Legalizacja samowoli budowlanej po nowemu

Łukasz Poczyński
radca prawny
rozwiń więcej
19 września 2020 r. weszła w życie nowelizacja Prawa budowlanego, która zmieniła zasady legalizacji samowoli budowlanej./Fot. Shutterstock / shutterstock
19 września 2020 r. weszła w życie nowelizacja Prawa budowlanego, która zmieniła zasady legalizacji samowoli budowlanej. Dla przypomnienia - samowolą budowlaną jest między innymi budowa obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo bez zgłoszenia prac budowlanych.

Legalizacja samowoli budowlanej - nowa procedura

W obecnej procedurze inwestorowi przyznano dość spore uprawnienia, a celem nadrzędnym procedury ma być ostateczna legalizacja samowoli, a nie jej przymusowa rozbiórka. W przypadku wykrycia samowoli budowlanej nadzór budowlany wyda postanowienie o wstrzymania budowy z jednoczesną informacją dla inwestora o możliwości złożenia wniosku o legalizację samowoli budowlanej i konieczności wniesienia opłaty legalizacyjnej. Następnie inwestor będzie mógł w ciągu 30 dni od otrzymania postanowienia złożyć wniosek o legalizację samowoli budowlanej. Jeżeli inwestor złoży wniosek o legalizację samowoli budowlanej, organ nadzoru budowlanego w ramach prowadzonego postępowania wdraża procedurę legalizacyjną.

Polecamy: Monitor Prawa Budowlanego i Nieruchomości - wydanie cyfrowe

Po wdrożeniu procedury legalizacyjnej nadzór budowlany wyda postanowienie, w którym zobowiąże wnioskodawcę do przedstawienia określonych dokumentów legalizacyjnych. W praktyce będzie to tożsama dokumentacja z tą, jaką należy złożyć do wniosku o pozwolenie na budowę. Dodatkowo trzeba będzie przedłożyć projekt techniczny uwzględniający zakres wykonanych robót budowlanych, a także zaświadczenie wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, a w przypadku obiektu budowlanego realizowanego bez zgłoszenia – również projekt zagospodarowania działki lub terenu. Brak złożenia wyżej wymienionej dokumentacji skutkować będzie decyzją organu o rozbiórce.

Legalizacja samowoli budowlanej - opłaty

Jeżeli przedłożona dokumentacja będzie kompletna i prawidłowa, organ nałoży obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Sposób obliczenia opłaty legalizacyjnej precyzyjnie określają przepisy Prawa budowlanego. Jeśli samowola dotyczyła obiektu, którego postawienie wymaga pozwolenia na budowę (np. bezprawnie wybudowanego domu jednorodzinnego), opłata legalizacyjna wynosi kwotę 50 tys. zł.

Procedura uproszczonej legalizacji

Nowe przepisy przewidują też (czego wcześniej nie było) procedurę uproszczonej legalizacji dla obiektów, które są użytkowane przez co najmniej 20 lat tj. w przypadku, gdy zakończenie budowy nastąpiło przed 1 stycznia 1995 r. Co ważne ta uproszczona procedura legalizacyjna nie przewiduje konieczności uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Po złożeniu wniosku legalizacyjnego w trybie procedury uproszczonej właściciel będzie wezwany do przedstawienia nadzorowi budowlanemu szeregu dokumentów:

- oświadczenie, o prawie dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
- geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego,
- ekspertyza techniczna sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazująca, czy stan techniczny obiektu budowlanego:
a) nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz
b) pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania.

Priorytetem dla organów nadzoru budowlanego będzie ustalenie, czy zrealizowany obiekt budowlany spełnia wymogi bezpieczeństwa dla życia i zdrowia ludzi i bezpieczeństwa jego użytkowania. Jeśli ten podstawowy warunek będzie spełniony, jest duża szansa, że uda się zalegalizować dany obiekt budowlany.

Zdaniem ustawodawcy zastosowanie uproszczonej procedury, a w szczególności brak opłaty legalizacyjnej zachęci właścicieli takich obiektów do zgłoszenia samowoli budowlanych do organów administracyjnych i dalej do wykonania przewidzianych w przepisie obowiązków, w celu zalegalizowania istniejącego i funkcjonującego budynku mieszkalnego lub innej kategorii obiektu budowlanego. Z uproszczonej procedury nie będą mogli jednak skorzystać właściciele budynków, wobec których toczą się jakiekolwiek postępowania.

Polecamy serwis: Nieruchomości

Prawo
Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Wskaźnik 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

pokaż więcej
Proszę czekać...