Kto może otrzymać zasiłek celowy i ile wynosi? Gdzie składa się wniosek? Czy w 2024 i 2025 roku planowane są zmiany w przyznawaniu tego świadczenia? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.
- Zasiłek celowy z MOPS
- Ile wynosi zasiłek celowy?
- 2000 zł zasiłku celowego na pogrzeb?
- Zasiłek celowy a „Aktywny rodzic”
- Gdzie składa się wniosek o zasiłek celowy?
Zasiłek celowy z MOPS
Zasiłek celowy jest jednym ze świadczeń z pomocy społecznej przyznawanym przez gminy na zaspokojenie niezbędnych potrzeb. W szczególności zasiłki celowe wypłaca się na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Warto pamiętać, iż nie jest to zamknięty katalog potrzeb.
Zasiłek na pokrycie części lub całości wydatków na świadczenia zdrowotne mogą otrzymać osoby bezdomne i inne osoby niemające dochodu oraz możliwości uzyskania świadczeń na podstawie przepisów o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ponadto świadczenie to można przyznać w celu realizacji kontaktu socjalnego.
O zasiłek mogą ubiegać się również osoby lub rodziny, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego czy też klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Aby otrzymać wsparcie, należy spełnić kryterium dochodowe. Progi dochodu podlegają ustawowej weryfikacji co 3 lata.
Rada Ministrów proponuje zwiększenie tych progów od 2025 roku. Dla osoby samotnie gospodarującej kryterium miałoby wymieść 1010 zł, a dla osoby w rodzinie - 823 zł.
Aktualnie kryteria dochodowe wynoszą 776 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 600 zł dla osoby w rodzinie.
Ile wynosi zasiłek celowy?
Wysokość zasiłku celowego nie jest konkretnie wskazana w przepisach, a zależy od konkretnej sytuacji osoby wnioskującej.
Warto też pamiętać o specjalnym zasiłku celowym, który przyznaje się w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe. Wysokość specjalnego zasiłku celowego nie może jednak przekraczać progów dochodowych. Specjalny zasiłek celowy nie podlega zwrotowi.
2000 zł zasiłku celowego na pogrzeb?
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nad przepisami, które mają uszczegółowić przesłanki przyznawania obecnie funkcjonującego zasiłku celowego z pomocy społecznej z tytułu zdarzenia, jakim jest pogrzeb.
Chodzi o zasiłek celowy w kwocie do 2000 zł na pokrycie uzasadnionych i udokumentowanych kosztów pogrzebu. Zgodnie z projektem będzie on mógł zostać przyznany osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy albo jeśli osoba, która pokryła koszty pogrzebu jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty.
"Należy podkreślić, że zasiłek celowy nie ma charakteru roszczeniowego i jest przyznawany w ramach uznania administracyjnego zarówno w zakresie przyznania prawa jak i wysokości kwoty. Projektowane rozwiązanie umożliwi gminom przyznanie zasiłku z tego tytułu zarówno osobom spełniającym kryterium dochodowe, jak i go nie spełniającym, tzn. osobom samotnie gospodarującym lub osobom w rodzinie. Gminy będą realizowały to zadanie w ramach posiadanych środków finansowych na ten cel" - wskazano w uzasadnieniu do projektu, który obecnie jest na etapie uzgodnień.
Zasiłek celowy a „Aktywny rodzic”
Jedną z ważnych zmian, jaka czeka rodziców już od października 2024 r. jest start nowego programu Czy zasiłek celowy wpłynie na możliwość otrzymania nowych świadczeń?
Jak informuje MRPiPS, świadczenia z pomocy społecznej nie będą miały wpływu na możliwości pobierania świadczeń z programu „Aktywny rodzic”, o ile będą spełnione warunki ustawowe dotyczące danego świadczenia, w tym warunek dotycząca minimalnego progu aktywności zawodowej rodziców w przypadku ubiegania się o świadczenie „aktywni rodzice w pracy".
Gdzie składa się wniosek o zasiłek celowy?
Wniosek o zasiłek celowy składamy się w ośrodku pomocy społecznej w miejscu zamieszkania. Można to zrobić pisemnie lub ustnie do protokołu.
Pamiętajmy, iż zasiłek celowy ma charakter fakultatywny. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, iż decyzje dotyczące zasiłków celowych mają charakter uznaniowy, co oznacza, iż nawet spełnienie niezbędnych warunków nie skutkuje obowiązkiem przyznania świadczenia..
Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wskazał, iż, "organy odpowiedzialne za udzielenie pomocy dysponują ograniczonymi środkami finansowymi, a posiadane przez nie fundusze muszą rozdzielać pomiędzy stale rosnącą liczbą osób wymagających wsparcia. Bezsprzecznym bowiem jest, że przyznana konkretna pomoc musi mieć pokrycie w środkach finansowych, gdyż w przeciwnym wypadku nie mogłaby zostać faktycznie zrealizowana" (sygn. II SA/Gd 663/21).
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2023 r., poz. 901; ost. zm. Dz.U. z 2024 r., poz. 859);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2021 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2021 r., poz. 1296).