WSA: spór z MOPS o zwrot 66 000 zł. Zasiłki, usługi, świadczenia są czasami ryzykowne

Skomplikowane? Po prostu MOPS skierował do WSA żądanie zwrotu 66 000 zł, ale nie dosłał podstawowych informacji – decyzji (było ich aż 11 przyznających opłaty) oraz dowodów dlaczego MOPS uznał, że te świadczenia zostały jakby wyłudzone poprzez ukrycie rzeczywistej sytuacji beneficjenta.

Omawiamy wyrok WSA w Gliwicach, 17 stycznia 2025 r., sygn. II SA/Gl 739/24 (nieprawomocny)

WSA: MOPS żąda 66 000 zł od niesamodzielnej osoby za usług opiekuńcze

Jak obliczono tą kwotę? – początkowo osoba korzystająca z pomocy MOPS płaciła 1150 zł miesięcznie (za usługi opiekuńcze - to już ze zniżką), a potem została w całości zwolniona z tej opłaty. MOPS twierdzi, że nie został powiadomiony o rzeczywistej sytuacji dochodowej mężczyzny. Podstawą roszczeń gminy jest brak informacji o zmianie sytuacji beneficjenta pomocy.

Jaka była sytuacja osoby od której MOPS chce 60 000 zł?

Ma trudną sytuację – zły stan zdrowia (potwierdzenie w dokumentacji medycznej, w niej opinie biegłych). Z dokumentacji wynika niesamodzielność egzystencji. Osoba samotna, bez wsparcia innych i pomagająca schorowanej matce. Jak można jednocześnie być osobą samotną i udzielać pomocy matce? Obie osoby mieszkają w tym samym bloki. Adresat roszczeń MOPS przedstawił sądowi złą sytuację. Stwierdził:

„Nie jestem w stanie zwrócić 60 000 zł. Nigdy nie zarobiłem takich pieniędzy”.

„Nie wprowadziłem w błąd MOPS co do swojej sytuacji”

MOPS nie przedstawił sądowi 11 uchylonych decyzji

Więc nie dowiemy się, kto ma rację w sporze. Sąd nie mógł dokonać oceny. Bo sędziowie nie wiedzieli, czy mężczyznę pouczyli, że ma poinformować o zmianach (w swoich finansach(, a jak nie poinformuje, to 66 000 jest świadczenie nienależnie pobrane,. Ważny jest poniższy fragment argumentacji sądu. Sąd odróżnił:

1) świadczenie nienależnie pobrane od

2) świadczenia nienależnego:

„Przyjmuje się, że skoro ustawa o pomocy społecznej w przypadku zwrotu świadczeń posługuje się pojęciem świadczenia nienależnie pobranego, a nie świadczenia nienależnego, to organ I instancji dokonując wykładni określenia "nienależnie pobrane świadczenie" winien uwzględnić, czy osobie pobierającej takie świadczenie można przypisać określone cechy dotyczące stanu jej świadomości (woli) lub określone działania (zaniechania). Aby zatem przypisać skarżącemu, że pobrał nienależne świadczenie (tu: otrzymał usługi bezpłatnie lub za niższą cenę, mimo obowiązku zapłaty), najpierw organy powinny wykazać, że miał on świadomość co do zaistnienia okoliczności mających wpływ na przyznanie świadczenia i pomimo tego nie poinformował o zmianie sytuacji materialnej lub osobistej”.

i nakazał raz jeszcze rozpatrzyć przez MOPS tą sprawę. Ale w wyroku jest kilka podpowiedzi, kiedy oddaje się do MOPS takie kwoty jak 60 000 zł, a kiedy nie. Sprawa jest prosta. Jeżeli w tych 11 decyzjach

Polecamy: Wynagrodzenia 2025. Rozliczanie płac w praktyce

Zobacz również:

• Luka: MOPS, ZUS, świadczenie pielęgnacyjne, świadczenie wspierające. Kiedy nowelizacja przepisów?
• WSA: W MOPS opieka staruszkiem. Opieka nad 3-latkiem. Nie różnią się [Świadczenie pielęgnacyjne 2988 zł i 3287 zł]
• Jaki dostanę zasiłek z MOPS w 2025 r.? [Przykładowe kwoty]
• Sąd: Zasiłki stały i celowy z MOPS. Staruszek żądał ubrania ochraniaczy przez pracowników MOPS. Świadczenie pielęgnacyjne
• Zasiłki z MOPS dla osoby z niepełnosprawnością w 2025 roku [FAQ]
• Sąd: Aż 50 000 zł dla pracownika zwolnionego z MOPS. To już nie czasy, że pracownik wygrywa w sądzie 4666 zł z minimalnego wynagrodzenia

Jaka podstawa prawna roszczeń gminy i MOPS?

Art.  98a.  ustawa o pomocy społecznej wprowadza obowiązek zwrotu opłat za świadczenia w przypadku m.in. zmiany trudnej sytuacji beneficjenta pomocy z MOPS.