W pierwszej części artykułu wskazane zostały główne zasady oznaczania sposobu zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W tej części zajmiemy się określenie sposobu zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych.
Zobacz: Sposób zabezpieczenia powództwa (cz. 1)
Zabezpieczenie roszczeń niepieniężnych
Nie ma wątpliwości co należy rozumieć przez roszczenia niepieniężne. Przykładowo może tu chodzi o sprawy dotyczące roszczeń o wydanie ruchomości lub nieruchomości, zaniechanie naruszeń, o nakazanie wykonania czynności przez dłużnika, o podział majątku, o rozwiązanie spółki itd.
W konkretnych sytuacjach jedno powództwo może uwzględniać zarówno roszczenia pieniężne, jak i niepieniężne, co należy mieć na uwadze, przy formułowaniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia.
X w pozwie domaga się od Y zaniechania naruszeń jego dóbr osobistych oraz odszkodowania za szkody powstałe w wyniku dotychczasowych zachowań pozwanego. Zaniechanie naruszeń będzie roszczeniem niepieniężnym, zaś odszkodowanie roszczeniem pieniężnym.
Sposoby zabezpieczenia
Zgodnie z art. 755 kodeksu postępowania cywilnego, lista sposobów zabezpieczenia co do roszczeń niepieniężnych ma charakter otwarty. Ustawa nie wyklucza nawet, by w odniesieniu do roszczeń o tym charakterze, można było stosować sposoby przewidziane dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych.
Ponadto w szczególności do sposobów zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych należy zaliczyć zabezpieczenie polegające na:
-unormowaniu praw i obowiązków stron lub uczestników na czas trwania postępowania (np. oznaczenie sposobu korzystania z nieruchomości przy sprawie dotyczącej zniesienia współwłasności);
- ustanowieniu zakazu zbywania przedmiotów lub praw objętych postępowaniem;
- zawieszeniu postępowania egzekucyjnego lub innego postępowania zmierzającego do wykonania orzeczenia (np. zawieszenie postępowania egzekucyjnego jako sposób zabezpieczenia powództwa przeciwegzekucyjnego);
- uregulowaniu sposobu roztoczenia pieczy nad małoletnimi dziećmi i kontaktów z dzieckiem;
- nakazać wpisanie stosownego ostrzeżenia w księdze wieczystej lub we właściwym rejestrze.
Zobacz serwis: Pozwy
Określenie sposobu zabezpieczenia
Podmiotem, który powinien oznaczyć sposób zabezpieczenia jest wnioskodawca. Z treści art. 755 § 1 kodeksu postępowania cywilnego sposób zabezpieczenia powinien być oznaczony stosownie do okoliczności. Niemniej jednak sąd jest co do zasady związany zakresem wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Oznacza to, że sąd nie może wskazać sposobu, o którym wniosek milczy.