Praca w charakterze zawodowego kierowcy samochodu ciężarowego nie jest łatwa, podobnie jak droga dojścia do wykonywania tego zawodu. Kierowca TIRa przewozi różne towary zarówno na trasach krajowych jak i międzynarodowych. To jaki towar kierowca wiezie zależy od posiadanych przez niego uprawnień.
Kierowca samochodu ciężarowego musi posiadać pewne cechy i predyspozycje, które pozwolą mu poradzić sobie z tą pracą. Przede wszystkim ważne jest by cechował się dobrym zdrowiem oraz dużą odporność psychiczną ponieważ jest to praca stresująca. Pomocna jest też znajomość języków obcych, zwłaszcza na międzynarodowych trasach.
Odpowiednie prawo jazdy
Kandydat na zawodowego kierowcę musi posiadać odpowiednie prawo jazdy. To jakiej kategorii prawo jazdy jest danemu kierowcy potrzebne, jest uzależnione od samochodu jakim chce się poruszać.
- Kategoria C1 – pozwala na prowadzenie lekkich pojazdów ciężarowych z lekką przyczepą (3,5 t – 7,5 t z wyjątkiem autobusu);
- Kategoria C – pozwala na prowadzenie pojazdów o masie przekraczającej 3,5 t z lekką przyczepą.
Wyrobienie sobie prawa jazdy kategorii C1+E lub C+E pozwoli na kierowanie zespołem pojazdów z ciężką przyczepą.
Większość kandydatów na kierowcę TIRa decyduje się na to by zdobyć prawo jazdy kategorii C+E ponieważ daje im najszersze możliwości.
Prawo jazdy w kategorii C/C+E może otrzymać osoba, która ukończyła 21 lat. Na kurs można zapisać się już na 3 miesiące przed 21 urodzinami. Wyjątkiem jest sytuacja osoby, która ukończyła 18 lat i uzyskała świadectwo kwalifikacji zawodowej po kwalifikacji wstępnej 280h, przed przystąpieniem do kursu na prawo jazdy kat. C lub C+E. W takim wypadku może ona starać się o uzyskanie prawa jazdy kat. C już po ukończeniu 18 roku życia.
Aby móc zapisać się na kurs prawa jazdy kat. C należy mieć także prawo jazdy kategorii B (samochody osobowe). Konieczne jest także posiadanie odpowiednich zaświadczeń lekarskich i psychologicznych o braku przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów ciężarowych.
Do prawa jazdy kategorii C+E można przystąpić po zdanym egzaminie na prawo jazdy kat. C lub można je wyrabiać jednocześnie z prawem jazdy kategorii C
Wspomniana możliwość jednoczesnego robienia prawa jazdy kategorii C oraz C+E jest możliwa, jeżeli kursant uzyska w Wydziale Komunikacji profil kursanta (PKK) na obie kategorie. W takim wypadku osoba, która się na to zdecydowała może skorzystać ze zmniejszonej ilości zajęć praktycznych dla kat. C prawa jazdy do 20 godzin co wiąże się to ze zmniejszeniem opłaty za szkolenia przy zmniejszonej ilości godzin.
Po zakończeniu kursu kandydat na kierowcę musi zdać egzamin teoretyczny a także praktyczny na placu manewrowym.
Świadectwo Kwalifikacji Zawodowej
Samo prawo jazdy nie wystarcza by zostać kierowcą TIRa – konieczne jest uzyskanie przez kandydata Świadectwa Kwalifikacji Zawodowej. Takie świadectwo uzyskuje się poprzez uczestnictwo w specjalistycznym kursie zakończonym egzaminem państwowym. Kierowcy mają do wyboru kilka rodzajów kursów.
Kursy kwalifikacji wstępnej są dedykowane dla osób, które planują rozpocząć pracę na stanowisku kierowcy i uzyskały prawo jazdy kat. C po raz pierwszy po 10 września 2009r, a które nie ukończyły 21 lat. Natomiast kwalifikacja wstępna przyspieszona to szkolenie przeznaczone dla osób, które ukończyły 21 lat.
Czas trwania kursu kwalifikacji wstępnej w wersji pełnej to 280 godzin lekcyjnej (w wersji przyspieszonej – 140 godzin). Szkolenie to jest zakończone egzaminem w formie testowej. Po poprawnym udzieleniu odpowiedzi na większość pytań kierowca uzyskuje Świadectwo Kwalifikacji Zawodowej.
Okresowe szkolenia
Uzyskanie prawa jazdy w odpowiedniej kategorii i Świadectwa Kwalifikacji Zawodowej sprawia, że kandydat staje się pełnoprawnym kierowcą zawodowym. Należy jednak zaznaczyć, że to świadectwo traci ważność co 5 lat więc trzeba je odnawiać.
Odnowienie świadectwa odbywa się poprzez udział w okresowym szkoleniu. Kursy tego typu są organizowane przez ośrodki szkoleniowe dla kierowców. Nie ma konieczności powtórnego zdawania egzaminu jednak należy powtórzyć badania lekarskie.
Koszty
Droga do zawodu zawodowego kierowcy samochodu ciężarowego jest nie tylko długa ale także kosztowna. Przybliżony koszt uzyskania wszelkich potrzebnych uprawnień to kwota ok. 10 000 zł. Na tą kwotę składa się koszt:
- uzyskania prawa jazdy kat. B – ok. 1000 – 1200 zł;
- uzyskania prawa jazdy kat. C – ok. 2000 zł;
- uzyskanie prawa jazdy kat. C+E – ok 2000 zł;
- badań lekarskich – od 50 – 200 zł;
- badań psychologicznych – 150 – 400 zł;
- kurs kwalifikacji wstępnej – ok. 5500 zł;
- kurs kwalifikacji wstępnej przyspieszonej – 3000 zł.
Opracowano na podstawie:
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (j.t. Dz. U. z 2016 r. poz. 1907, 1935, 1948)
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1260 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 lipca 2012 r.w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców (Dz.U z 2016 r. poz. 280 z późn. zm.)