95 zł, 124 zł i 135 zł – to kwoty zasiłku rodzinnego na lata 2025–2027. Czy to oznacza, że obserwujemy stopniowe wygaszanie świadczenia? Pobiera je coraz mniej rodzin, a celem wydaje się być dalsze pomniejszanie kręgu uprawnionych.
Pomoc dla rodzin w wychowaniu dzieci
Podstawowym celem świadczeń rodzinnych jest pomoc w wychowaniu dzieci. Mogą na nią liczyć jedynie te rodziny, które znajdują się w najtrudniejszej sytuacji materialnej. Aby nabyć do nich prawo, należy bowiem spełnić kryterium dochodowe. W teorii podlega ono weryfikacji co 3 lata, analogicznie jak i sama kwota świadczeń. Praktyka okazuje się jednak inna. Wysokość zasiłku rodzinnego to obecnie miesięcznie:
1) 95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
2) 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
3) 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Kwoty te nie zmieniły się od 2016 r.! Również wysokość kryteriów dochodowych pozostaje od lat niezmienna i wynoszą one:
- 674 zł w przypadku dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochodu osoby uczącej się
- 764 zł jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zasiłek rodzinny nie wzrośnie
Na początku 2024 r. wiele osób liczyło na to, że sytuacja na gruncie świadczeń rodzinnych się poprawi. Jest to bowiem rok, w którym powinna mieć miejsce waloryzacja. Tymczasem Rada Ministrów przekazała do Rady Dialogu Społecznego propozycję, która zakłada utrzymanie obecnego poziomu zarówno progów dochodowych, jak i wszystkich kwot świadczeń rodzinnych na kolejne trzy lata, czyli na okres od 1 listopada 2024 r. do 30 października 2027 r. Co to oznacza w praktyce? Że coraz mniej osób będzie uprawnionych do pobierania tych świadczeń, a docelowo mogą one nawet ulec wygaszeniu. Za tym, ze taki może być plan, przemawia fakt, że jeszcze w 2019 roku zasiłek rodzinny pobierało 1,119 mln rodzin, a w 2022 r. liczba ta spadła do ledwie 552,7 tys.
Taki zamiar można też wyczytać między wierszami uzasadnienia Rady Ministrów do decyzji o utrzymaniu obowiązujących obecnie kwot. Wskazano w nim, że wsparcie dla rodziców jest utrzymywane na wysokim poziomie i nadal funkcjonuje świadczenie wychowawcze, tzw. 800 plus, które przysługuje na każde dziecko w rodzinie, niezależnie od kryterium dochodowego. Co więcej, jego wysokość wzrosła od stycznia 2024 r. z 500 zł do 800 zł. Rodzice mogą również wnioskować o tzw. 300 plus, czyli świadczenie Dobry Start związane z rozpoczęciem roku szkolnego, a od października 2024 r. rodzicom najmłodszych dzieci będą przysługiwały świadczenia z programu Aktywny rodzic.
ustawa z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 323)