Czy w Polsce szykuje się rewolucja w kalendarzu dni wolnych od pracy? Wniesiona przez obywatela petycja zakłada ustanowienie Wielkiego Piątku dniem ustawowo wolnym od pracy oraz uchylenie Święta Narodowego Trzeciego Maja. Choć brzmi to kontrowersyjnie, sprawa nabiera tempa, a emocje rosną nie tylko wśród polityków, ale i w społeczeństwie.
- Nowy dzień wolny? Głos obywatela, który poruszył opinię publiczną
- Argumenty za zmianą – równość wyznaniowa i europejski standard
- Co z Konstytucją 3 Maja? Argumenty za uchyleniem dnia wolnego, czyli długiego weekendu majowego
- Jak powinien wyglądać kalendarz dni wolnych? Czas na debatę
- Dni wolne od pracy w 2025 roku: Jest teraz więcej odpoczynku, doszła wolna Wigilia!
Czy Wielki Piątek powinien być dniem ustawowo wolnym od pracy, a Święto Narodowe Trzeciego Maja stracić swój obecny status? Taką zmianę proponuje obywatelska petycja, która trafiła do parlamentu. Choć może się wydawać kontrowersyjna w kontekście długiego weekendu majowego, już teraz wzbudza debatę publiczną. To głos pojedynczego obywatela, ale porusza ważne kwestie – równości wyznaniowej, sensu tradycji i społecznych priorytetów. W świecie, który się dynamicznie zmienia, coraz częściej zadajemy sobie pytanie: czy kalendarz dni wolnych odpowiada współczesnym wartościom?
Nowy dzień wolny? Głos obywatela, który poruszył opinię publiczną
Wniesiona do Senatu RP indywidualna petycja P11-144/24 porusza temat, który dla wielu może wydawać się marginalny, a dla innych – fundamentalny. Autor dokumentu nie reprezentuje żadnej organizacji ani ugrupowania – to głos zwykłego obywatela, który zdecydował się formalnie wystąpić z propozycją zmiany obowiązującej ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy.
Wniosek? Usunięcie Święta Narodowego Trzeciego Maja z listy dni wolnych i zastąpienie go Wielkim Piątkiem. Argumentacja petytora jest przemyślana i – co ciekawe – osadzona nie tylko w sferze religijnej, ale również społecznej i międzynarodowej.
Według autora petycji, Wielki Piątek, uznawany za najważniejsze święto w roku liturgicznym przez ewangelików, prawosławnych i inne kościoły protestanckie, powinien być dniem ustawowo wolnym od pracy. W Polsce, która wciąż ma dominującą większość katolicką, to święto nie cieszy się tym samym statusem co w wielu krajach Europy Zachodniej, gdzie Wielki Piątek jest dniem wolnym w takich państwach jak Niemcy, Wielka Brytania, Dania, Finlandia, Holandia czy Hiszpania.
Argumenty za zmianą – równość wyznaniowa i europejski standard
Petytor w swojej argumentacji wskazuje, że wprowadzenie Wielkiego Piątku jako dnia wolnego od pracy byłoby wyrazem szacunku i tolerancji wobec obywateli wyznających inne od katolickiego odłamy chrześcijaństwa. Wskazuje, że osoby te co roku zmuszone są do wykorzystywania urlopu lub proszenia o zwolnienie z pracy w jednym z najważniejszych dla nich dni.
To rozwiązanie miałoby więc nie tylko wymiar religijny, ale także społeczny i równościowy – szczególnie w kontekście konstytucyjnego prawa do wolności wyznania. Co więcej, zwraca uwagę na spójność z praktykami obowiązującymi w wielu europejskich krajach, które już dawno wprowadziły Wielki Piątek jako dzień wolny – niezależnie od dominującego wyznania.
Poniżej lista wybranych krajów, w których Wielki Piątek jest dniem wolnym od pracy:
- Niemcy
- Wielka Brytania
- Dania
- Finlandia
- Hiszpania
- Holandia
- Estonia
- Łotwa
- Malta
- Austria
- Portugalia
- Słowacja
- Szwecja
Jak widać – Polska jest w mniejszości.
Co z Konstytucją 3 Maja? Argumenty za uchyleniem dnia wolnego, czyli długiego weekendu majowego
Największe emocje budzi jednak druga część petycji – postulat uchylenia Święta Narodowego Trzeciego Maja jako dnia wolnego od pracy. Petytor zwraca uwagę, że Konstytucja 3 Maja obowiązywała zaledwie przez 14 miesięcy i – choć ważna symbolicznie – nie ma realnego znaczenia w dzisiejszym porządku prawnym.
