Praca na podstawie umowy agencyjnej

Umowa agencyjna

Umowa agencyjna jest umową cywilnoprawną. Oznacza to, że stosuje się do niej przepisy Kodeksu cywilnego. W ramach umowy agencyjnej przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu.  

Umowa agencyjna może zostać zawarta w dowolnej formie na czas oznaczony lub nieoznaczony. Co ważne dopuszczalne jest zawarcie umowy agencyjnej na okres próbny.

Strony umowy

Stronami umowy agencyjnej są:

1. agent, czyli osoba przyjmująca zlecenie - może to być zarówno osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, jak i osoba prawna oraz
2. osoba dająca zlecenie – może to być wyłącznie przedsiębiorca.

Umowę agencyjną mogą zawrzeć wyłącznie przedsiębiorcy, tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i osoby prawne.

W przypadku, gdy jedną ze stron umowy będzie osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej (podmiot nieprofesjonalny), to mamy do czynienia z umową nienazwaną, a nie umową agencyjną. Należy jednak wyjaśnić, że jeśli to zleceniodawca nie jest przedsiębiorcą, to stosujemy przepisy dotyczące umowy agencyjnej (z wyłączeniem art. 761-761², art. 761⁵ oraz art. 764³-764⁸ k.c.), jeśli natomiast to agent nie jest przedsiębiorcą, stosujemy przepisy dotyczące umowy zlecenia.

Zobacz: Co to jest job sharing i jak to wygląda w Polsce?

Obowiązki agenta

Istotą umowy agencyjnej jest aktywne działanie agenta na rzecz i w interesie zleceniodawcy. Działanie to może polegać na:

1. wyszukiwaniu kontrahentów i skłanianiu ich do zawarcia ze zleceniodawcą umowy,
2. pomocy w redagowaniu treści umów,
3. zaznajamianiu kontrahentów z profilem działalności zleceniodawcy,
4. sprawdzaniu zdolności kredytowej i wypłacalności kontrahentów,
5. zawieraniu umów na rachunek i w imieniu zleceniodawcy: umowy sprzedaży, o dzieło, najmu.

Wynagrodzenie

Strony powinny określić wynagrodzenie w umowie. Jeśli tego nie zrobią, wówczas, zgodnie z przepisami, agentowi należy się prowizja. Prowizja jest to najczęściej wynagrodzenie procentowe, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawieranych umów.

W świetle regulacji prawnych, jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, a w razie niemożności ustalenia prowizji w ten sposób, agentowi należy się prowizja w odpowiedniej wysokości, uwzględniającej wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych mu czynności.  

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Istnieje również możliwość zaproponowania agentowi wynagrodzenia ryczałtowego. Wówczas strony uzgadniają już w momencie zawierania umowy konkretną kwotę z tytułu określonych czynności. Kwota ta nie zmienia się w trakcie umowy, niezależnie od ilości, jakości i efektywności agenta. 

Zobacz serwis: Formy zatrudnienia

Podstawa prawna: art. 758 – 764⁹ Kodeksu cywilnego (Dz.U.1964.16.93).