Zdarzenie nagłe jako element wypadku przy pracy

Marta Golan
rozwiń więcej
Zdarzenie nagłe jako element wypadku przy pracy. /fot. Fotolia
Pojęcie nagłości zdarzenia jest pierwszym warunkiem uznania określonego zdarzenia za wypadek przy pracy. Jednakże definicja nagłości zdarzenia nie została zdefiniowana przez ustawodawcę a jej kwestia została pozostawiona orzecznictwu sądowemu.

Podstawą prawną regulującą elementy wypadku przy pracy jest art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.

W orzecznictwie sądowym przyjęto, że cechę nagłości ma zdarzenie, którego czas trwania nie przekracza jednej dniówki roboczej. W języku potocznym nagłość to zdarzenie momentalne natychmiastowe, raptowne, gwałtowne, niespodziewane. Do takich sytuacji można zaliczyć między innymi porażenie prądem, upadek z drabiny, oparzenie czy potrącenie przez samochód. Jednakże nie należy tylko w ten sposób zawężać pojęcia nagłości, bowiem najczęściej samo zdarzenie trwa dłużej i nie polega tylko na gwałtownym, momentalnym wystąpieniu wypadku. Przykładem takim jest udar słoneczny w związku z długim wykonywaniem pracy w wysokiej temperaturze. W tym przypadku to skutek pojawia się nagle, a nagłość trwa przez pewien czas, ale pamiętać należy, że zdarzenie nie może przekraczaj jednej dniówki roboczej.  

Zobacz: Wypadek do pracy i z pracy na przykładzie orzeczeń SN

Dla lepszego zobrazowania nagłości zdarzenia poniżej kilka orzeczeń sądowych:

Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia definicji nagłości miał wyrok Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 września 1958 r. w którym przyjęto, że cechę nagłości ma zdarzenie, którego czas trwania nie przekracza jednej dniówki roboczej.

Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 2 lutego 1977 r. doznanie obrażeń w wyniku upadku i uderzenia o twarde przedmioty w miejscu pracy jest typowym przykładem nagłego zdarzenia, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy wypadkowej z 1968 r.

Według wyroku SN z dnia 16 lutego 2000 r. ukąszenie przez kleszcza powodujące zachorowanie na boreliozę może być traktowane jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które wiąże się z pracą i może być kwalifikowane jako wypadek przy pracy.

W wyroku z dnia 4 października 2006 r. SN stwierdził, że dla uznania zdarzenia za wypadek przy pracy nie wymaga się jednoczesnego wystąpienia przyczyny i skutku. Cecha nagłości odnosi się do czasu trwania zdarzenia, a zewnętrzność oraz bezpośredniość dotyczą jego przyczyny.

Wedle wyroku SN z dnia 30 czerwca 1999 r. zdarzenie będące istotnym zewnętrznym czynnikiem wywołującym negatywną reakcję organizmu i stanowiące przyczynę wypadku przy pracy, posiada cechę nagłości tylko wtedy, gdy przebiega w czasie nie dłuższym niż trwanie dnia pracy.

Zgodnie z wyrokiem SN z dnia 21 maja 1997 r. pozostające w związku z wykonywaniem pracy zdarzenie zewnętrzne, które było sprawczym czynnikiem nagłego i gwałtownego pogorszenia samoistnych schorzeń pracownika wyczerpuje przesłanki prawne uznania go za wypadek przy pracy.

Według wyroku SN z dnia 18 marca 1999 r. nie jest wypadkiem przy pracy zdarzenie, którego następstwa chorobowe występują po okresie znacznie przekraczającym jedną dniówkę roboczą.

