w związku z ustaniem przyczyny nieobecności.
Uprawnienia po stronie pracownika
Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na jego zdrowie, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
Ponadto pracownik może rozwiązać umowę o pracę także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec jego osoby. W takim przypadku przysługuje pracownikowi także odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Forma oświadczenia woli pracownika
Oświadczenie o rozwiązaniu umowy pracownik musi złożyć na piśmie z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.