Adwokat z urzędu

Zasady przyznawania pomocy prawnej

Strona postępowania zwolniona wcześniej przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części ma prawo zgłosić, na piśmie lub ustnie do protokołu, wniosek o ustanowienie dla niej adwokata lub radcy prawnego. Sąd zaaprobuje takie żądanie, jeśli uzna udział profesjonalnego pełnomocnika za potrzeby a strona wykaże, że nie może, bez uszczerbku utrzymania swojego i rodziny, ponieść kosztów jego wynagrodzenia.

Cofnięcie ustanowienia pełnomocnika

Sąd może cofnąć ustanowienie adwokata lub radcę prawnego, jeżeli okaże się że okoliczności, na podstawie których przyznano pełnomocnictwo, nie istniały lub przestały istnieć.

W opisanej sytuacji, gdy strona podjęła pracę, w związku z czym jej sytuacja materialna uległy poprawie (zatem przesłanki do ustanowienia pełnomocnika istniały w chwili złożenia wniosku) sąd może nakazać stronie tylko częściowe uiszczenie wynagrodzenia dla adwokata lub radcy prawnego.

Zdarzają się również sytuacje w których osoba wnioskująca o adwokata z urzędu, nie chcąc ponosić kosztów reprezentacji pełnomocnika, zataja informacje o swoich dochodach i oszczędnościach. W tym wypadku okoliczności na podstawie których sąd przyzna pełnomocnika nie istnieją od początku i sąd oprócz nałożenia na stronę obowiązku uiszczenia wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego, może skazać ją dodatkowo na grzywnę.

Podstawa prawna: art. 117 i 120 kodeksu postępowania cywilnego