W zamian proponuje refleksję nad tym, dlaczego dniem wolnym nie jest 2 kwietnia – dzień uchwalenia obowiązującej dziś Konstytucji z 1997 r., która faktycznie stanowi podstawę obecnego systemu państwowego. To pytanie, choć niewygodne, prowokuje do szerszej dyskusji o tym, czym dziś jest patriotyzm i jak powinniśmy go świętować.
Warto przypomnieć, że 3 maja – jako dzień wolny od pracy – został przywrócony w 1990 r., w pierwszych latach transformacji ustrojowej, jako symbol odrodzenia demokracji po czasach PRL. Dla wielu Polaków ten dzień ma ogromne znaczenie historyczne i emocjonalne. Jednak czy symboliczna wartość powinna decydować o dniu wolnym od pracy w XXI wieku?
Jak powinien wyglądać kalendarz dni wolnych? Czas na debatę
Petycja z 4 listopada 2024 r. to nie tylko formalny dokument, ale początek ważnej debaty o tym, jak powinien wyglądać kalendarz świąt w nowoczesnym, pluralistycznym społeczeństwie. Niezależnie od tego, czy popieramy pomysł zmiany, warto zadać sobie pytania:
- Czy obecny system faktycznie uwzględnia wszystkie grupy wyznaniowe?
- Czy tradycja powinna zawsze wygrywać z potrzebą zmian?
- Jakie święta rzeczywiście jednoczą Polaków?
Sejmowa Komisja Petycji rozpoczęła rozpatrywanie sprawy 20 listopada 2024 r. Czy zdecyduje się przekuć obywatelski postulat w inicjatywę ustawodawczą? Czas pokaże, ale jedno jest pewne – temat dotknął czułego punktu i może być początkiem większej zmiany.
Dni wolne od pracy w 2025 roku: Jest teraz więcej odpoczynku, doszła wolna Wigilia!
W 2025 roku pracownicy w Polsce mogą korzystać z 14 dni ustawowo wolnych od pracy, a dodatkowo każdy dzień niedzielny jest dniem odpoczynku. Jest jednolity tekst ustawy o dniach wolnych od pracy, który zawiera zmianę wprowadzoną ustawą z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw.
Nowy jednolity tekst ustawy o dniach wolnych od pracy uwzględnia dodanie Wigilii Bożego Narodzenia jako dodatkowego dnia wolnego. Poniżej przedstawiamy szczegółowy wykaz dni wolnych od pracy w bieżącym roku, w tym ostatnie modyfikacje, które weszły w życie.
Tabela: Dni ustawowo wolne od pracy w 2025 roku
Pracownicy mają prawo do wolnych dni zarówno w związku ze świętami kościelnymi, jak i państwowymi. W 2025 roku, zgodnie z opublikowanym jednolitym tekstem ustawy, w Polsce obowiązuje 14 dni wolnych od pracy. Są to następujące dni:
| Data | Dzień tygodnia | Nazwa święta |
|---|---|---|
1 stycznia | środa | Nowy Rok |
6 stycznia | poniedziałek | Święto Trzech Króli |
20 kwietnia | niedziela | Pierwszy dzień Wielkiej Nocy |
21 kwietnia | poniedziałek | Drugi dzień Wielkiej Nocy |
1 maja | czwartek | Święto Państwowe |
3 maja | sobota | Święto Narodowe Trzeciego Maja |
25 maja | niedziela | Pierwszy dzień Zielonych Świątek |
19 czerwca | czwartek | Boże Ciało |
15 sierpnia | piątek | Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny |
1 listopada | sobota | Wszystkich Świętych |
11 listopada | wtorek | Narodowe Święto Niepodległości |
24 grudnia | środa | Wigilia Bożego Narodzenia (nowość) |
25 grudnia | czwartek | Pierwszy dzień Bożego Narodzenia |
26 grudnia | piątek | Drugi dzień Bożego Narodzenia |
Poza wymienionymi wyżej świętami - zgodnie z ustawą - wszystkie niedziele w roku 2025 są również dniami wolnymi od pracy. To oznacza, że niezależnie od okoliczności, prawo gwarantuje, że każda niedziela jest dniem odpoczynku dla pracowników w Polsce.
Petycja z dnia 4 listopada 2024 r. w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, w celu ustanowienia Wielkiego Piątku dniem ustawowo wolnym od pracy i uchylenia Święta Narodowego Trzeciego Maja (P11-144/24).
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 6 marca 2025 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o dniach wolnych od pracy (Dziennik Ustaw z 2025 r., poz. 296).
Ustawa z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw (Dziennik Ustaw poz. 1965).