Definicja świadka
Świadkiem w znaczeniu formalnym jest każda osoba fizyczna, która została wezwana przez sąd w celu złożenia zeznań. Natomiast świadek w znaczeniu materialnym to osoba, która na podstawie własnych spostrzeżeń posiada wiadomości o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.
Kto nie może być świadkiem
Świadkiem w postępowaniu cywilnym nie mogą być podmioty wymienione w artykule 259 Kodeksu postępowania cywilnego. Należą do nich:
• osoby niezdolne do spostrzegania lub komunikowania swych spostrzeżeń;
• wojskowi i urzędnicy nie zwolnieni od zachowania tajemnicy służbowej, jeżeli ich zeznanie miałoby być połączone z jej naruszeniem;
• przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy osoby prawnej lub innej organizacji mającej zdolność sądową;
• współuczestnicy jednolici oraz
• mediator nie może być świadkiem co do faktów, o których dowiedział się w związku z prowadzeniem mediacji, chyba że strony zwolnią go z obowiązku zachowania tajemnicy mediacji, a także
• współuczestnik sporu, nie będący współuczestnikiem jednolitym, może być świadkiem tylko co do faktów dotyczących wyłącznie innego współuczestnika.
Obowiązki świadka
Do najważniejszych obowiązków świadka należą:
• obowiązek złożenia przyrzeczenia;
• obowiązek stawienia się w sądzie na jego wezwanie;
• obowiązek zeznawania zgodnie z prawdą.
Zobacz również serwis: Pisma i druki
Prawa świadka
Do najważniejszych praw świadka wymienionych w Kodeksie postępowania cywilnego należą:
• prawo do odmowy zeznań, nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka, z wyjątkiem małżonków stron, ich wstępnych, zstępnych i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu, jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód;
• prawo do odmowy odpowiedzi na pytania, świadek może odmówić odpowiedzi na zadane mu pytanie, jeżeli zeznanie mogłoby narazić jego lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej. Duchowny może odmówić zeznań co do faktów powierzonych mu na spowiedzi.
Zobacz również serwis: Sprawy urzędowe