Kiedy występuje zobowiązanie solidarne
O zobowiązaniu solidarnym mówimy, gdy po jednej stronie umowy występuje więcej niż jeden podmiot. Np. Piotr K. i Andrzej G. kupują wspólnie samochód.
Po drugie to, że osoby są wierzycielami (dłużnikami) solidarnymi musi wynikać z umowy lub przepisu prawa.
Piotr K i Andrzej G. kupują razem samochód. Musi być zaznaczone w treści umowy, że występują oni jako kupujący solidarni. Brak takiego zapisu spowoduje, iż nie będziemy mieli do czynienia z solidarnością.
Solidarność może wynikać również z ustawy. Często bowiem sam przepis prawa stanowi, że jakieś zobowiązanie jest solidarne.
Najpopularniejsze przykłady solidarności w prawie to:
- Wyrządzenie szkody czynem niedozwolonym, za który odpowiada kilka osób,
- Zbycie gospodarstw rolnego lub przedsiębiorstwa,
- Odpowiedzialność wspólników spółki cywilnej za zobowiązania spółki,
- Odpowiedzialność współspadkobierców za długi spadkowe ciążące na nich do chwili działu spadku,
- Odpowiedzialność nabywcy i zbywcy spadku za długi spadkowe wobec wierzycieli spadkowych,
- Gdy kilka osób zaciągnęło zobowiązanie dotyczące ich wspólnego mienia (można umownie wyłączyć),
- Gdy kilka osób wzięło do używania rzecz w ramach umowy użyczenia (można umownie wyłączyć),
- Gdy kilka osób dało lub przyjęło zlecenie (można umownie wyłączyć),
- Gdy kilka osób wspólnie dało lub wzięło rzecz na przechowanie (można umownie wyłączyć)
- Odpowiedzialność poręczyciela i dłużnika spadkowego (można umownie wyłączyć)
- Dłużnicy zobowiązani do świadczenia podzielnego są odpowiedzialni za jego spełnienie solidarnie, jeżeli wzajemne świadczenie wierzyciela jest niepodzielne (można umownie wyłączyć).
Należy pamiętać, że solidarności się nie domniemuje i musi ona wynikać albo z przepisów prawa albo z umowy.
Co daje solidarność?
W wypadku solidarności można wyodrębnić dwie sytuacje:
- Solidarność dłużników- jest kilku dłużników zobowiązanych solidarnie do spełnienia jednego świadczenia;
- Solidarność wierzycieli- jest kilku wierzycieli uprawnionych solidarnie do pewnego świadczenia.
W wypadku solidarności dłużników, wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych dłużników.
Piotr K. i Andrzej G. i Roman Z. kupują wspólnie od Marii O. samochód. Jego cenę ustalono na 6.500 zł. W umowie zaznaczono, że będą odpowiadać solidarnie za zobowiązania dotyczące kupna tego samochodu. Wierzyciel Maria O. może żądać zapłaty całości ceny:
- od Piotra K.,
- od Andrzeja G.,
- od Romana Z.,
- od Piotra K i Andrzeja G (łącznie),
- od Andrzeja G. i Romana Z. (łącznie),
- od Piotra K i Romana Z. (łącznie),
- od Piotra K, Andrzeja g i Romana Z. (łącznie).
Jak zatem widać wierzyciel w takim wypadku ma dużą swobodę i łatwość w dochodzeniu roszczeń.
W wypadku wierzycieli solidarnych, dłużnik może spełnić całe świadczenie do rąk jednego z wierzycieli, a przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich.
Anna Z., Piotr F. i Marta F. sprzedali samochód Pawłowi J.. Samochód stanowi współwłasność sprzedających tak więc są oni wierzycielami solidarnymi z mocy prawa. Paweł J. może zapłacić całość ceny któremuś z wierzycieli (np. Marcie F.) i w ten sposób zwolni się ze zobowiązania.
Każdy z wierzycieli solidarnych może wytoczyć powództwo o spełnienie świadczenia. Nie musi mieć na to zgody pozostałych wierzycieli. W razie wytoczenia powództwa przez jednego z wierzycieli dłużnik powinien spełnić świadczenie do jego rąk.
Pozew
Formułując pozew przeciwko dłużnikom solidarnym należy zaznaczyć to w pozwie. Przykładowa formuła żądania może brzmieć: „Działając w imieniu własnym wnoszę o zasadzenie od pozwanych solidarnie …..” albo „ Wnoszę o zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych solidarnych….”
Należy pamiętać również, o wskazaniu podstawy solidarności w uzasadnieniu. Wtedy wpisuje się następującą formułę „Solidarność po stronie pozwanej wynika z art. …….k.c.” lub „Pozwani w niniejszej sprawie zobowiązani są solidarnie co wynika z umowy łączącej strony ……….”
W wypadku gdy wniosek składają wierzyciele solidarni, też trzeba to zaznaczyć w treści pozwu. Można posłużyć się następującym zdaniem „Działając jako wierzyciele solidarni wnosimy o zasądzenie od pozwanego na nasza rzecz ……” lub też „ Wnosimy o zasądzenie solidarnie na rzecz powodów od pozwanego …….”
W treści pozwu należy również uzasadnić istnienie solidarności. Uczynić to można podobnie jak w wypadku solidarności dłużników.