Uniemożliwienie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego

"Ośrodek pomocy społecznej odmówił mi przyznania zasiłku celowego z powodu uniemożliwienia przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. W uzasadnieniu decyzji napisano, iż unikałem ustalenia terminu przeprowadzenia takiego wywiadu. Czy to wystarczy? Czy nie powinienem takiej odmowy wyrazić wprost, na przykład na piśmie?" - Tomasz

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej odmowa zawarcia kontraktu socjalnego czy niedotrzymywanie jego postanowień mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

"Brak zgody na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego może przejawiać się nie tylko w jednoznacznym formułowaniu odmowy udziału w jego przeprowadzeniu, ale także w unikaniu ustalenia terminu jego przeprowadzenia, czy też uniemożliwiania pracownikowi socjalnemu bezpiecznego kontaktu ze stroną w jej miejscu zamieszkania" – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 lutego 2018 r. (I OSK 2761/17). Ponadto NSA przypomniał, iż "w orzecznictwie sądowym wyrażany jest pogląd, że utrudnianie lub uniemożliwianie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego lub jego aktualizacji może być potraktowane jako brak współdziałania z pracownikiem socjalnym, a przez to może prowadzić do odmowy przyznania świadczenia".

Oczywiście każda sytuacja powinna być oceniana indywidualnie. Zdarzyć się bowiem może, że z przyczyn losowych (np. długotrwała choroba, konieczny wyjazd) niemożliwe jest ustalenie terminu przeprowadzenia wywiadu. Warto w takich sytuacjach usprawiedliwić swoją nieobecność. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 grudnia 2016 r. (I OSK 845/15), "analiza przepisu art. 11 ust. 2 u.p.s. prowadzi do wniosku, iż ma on zastosowanie jedynie w sytuacji, gdy u podstaw zachowania osoby ubiegającej się o pomoc leży jego zła wola."

Organ powinien wówczas przeprowadzić inne dowody np. wywiad środowiskowy z rodziną osoby wnioskującej o pomoc.

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej j. t. Dz. U. z 2017 r., poz. 1769 z późn. zm.)

Polecamy serwis: Pomoc społeczna