Mobbing w szkołach. Nie tylko wynagrodzenie i czas pracy są problemami nauczycieli. Coraz głośniej mówi się również o mobbingu

• Mobbing w pracy nauczyciela
• Czas pracy bez normy dobowej

Mobbing w pracy nauczyciela

Jak wynika z definicji zawartej w przepisach ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników (art. 94³ § 2 k.p.). W pracy nauczyciela tak samo, jak w przypadku zatrudnienia w każdej innej grupie zawodowej, mogą zdarzyć się sytuacje, które będą nosiły znamiona tego rodzaju niedozwolonego działania. Jednak jak twierdzi autor petycji, która wpłynęła do Sejmu RP, stosowanie mobbingu w oświacie jest zjawiskiem powszechnym i aby mu zapobiec, ustawodawca powinien podjąć niezwłoczne działania. O co chodzi?
Zgodnie z art. 42 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W ramach tak ustalonego czasu pracy nauczyciel zobowiązany jest realizować:

1. zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz;
2. inne zajęcia i czynności wynikające z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów;
3. zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym. 

Czas pracy bez normy dobowej

Na tle tej regulacji źródłem problemów okazuje się być określenie tygodniowej normy czasy pracy przy jednoczesnym braku normy dobowej. Zdaniem autora petycji, powszechnym zjawiskiem jest wykorzystywanie przez dyrektorów braku dobowej normy czasu pracy nauczycieli w celu mobbingu. Jak się on przejawia? Autor petycji wskazuje, że nauczyciele lubiani przez dyrektora mają korzystnie rozłożone w planie lekcji godziny zajęć, a inni z uwagi na wielogodzinne okienka, są zmuszeni pozostawać w placówce ponad 8 godzin dziennie. Właśnie takim sytuacjom miałoby zapobiegać ustalenie dobowej normy czasu pracy.

Przypomnijmy, że pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Jeżeli wskutek mobbingu pracownik rozwiąże umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. W takim przypadku oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę powinno nastąpić na piśmie z podaniem mobbingu jako przyczyny uzasadniającej to rozwiązanie umowy.

Podstawa prawna
art. 94³ § 2  ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)
art. 42 ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 986)

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź