Co to jest czas pracy?
Kodeksowa definicja czasu pracy określa czas pracy jako czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Oznacza to, że na czas pracy składa się nie tylko czas rzeczywistej pracy, lecz także okresy jej nieświadczenia, w których pracownik pozostawał w dyspozycji pracodawcy.
Elastyczny czas pracy
Odpowiadając na pytanie jak uelastycznić czas pracy pracownika warto na początku wyjaśnić na czym w ogóle polega uelastycznienie czasu pracy. Otóż uelastycznienie czasu pracy oznacza zróżnicowanie form jego organizacji, które odpowiada wymogom pracy w danym zakładzie pracy oraz potrzebom i oczekiwaniom pracowników. Pracodawca, który zamierza uelastycznić czas pracy w swojej firmie powinien wziąć pod uwagę takie czynniki jak wiek, stan cywilny, sytuację rodzinną oraz fazę kariery zawodowej pracowników.
Elastyczność czasu pracy polega na takim jego ukształtowaniu w ramach obowiązujących przepisów, które pozwala stronom stosunku pracy na dostosowanie go do swoich potrzeb.
Wprowadzenie elastycznego czasu pracy następuje na podstawie układu zbiorowego pracy, regulaminu pracy bądź w umowie o pracę.
Zobacz: Jaki okres rozliczeniowy będą musieli stosować pracodawcy w 2012 roku
Sposoby uelastycznienia czasu pracy
Istnieje wiele sposobów uelastycznienia czasu pracy. Oto niektóre z nich:
- Ruchome godziny pracy – pracodawca może ustalić z pracownikami, że mają oni swobodę w wybieraniu godziny przyjścia do pracy, ale uzależniona jest od niej godzina wyjścia. Należy wyjaśnić, że musi być przy tym zachowany dobowy wymiar czasu pracy - 8 godzin. Warto również określić godziny, w których pracownik powinien rozpocząć pracę, np. 8-10 rano.
Jeśli pracownik przyszedł do pracy o godzinę później to powinien w niej zostać o godzinę dłużej.
- Indywidualny rozkład czasu pracy – pracodawca może wprowadzić indywidualny rozkład czasu pracy, który zakłada zróżnicowanie liczby godzin do przepracowania w poszczególnych miesiącach.
- Work sharing, job sharing, part time – praca w niepełnym wymiarze czasu pracy, czyli wykonywana w czasie krótszym niż ten wynikający z regulacji kodeksowych.
- Naprzemienne godziny pracy – wprowadzenie różnych godzin rozpoczęcia, przerw oraz zakończenia pracy dla pracowników w tym samym miejscu pracy.
- Praca w domu – dzięki współczesnym osiągnięciom techniki i możliwości komunikacji na odległość istnieje możliwość częściowego wykonywania pracy w biurze i w domu. To rozwiązanie jest szczególnie korzystne dla pracownic wychowujących dzieci.
Ograniczenia ustawowe
Pracodawca, który zamierza wprowadzić w swojej firmie elastyczny czas pracy powinien pamiętać o ograniczeniach ustawowych. Otóż zgodnie z przepisami pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, a w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
Zobacz serwis: Czas pracy