Przemoc wobec osób starszych

Wioleta Matela
rozwiń więcej
Przemoc jest działaniem długotrwałym.
Przemoc domowa wobec starszych osób może przybierać formę zmuszania do prac domowych, izolowania czy wytykania starości. Choć ogromna większość Polaków nie znajduje dla niej usprawiedliwienia, to tylko jedna trzecia z nas interweniuje w przypadkach krzywdzenia osób starszych.

Przemoc wobec osób starszych, podobnie jak przemoc wobec innych członków rodziny może przybierać różne formy,, zarówno przemocy fizycznej, jak i psychicznej. Wśród krzywdzących zachowań można wyróżnić m. in.:

  • izolowanie;
  • zamykanie;
  • szarpanie;
  • popychanie;
  • poszturchiwanie;
  • uderzanie;
  • bicie;
  • zabieranie pieniędzy;
  • zmuszanie do prac domowych;
  • ośmieszanie;
  • wyzywanie;
  • wytykanie starości i niepełnosprawności fizycznej lub psychicznej;
  • zmuszanie do różnych rzeczy stosując pogróżki, groźby lub szantaż;
  • przemoc seksualna.

Dlaczego starsze osoby nie zgłaszają się po pomoc

Przede wszystkim osoby w podeszłym wieku mają ograniczoną mobilność oraz kontakty z innymi osobami. Innym powodem godzenia się z sytuacją jest strach przed tym, że sąd może orzec wobec takich osób umieszczenie w domu opieki.

Zdecydowana większość Polaków (powyżej 90 proc.) nie widzi okoliczności usprawiedliwiających przemoc w rodzinie wobec osób starszych.

Wsparcie dla ofiar przemocy

Dla rodziny, w które występuje zjawisko przemocy w rodzinie zakładana jest „Niebieska Karta”. Dokumentację prowadzi dzielnicowy. W ramach procedury „Niebieskie Karty” odwiedza on rodzinę dotkniętą domową przemocą co najmniej raz w miesiącu. Udziela też niezbędnych informacji na temat działających instytucji, które pomagają ofiarom przemocy. Działania dzielnicowego polegają też na pracy ze sprawcą przemocy, którego informuje się o konsekwencjach takiego zachowania oraz o możliwości podjęcia terapii.

W powiatowych specjalistycznych ośrodkach wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie można uzyskać poradę prawną i psychologiczną.

Zobacz również: Jaką pomoc mogą uzyskać ofiary rodzinnej przemocy

Za popełnienie przestępstwa znęcania się grozi kara do 5 lat pozbawienia wolności, zaś do 10 lat, gdy sprawca działa ze szczególnym okrucieństwem.

Przemocą w rodzinie jest jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członka rodziny, w szczególności narajające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Opracowano na podstawie raportu z badania ogólnopolskiego Polskiej Akademii Nauk Instytutu Psychologii „Przemoc w rodzinie wobec osób starszych i niepełnosprawnych (2009)” dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Zobacz również serwis: Sprawy karne

Prawo
Czy będzie nowelizacja ustawy o bonie energetycznym? Koszty obniżenia cen energii zagrażają sprzedawcom energii elektrycznej
07 lip 2024

Od niedawna obowiązuje ustawa o bonie energetycznym, która reguluje czasowe ograniczenia cen energii elektrycznej. Nowe przepisy zobowiązały przedsiębiorstwa energetyczne do udziału w kosztach obniżenia cen. Przedsiębiorcy oczekują sprawiedliwego mechanizmu rekompensat za obniżki cen energii.

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma do niego prawo w 2024 r.?
07 lip 2024

Wnioski złożyło już 280 tys. osób i wciąż napływają nowe. Można dostać od 712 do 3920 zł świadczenia. Kto ma w 2024 r. prawo do nowego świadczenia? Pełnoletnie osoby z niepełnosprawnościami.

Więcej osób dostanie świadczenia z pomocy społecznej. Wzrost o 30 i 37 proc., czyli o 234 zł i 223 zł. Już od 1 stycznia 2025 r.
07 lip 2024

Więcej osób dostanie świadczenia z pomocy społecznej. A to za sprawą planowanego wzrostu kryteriów dochodowych – o 30 i 37 proc., czyli o 234 zł i 223 zł. Już od 1 stycznia 2025 r.

