Handel w Wielką Sobotę – ograniczenie do godz. 14:00
Rozdział III ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni brzmi następująco: „Ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy”. Sobota bezpośrednio poprzedzająca pierwszy dzień Wielkiej Nocy to Wielka Sobota.
W świetle art. 6 ust. 1 omawianej ustawy w Wielką Sobotę w placówkach handlowych handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem, a także powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 są zakazane.
Zakaz ten nie dotyczy katalogu wyjątków określonych w art. 6. ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele, święta i niektóre inne dni.
Polecamy: Urlopy wypoczynkowe. Pytania i odpowiedzi.
Ustawodawca wyjaśnił pojęcie „czynności związanych z handlem” w art. 3, zgodnie z którym:
„Ilekroć w ustawie jest mowa o: […] wykonywaniu czynności związanych z handlem – należy przez to rozumieć wykonywanie w placówce handlowej czynności bezpośrednio związanych z handlem przez pracownika lub zatrudnionego, a także wykonywanie w takiej placówce przez pracownika lub zatrudnionego czynności związanych z magazynowaniem towarów lub ich inwentaryzacją […]”.
Zgodnie z powyższą definicją do godziny 14:00 powinny zostać wykonane wszystkie czynności bezpośrednio związane z handlem, jak np. zamknięcie kasy. Oznacza to w praktyce, że sklepy powinny zostać zamknięte nieco wcześniej, aby pracownicy zdążyli do godz. 14:00 dokonać wszystkich czynności związanych z pracą. W przeciwnym razie pracodawca naraża się w razie kontroli PIP na karę grzywny za nieprzestrzeganie przepisów ustawy.
Prawo do wynagrodzenia
Co istotne, pracownik za czas nieprzepracowany związany ze skróceniem czasu pracy w tym dniu do godz. 14:00 zachowuje prawo do wynagrodzenia. Otrzymuje wynagrodzenie obliczane jak za urlop wypoczynkowy (Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop).
Kara grzywny i ograniczenia wolności
Inspektorzy pracy są uprawnieni do przeprowadzania bez żadnego uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy związanych z ograniczeniem pracy w handlu w niedziele, święta i niektóre inne dni.
W przypadku niestosowania się do zakazu pracy w handlu w Wielką Sobotę ustawa przewiduje możliwość nałożenia kary grzywny. Jej wysokość określa się w granicach od 1.000 do 100.000 złotych. Orzekanie w tych sprawach odbywa się w trybie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Natomiast zgodnie z art. 218a Kodeksu karnego kto złośliwie lub uporczywie wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierza wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Co więcej, jeżeli ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie określone w ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni popełnia w ciągu 2 lat od dnia ostatniego ukarania takie wykroczenie, właściwy organ Państwowej Inspekcji Pracy może w postępowaniu mandatowym nałożyć grzywnę w wysokości do 5 000 zł.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dziennik Ustaw rok 2018 poz. 305)