Prawny obowiązek sporządzania operatu pożarowego
W zakresie bezpieczeństwa pożarowego niezwykle istotne jest zapoznanie pracowników z planami ewakuacji. Powinny one być łatwo dostępne, umiejscowione zgodnie z jasno określonymi przepisami prawnymi, których należy bezwzględnie przestrzegać. Pracowników należy również skrupulatnie i dokładnie zapoznać z operatem przeciwpożarowym. Obowiązek jego opracowania wynika z Ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz. U. 2018 r., poz. 992, 1000, 1479, 1544, 1564, 1592). Zgodnie z literą prawa operat przeciwpożarowy to dokument, który zawiera warunki ochrony przeciwpożarowej instalacji, obiektu, jego części lub innego miejsca magazynowania odpadów uzgodnione z właściwym miejscowo Komendantem Państwowej Straży Pożarnej. Przepisy jednoznacznie precyzują kryteria, informujące o tym, kto posiada uprawnienia do opracowania operatu przeciwpożarowego. Musi więc być wykonany przez:
- rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, o którym mowa w rozdziale 2a Ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 620 i 1669) – w przypadku gdy organem właściwym jest marszałek województwa albo regionalny dyrektor ochrony środowiska;
- inżyniera pożarnictwa lub ukończone studia wyższe w Szkole Głównej Służby Pożarniczej w specjalności Inżynieria Bezpieczeństwa Pożarowego – w przypadku gdy organem właściwym jest starosta.
Operat przeciwpożarowy powinien w pełni spełniać wymogi formalne i ma zawierać wszystkie wskazane przez ustawodawcę zagadnienia, które muszą być stale aktualizowane.
Polecamy: INFORAKADEMIA - 6 modułów w cenie jednego
Operat przeciwpożarowy a pierwotne zmiany w Ustawie o odpadach
W ostatnim czasie na terenie kraju miały miejsce liczne pożary odpadów. W celu zmniejszenia ryzyka pożarów składowisk oraz walki z szarą strefą, rozpoczęto prace legislacyjne nad nowelizacją Ustawy o odpadach, która została ogłoszona 20 lipca 2018 r. Od początku spotykała się ze sceptycznym nastawieniem przedstawicieli branży odpadowej. Pojawiały się opinie, że proponowane zmiany nie pomogą w osiągnięciu zamierzonych celów, a jedynie uniemożliwią kontynuowanie działalności mniejszym przedsiębiorcom ze względu na konieczność poniesienia dodatkowych kosztów. Ustawa zmieniła między innymi sposób uzyskania pozwoleń zintegrowanych, zezwoleń na zbieranie lub przetwarzanie odpadów oraz pozwolenia na wytwarzanie odpadów.
Przepisy mówiły między innymi o konieczności złożenia wniosku o nowe zezwolenie na zbieranie bądź przetwarzanie odpadów wraz z operatem przeciwpożarowym. Początkowo ustawodawca nie przewidział jednak luki prawnej – przepis upoważniający do wydania rozporządzenia, które określi szczegółowo, co ma zawierać operat przeciwpożarowy i jakie wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej mają spełnić obiekty budowlane, instalacje czy inne miejsca magazynowania odpadów, wejdzie w życie dopiero 22 sierpnia 2019 r. Zatem na sporządzenie operatu przeciwpożarowego firmy miały zaledwie dwa tygodnie. Na szczęście 19 lipca uchwalając Ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach przedłużono ten czas o ponad pół roku. Jest to o tyle istotne, że zawartość operatu będzie miała wpływ na wydanie zezwolenia. Będzie ono poprzedzone kontrolą obiektu przez komendanta Straży Pożarnej w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej ujętej w tym operacie. Zatem poza przedłożeniem odpowiedniego operatu wraz z resztą dokumentacji, należy na nowo zorganizować pracę w firmie, uwzględniając zmienione zasady wprowadzone nowelizacją ustawy.
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – pozostałe zmiany
Ustawa z 19 lipca wprowadza szereg nowych zmian, wiele z nich jest odpowiedzią na wcześniejsze zarzuty branży i specjalistów do nowelizacji Ustawy o odpadach. Jedna z nich dotyczy również operatów przeciwpożarowych – nowa ustawa wprowadza niewyczerpujący wykaz odpadów niepalnych, wraz z procedurą przyznania takiego charakteru innym odpadom. Jak wskazują specjaliści, przełoży się to na istotne ułatwienia, w szczególności w zakresie operatów przeciwpożarowych, ale również magazynowania odpadów oraz systemów monitoringu wizyjnego.
Ustawa wprowadza również następujące zmiany:
- Wprowadzenie nowego warunku łącznej wysokości 150 tys. zł dla sankcji skutkujących wydaniem decyzji odmownej, podczas gdy wcześniej zależała ona od ilości nałożonych kar, a nie od ich wysokości. Ponadto doprecyzowano okres, w którym musiałyby nastąpić takie naruszenia.
- Wydłużenie okresu dozwolonego magazynowania odpadów innych niż niebezpieczne, palne, zmieszane komunalne i pochodzące z przetworzenia komunalnych z roku do trzech lat.
- Zniesienie regionalizacji w zakresie instalacji przyjmujących odpady komunalne, co poprawi kwestie konkurencji pomiędzy instalacjami z różnych regionów o strumień odpadów.
Ponadto Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadza szereg innych zmian. Skupiają się one między innymi na obowiązkach gmin w zakresie organizacji systemu odpadów komunalnych, zróżnicowania stawek i warunków prowadzenia selektywnej zbiórki i naliczania podwyższonej opłaty za odpady zbierane nieselektywnie czy też możliwości rozliczenia środków uzyskanych ze sprzedaży surowców wtórnych.