W wyroku z dnia 5 lutego 1977 r. SN stwierdził, że długotrwały wysiłek ubezpieczonego przy pracy nie może być uznany za nagłe zdarzenie działające z zewnątrz w świetle ogólnych warunków ubezpieczenia w PZU od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Zobacz serwis: Praca

Wedle wyroku SA w Poznaniu z dnia 22 grudnia 1994 r. zawał mięśnia sercowego jest skutkiem schorzenia samoistnego i jego wystąpienie w czasie wykonywania normalnych czynności wchodzących do zakresu czynności pracowniczych albo w czasie odbywanej w normalnych warunkach drogi do pracy lub z pracy, nie stwarza podstawy do przypisania temu zdarzeniu cech wypadku w rozumieniu ustawy wypadkowej. Zasadniczą przyczyną zawału mięśnia sercowego jest miażdżyca naczyń wieńcowych, a więc choroba samoistna. Procesy wewnętrzne powodujące to schorzenie często nie dają wcześniejszych objawów i mogą ujawnić się nagle. Brak wcześniejszego leczenia w zakresie chorób krążenia nie może prowadzić do wniosku, iż nie istniały poprzednio u poszkodowanego pracownika określone schorzenia, mające wpływ na powstanie zawału. Zgodnie z orzecznictwem sądowym w tym zakresie mogą istnieć również przyczyny czynnościowe wywołujące (przyspieszające) powstanie zawału serca. Należą do nich zwłaszcza negatywne emocje (stresy). Warunkiem uznania ich za nagłą przyczynę zewnętrzną musi być ich nagłość, spowodowana nagłymi i nadzwyczajnymi okolicznościami, zwłaszcza zagrażającymi życiu.

Prawo
80% dofinansowania na sprzęt rehabilitacyjny. Tyle mogą otrzymać osoby niepełnosprawne na zakup sprzętu rehabilitacyjnego
19 lis 2024

80 proc. dofinansowania na sprzęt rehabilitacyjny. Tyle mogą otrzymać osoby niepełnosprawne na zakup sprzętu rehabilitacyjnego. Jak skorzystać z dofinansowania? Komu przysługuje dofinansowanie do zakupu sprzętu rehabilitacyjnego? Co powinien zawierać wniosek?

Aspekty prawne biometrii. Komentarz ekspercki
19 lis 2024

Aspekty prawne biometrii. Komentarz ekspercki. Dane biometryczne stanowią głęboką ingerencję w prywatność, a ich przetwarzanie może stanowić poważne zagrożenie dla podstawowych praw osób, których dane dotyczą. Kiedy można je przetwarzać?

VII Ogólnopolska Konferencja Naukowa „(Nie)bezpieczne podatki”
19 lis 2024

VII Ogólnopolska Konferencja Naukowa  „(Nie)bezpieczne podatki” odbędzie się już 7 grudnia 2024 r. Wydarzenie organizuje Koło Naukowe Prawo Podatkowego TBSP UJ.

Legalizacja marihuany w Polsce. Jest już projekt ustawy, teraz wszystko „w rękach” Premiera
19 lis 2024

Aktualnie, w Polsce, posiadanie jakichkolwiek ilości konopi innych niż włókniste (z wyjątkiem tzw. marihuany medycznej) – jest zabronione i stanowi przestępstwo zagrożone karą do nawet 10 lat pozbawienia wolności. Stan ten, może jednak ulec zmianie, w związku z petycją obywatelską, przewidującą dekryminalizację posiadania marihuany na własny użytek, która w dniu 7 listopada br., została skierowana przez sejmową Komisję do Spraw Petycji do rozpatrzenia przez Premiera. 

W tym roku można wystąpić o zwolnienie ze składek w grudniu. Ponad 525 tys. wniosków o wakacje składkowe
19 lis 2024

Wakacje składkowe cieszą się olbrzymią popularnością. Od 1 do 18 listopada zostało złożonych do ZUS 525,4 tys. wniosków o tę formę wsparcia. Przedsiębiorcy, którzy planują skorzystać ze zwolnienia ze składek w tym roku, powinni złożyć wnioski do końca listopada.

Ten QUIZ z logiki sprawdzi czy myślisz strategicznie. Nie będzie zbyt trudno. 6/9 to będzie mistrzostwo
19 lis 2024
Ten quiz sprawdzi nie tyle Waszą wiedzę, co logiczne myślenie. Nad pytaniami trzeba się nieco zastanowić, wykazać się odrobiną sprytu i wydedukować, jaka odpowiedź jest tą prawidłową. Pytania nie są zbyt trudne, ale nad niektórymi trzeba się zastanowić przez dłuższą chwilę. Komplet punktów zdobędą prawdziwi stratedzy logicznego myślenia.
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

pokaż więcej
Proszę czekać...