Obowiązek szkolny: Będą zatrzymania na lotnisku? Czy rodzinne wyjazdy będą zakazane w trakcie roku szkolnego?
06 lip 2024

Katarzyna Lubnauer, wiceminister MEN, na pytanie o rodzinne wyjazdy w trakcie roku szkolnego odpowiedziała, że resort przygląda się temu, jakie rozwiązania przyjąć, żeby rodzice rozumieli, co oznacza obowiązek szkolny. Podkreśliła, że w wielu krajach rodzic wyjeżdżający z dzieckiem na wakacje w ciągu roku szkolnego może być nawet zatrzymany na lotnisku.

Zmiany w alimentach od 1 października 2024: ponad milion dzieci nie otrzymuje zasądzonych im prawomocnie alimentów. Ministerstwo problemu upatruje w działaniach komorników, bo jest problem z egzekucją. Czy będą alimenty natychmiastowe równe minimalnej krajowej?
06 lip 2024

Ponad 4300 zł alimentów w 2025? Są propozycje aby alimenty były zrównane z minimalną krajową.  Zmiany prawa są ważne bo ponad milion dzieci nie otrzymuje zasądzonych im prawomocnie alimentów. Pomimo tego ponad 1/4 Polaków usprawiedliwia niepłacenie alimentów! Ministerstwo problemu upatruje w działaniach komorników, bo jest problem z egzekucją. Czy będą alimenty natychmiastowe? Czy wejdą tablice alimentacyjne: jako ściągawki dla sędziów? MS: Zakłada się, że podwyższenie maksymalnej wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego po raz pierwszy będzie miało zastosowanie od okresu świadczeniowego, który rozpocznie się 1 października 2024 r.

Zasiłek 215,84 zł z MOPS lub dodatek 330,07 zł z ZUS. Są podobieństwa, ale i różnice
05 lip 2024

Zasiłek pielęgnacyjny i dodatek pielęgnacyjny to dwa różne świadczenia, chociaż ich funkcja jest podobna. Czym się różnią? Ile aktualnie wynoszą? Co z waloryzacją i możliwością łączenia?

Czy każdy senior po 70-ce wjedzie bezkarnie swoim autem do Strefy Czystego Transportu w Warszawie? RPO ma wątpliwości
05 lip 2024

Zakaz wjazdu do strefy czystego transportu nie obejmuje samochodu będącego najpóźniej od 31 grudnia 2023 r. własnością lub współwłasnością osoby fizycznej, która w 2023 r. ukończyła 70. rok życia. Tak wynika z uchwały Rady m. st. Warszawy z 7 grudnia 2023 r. w sprawie ustanowienia na terenie miasta stołecznego Warszawy Strefy Czystego Transportu. Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości odnośnie tego przepisu. Pyta, czy taka regulacja pozwala na wjazd do strefy czystego transportu samochodom wszystkich seniorów, którzy mają skończone 70 lat.

Będzie zmiana przepisów. Obowiązkowe strefy czystego transportu w większych miastach
05 lip 2024

Miasta powyżej 100 tys. mieszkańców będą zobowiązane do ustanawiania stref czystego transportu. Ponadto zostanie wprowadzony obowiązek nabywania przez gminy o liczbie mieszkańców wyższej niż 100 tys. wyłącznie autobusów zeroemisyjnych w celu wykonywania zadań związanych z komunikacją miejską. Takie zmiany ma wprowadzić nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych.

Sygnaliści w biurze rachunkowym. Jakie obowiązki i procedury?
05 lip 2024

Każde biuro rachunkowe powinno zweryfikować swoje procedury i zasady zgłaszania naruszeń, które zostały ustalone na potrzeby wdrożenia przepisów ustawy AML/CFT w świetle wymagań ustawy o ochronie sygnalistów.

Wzrośnie akcyza na alkohol i papierosy, więc będzie drożej. Nie kupimy już najtaniej w Europie. To element walki z nadużywaniem alkoholu.
07 lip 2024

Alkohol i papierosy będą droższe, bo wzrośnie akcyza. To element walki m.in. z nadużywaniem alkoholu. Kończą się też prace nad projektem, który ograniczy sprzedaż alkoholu na stacjach benzynowych w godzinach nocnych.

pokaż więcej
Proszę czekać...