Wysokość dodatku
Przepisy dokładnie określają wysokość dodatku za pracę w nocy. Pracownikowi za każdą godzinę pracy w porze nocnej przysługuje dodatek w wysokości:
• 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Wysokość dodatku za pracę w nocy połączona jest z wysokością minimalnego wynagrodzenia. W pierwszym roku pracy pracownika dodatek nie może wynosić mniej niż 80% tej kwoty.
W celu przeliczenia minimalnego wynagrodzenia za pracę należy minimalne wynagrodzenie podzielić przez liczbę godzin będących do przepracowania w danym miesiącu.
Kwota dodatku wskazana przez przepisy kodeksu pracy jest wielkością minimalną. Oznacza to, że pracodawca może przyznać pracownikom pracującym w nocy wyższe dodatki. Może to uczynić w:
• układzie zbiorowym lub
• regulaminie pracy
Jak ustalić dodatek za prace w nocy:
• podzielić wynagrodzenie minimalne za pracę (wynosi od 01.01.2008r. 1126 zł) przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu
• wyliczyć stawkę godzinową dodatku, mnożąc wynik z pierwszego działania przez stawkę dodatku (kodeksowe 20%)
• pomnożyć ilość godzin przepracowanych w danym miesiącu przez pracownika w porze nocnej przez stawkę godzinową dodatku
Dodatek jest obowiązkowy
Dodatek taki jest obligatoryjny. Pracownika, który przepracował w nocy choćby jedną godzinę ma prawo do dodatkowej zapłaty. Nic i nikt nie może go pozbawić takiego przywileju.
Pracodawca nie może z pracownikiem w umowie o pracę umówić się, że pracownik nie będzie otrzymywał wynagrodzenia za pracę. Taki zapis jest nie ważny z mocy prawa.
Nie można także umieszczać zapisów, które nie przewidują dodatków za pracę w nocy w układach zbiorowych pracy i w regulaminach wynagrodzenia. Takie wewnętrzne przepisy nie mogą pozbawiać lub ograniczać uprawnień pracowników wynikających z przepisów ustaw.
Pracownik, który pracuje w godzinach nadliczbowych w porze nocnej ma prawo do dwóch zasiłków: za pracę w godzinach nadliczbowych i pracę w nocy.
Ryczałt
Ryczałt może zastąpić dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej.
Pracownikom wykonującym pracę w porze nocnej stale poza zakładem pracy dodatek może zostać zastąpiony ryczałtem. Wysokość ryczałtu odpowiada przewidzianemu wymiarowi pracy w porze nocnej.
Stałe wykonywanie pracy poza zakładem pracy nie oznacza, że pracownik wykonuje tylko tego rodzaju pracę. Nie musi też wykonywać pracy w takich warunkach codziennie.
Wypłacanie ryczałtu zwalnia pracownika od prowadzenia ewidencji godzin pracy.
Istotą ryczałtu jest, ze określa on wartość dodatku za pracę w porze nocnej w przybliżony sposób. Pracodawca w przybliżeniu ustala czas pracy w godzinach nocnych i wysokość należnego pracownikowi dodatku, którego wysokość zostanie zastąpiona ryczałtem.
W sytuacji gdy pracownik pracuje rzeczywiście dłużej w nocy niż przyjęto to przy obliczaniu ryczałtu, może żądać uzupełnienia wynagrodzenia. W przypadku, gdy pracownik przepracował faktycznie większą ilości godzin w porze nocnej ma roszczenie o dopłatę do ryczałtu.
Pracownik sam musi udowodnić, że pracował w godzinach nocnych w znacznie większym wymiarze niż przyznany mu ryczałt.