Zasiłek pogrzebowy w 2024 r. Kiedy wyniesie 4000 zł, kiedy 7000 zł, a kiedy 9000 zł? Jego celem jest pokrycie kosztów pogrzebu, ale co z kosztami nadzwyczajnymi, trudnymi do przewidzenia i niemożliwymi do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego?
Zasiłek pogrzebowy ma pokryć koszty pogrzebu
Zasadą jest, że zasiłek pogrzebowy przysługuje temu, kto pokrył koszty pogrzebu. Wbrew powszechnej opinii, nie musi to być członek rodziny osoby zmarłej, choć zapewne to właśnie rodzina otrzymuje go w większości przypadków. Wśród podmiotów uprawnionych znajdują się jednak również: pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego, osoba obca.
Członkami rodziny w rozumieniu przepisów są w tym wypadku: małżonek (wdowa i wdowiec), także pozostający w separacji orzeczonej wyrokiem sądu, rodzice, ojczym, macocha oraz osoba przysposabiająca, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione, dzieci przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki, osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.
Obecnie zasiłek pogrzebowy przysługuje członkowi rodziny w wysokości 4000 zł, niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu, a pozostałym podmiotom do wysokości poniesionych kosztów, ale nie więcej niż 4000 zł. W razie poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, podlega on podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.
Wysokość zasiłku pogrzebowego jest od stycznia tego roku szeroko komentowana, a to za sprawą planowanych w tym zakresie zmian. Jeszcze w 2024 r. ma on wzrosnąć do 7000 zł i będzie to pierwsza podwyżka od 12 lat. Co więcej, kwota zasiłku będzie podwyższana co rok w marcu o wskaźnik inflacji ogółem publikowany za rok poprzedni przez GUS.
Projekt nowelizacji ustawy w sprawie zasiłku pogrzebowego został już przygotowany przez resort rodziny, pracy i polityki społecznej i opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Oznacza to, że zapowiedziane zmiany mają szansę stać się faktem. Trzeba jednak pamiętać o tym, że zasiłek pogrzebowy będzie przysługiwał w wysokości obowiązującej w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. Oznacza to, że wysokość tego świadczenia wypłacanego w 2024 r. może w poszczególnych przypadkach istotnie się różnić.
Trudne do przewidzenia koszty
Zmiana przepisów ma objąć swym zakresem również obowiązujące obecnie zasady przyznawania z pomocy społecznej zasiłku celowego na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, a także w przypadku poniesienia strat w wyniku zdarzenia losowego.
Jednym z przypadków, w których jest on wypłacany jest sfinansowanie kosztów pogrzebu. Zgodnie z projektem będzie on przyznawany w kwocie do 2 tys. zł osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy albo jeśli osoba, która pokryła koszty pogrzebu jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty. Taka sytuacja to np. konieczność transportu zwłok z odległego miejsca czy dłuższego przechowywania zwłok w chłodni. Oznacza to, że po zmianie przepisów osoba uprawniona będzie mogła w szczególnych przypadkach uzyskać nie tylko zasiłek pogrzebowy w wysokości 7000 zł, ale również zasiłek celowy wynoszący 2000 zł, czyli łącznie będzie mogła liczyć na pomoc w pokryciu kosztów pogrzebu w wysokości 9000 zł.
ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251)