Wolne piątki, soboty i niedziele. Nie trzeba czekać na zmiany. Więcej wolnego i to samo wynagrodzenie. Taki model pracy może na gruncie obowiązujących przepisów wprowadzić każdy pracodawca.
- Czterodniowy tydzień pracy jest możliwy
- System skróconego tygodnia pracy
- System pracy weekendowej
- Zadaniowy system czasu pracy
Czterodniowy tydzień pracy jest możliwy
Coraz częściej słyszymy lub czytamy o eksperymentach pojedynczych pracodawców z czterodniowym tygodniem pracy i ich wynikach. Pojawiają się również głosy, że wprowadzenie go w Polsce jest jedynie kwestią czasu. Warto jednak zauważyć, że już teraz pracodawcy, którzy dostrzegają wartość w takiej organizacji pracy, mogą zgodnie z przepisami wprowadzić ją w swoim zakładzie pracy. Ustawodawca dał im w tym celu kilka „narzędzi”.
System skróconego tygodnia pracy
Art. 143 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy dopuszcza stosowanie wobec pracownika systemu skróconego tygodnia pracy. Pracodawca może to jednak zrobić tylko na jego pisemny wniosek. W tym systemie pracownik może wykonywania pracę przez mniej niż 5 dni w tygodniu, a jego dobowy wymiar czasu pracy może zostać przedłużony, jednak nie więcej niż do 12 godzin. Oznacza to, że nie ma przeszkód prawnych do tego, by już obecnie pracownik pracował przez 4 dni w tygodniu po 10 godzin, a następnie przez 3 kolejne dni cieszył się wolnym od pracy, jeśli jest zainteresowany takim rozwiązaniem, a pracodawca wyrazi zgodę na jego zastosowanie.
System pracy weekendowej
Podobne możliwości daje pracownikowi i pracodawcy system pracy weekendowej (art. 144 Kodeksu pracy). Również w tym wypadku punktem wyjścia musi być pisemny wniosek pracownika o zastosowanie do niego systemu czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta. Także w tej sytuacji jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. Stosowanie tego systemu czasu pracy często wiąże się z pracą w niepełnym wymiarze, co wynika z tego, że pracując po 12 godzin jedynie w piątki, soboty, niedziele i święta, pracownik zazwyczaj nie jest w stanie wypracować nominalnego czasu pracy.
Zadaniowy system czasu pracy
Kolejnym systemem czasu pracy, który pozwala na dopasowanie rozkładu czasu pracy do potrzeb pracownika i pracodawcy jest zadaniowy system czasu pracy (art. 140 Kodeksu pracy). Ustawodawca wskazał, że w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. W takim przypadku pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z norm określonych w art. 129 k.p., a od pracownika zależy to, kiedy i w jakim wymiarze będzie pracował. Nie jest bowiem rozliczany z godzin pracy, a z wykonania powierzonych mu zadań.
art. 129, art. 140, art. 143, art. 144 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.)