Właściwość sądu
Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy można wytoczyć przed sąd właściwości ogólnej pozwanego, czyli miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego pracodawcy, bądź przed sąd, w którego okręgu pracownik wykonywał pracę lub miał ją wykonywać, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy.
Przede wszystkim przedmiotowe roszczenia pracownik może realizować przed sądami pracy, które są wyodrębnionymi jednostkami sądów rejonowych i sądów okręgowych. Spory ze stosunku pracy w I instancji rozpatrują zasadniczo sądy rejonowe (sądy pracy) I instancji.
Sądy okręgowe - sądy pracy i ubezpieczeń społecznych działają jako sądy I instancji w sprawach o prawa niemajątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe, a także w sprawach o roszczenia majątkowe, w których wartość przedmiotu sporu przekracza 75 000 zł , oraz jako sądy apelacyjne od orzeczeń sądów rejonowych - sądów pracy.
Zakres spraw pracowniczych
Do właściwości powyższych sądów, bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy z zakresu prawa pracy:
- ustalenie istnienia stosunku pracy,
- uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy,
- o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy i płacy
- roszczenia o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy,
- sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane.
Terminy na wniesienie roszczeń
Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.
Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.
Żądanie nawiązania umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.
Skutki uchybienia terminu
Jeżeli pracownik nie dokonał czynności w terminie bez swojej winy sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu. Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu np. choroby pracownika.
We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu np. przedstawić zwolnienie lekarskie.