Od 1 listopada 2012 r. zasiłek rodzinny wynosi: 77,00 zł (dziecko do 5 roku życia), 106,00 zł (dziecko 5-18 rok życia), 115,00 zł (dziecko 18-24 rok życia).
Zasiłek rodzinny jest jednym z rodzajów świadczeń rodzinnych przewidzianych ustawą o świadczeniach rodzinnych. Ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka.
Kto ma prawo do zasiłku rodzinnego?
Prawo do zasiłku rodzinnego i dodatków do tego zasiłku mają:
1) rodzice, jedno z rodziców albo opiekun prawny dziecka;
2) opiekun faktyczny dziecka;
3) osoba ucząca się (pełnoletnia, ucząca się oraz niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustalonym na podstawie wyroku lub ugody sądowej prawem do alimentów z ich strony).
Wymienione osoby zainteresowane uzyskaniem zasiłku macierzyńskiego muszą złożyć stosowny wniosek do odpowiedniego organu.
Zasiłek przysługuje do ukończenia przez dziecko:
1) 18 roku życia (należy podkreślić, że zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia 18 roku życia niezależnie od tego, czy dziecko uczy się w szkole!) lub
2) nauki w szkole (w szkole podstawowej, gimnazjum, szkole ponadpodstawowej i ponadgimnazjalnej oraz szkole artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, w specjalnym ośrodku wychowawczym dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania oraz w ośrodku umożliwiającym dzieciom i młodzieży upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim realizację obowiązku szkolnego i obowiązku nauki), jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo
3) 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej (na uczelni, w rozumieniu przepisów – Prawo o szkolnictwie wyższym, a także w kolegium nauczycielskim, nauczycielskim kolegium języków obcych oraz kolegium pracowników służb społecznych) i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Zasiłek rodzinny przysługuje także osobie uczącej się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24 roku życia.
Gdyby dziecko pobierało zasiłek rodzinny i ukończyło w tym czasie odpowiednio: 18, 21, 24 lat/a, zasiłek będzie przysługiwał także za miesiąc, w którym dziecko ukończy ten wiek.
Polecamy serwis: Zasiłek rodzinny
Wyłączenia
Ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje kilka sytuacji wyłączających możliwość przyznania zasiłku rodzinnego. Zasiłek rodzinny nie przysługuje, gdy:
1) dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
3) osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
4) pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
5) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba że:
a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany,
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
d) sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
6) członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
Kryterium dochodowe
Zasiłek rodzinny uzależniony jest od dochodu rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochodu osoby uczącej się. Od dnia 1 listopada 2012 r. do dnia 31 października 2014 r. kryterium dochodowe wynosi 539,00 zł. Oznacza to tyle, że dochód rodziny nie może przekraczać wskazanej kwoty. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności kryterium to wynosi 623,00 zł. Wraz z upływem wskazanego wyżej okresu planowane jest podwyższenie kryterium dochodowego.
Zobacz również: Kryterium dochodowe dla zasiłku rodzinnego 2013
Dziecko pod opieką opiekuna prawnego
Gdy prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego, ustalając dochód, uwzględnia się tylko dochód dziecka.
Członek rodziny w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie
Ustalając dochód rodziny w przeliczeniu na osobę, nie uwzględnia się członka rodziny przebywającego w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.
Dochód z gospodarstwa rolnego
W przypadku ustalania dochodu z gospodarstwa rolnego, przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy o podatku rolnym. Zgodnie z obwieszczeniem z dnia 21 września 2012 r. przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego wynosił w 2000 r. 2713 zł.
Do powierzchni gospodarstwa stanowiącego podstawę wymiaru podatku rolnego wlicza się obszary rolne oddane w dzierżawę. Wyjątkowo nie wlicza się:
1) oddanej w dzierżawę, na podstawie umowy dzierżawy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego;
2) gospodarstwa rolnego wniesionego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną;
3) gospodarstwa rolnego oddanego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.
W przypadku ustalania dochodu rodziny uzyskanego przez dzierżawcę gospodarstwa rolnego oddanego w dzierżawę na powyższych zasadach, dochód uzyskany z gospodarstwa rolnego pomniejsza się o zapłacony czynsz z tytułu dzierżawy.
Przy ustalaniu dochodu rodziny uzyskanego z wydzierżawionego od Agencji Nieruchomości Rolnych gospodarstwa rolnego, dochód uzyskany z gospodarstwa rolnego pomniejsza się o zapłacony czynsz z tytułu dzierżawy.
Co w przypadku równoczesnego pozyskiwania dochodów z gospodarstwa rolnego oraz dochodów pozarolniczych?
Gdy rodzina lub osoba ucząca się uzyskuje dochody z gospodarstwa rolnego oraz dochody pozarolnicze, dochody te sumuje się.
Zobacz również: Świadczenia przysługujące samotnym rodzicom
Przekroczenie kwoty dochodu
Gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę lub dochód osoby uczącej się przekracza kwotę uprawniającą daną rodzinę lub osobę uczącą się do zasiłku rodzinnego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany, zasiłek rodzinny należy się, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym zasiłek rodzinny nie jest należny.
Wysokość zasiłku rodzinnego
Od 1 listopada 2012 r. uległy zamianie miesięczne kwoty zasiłku rodzinnego i aktualnie wynoszą:
a) 77,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia,
b) 106,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia,
c) 115,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.
Zobacz również: Dodatki do zasiłku rodzinnego
Osoby uprawnione do zasiłku rodzinnego mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie dodatków zwiększających ten zasiłek. Dodatki nie przysługują więc, gdy określona osoba nie jest uprawniona do zasiłku rodzinnego.
Wysokość dodatków do zasiłku rodzinnego
Wysokość dodatków do zasiłku rodzinnego od 1 listopada 2012 r. wynosi:
1) dodatek z tytułu urodzenia dziecka – 1000,00 zł;
2) dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, o którym mowa w art. 10 ustawy o świadczeniach rodzinnych – 400,00 zł miesięcznie;
3) dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka, o którym mowa w art. 11a ustawy o świadczeniach rodzinnych – 170,00 zł na dziecko miesięcznie (nie więcej niż 340,00 zł na wszystkie dzieci;
4) dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, o którym mowa w art. 12a ustawy o świadczeniach rodzinnych - 80,00 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego;
5) dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, o którym mowa w art. 13 ustawy o świadczeniach rodzinnych:
a) 60,00 zł miesięcznie na dziecko do 5 roku życia i
b) 80,00 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia;
6) dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, o którym mowa w art. 14 ustawy o świadczeniach rodzinnych - 100,00 zł na dziecko;
7) dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, o którym mowa w art. 15 ustawy o świadczeniach rodzinnych:
a) 90,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności albo
b) 50,00 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.
Podniesienie kwot dodatków
Warto wspomnieć, że rada gminy może w drodze uchwały podnieść wskazane w rozporządzeniu Rady Ministrów kwoty dodatków do zasiłku rodzinnego. Podwyższenie kwot dodatków finansowane jest ze środków własnych gminy.
Polecamy serwis: Pomoc społeczna
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2011 r., Nr 205, poz. 1212);
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 959);
Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2010 r., Nr 226, poz. 1475);
Obwieszczenie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 21 września 2012 r. w sprawie wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2011 r.