Świadczenie pielęgnacyjne 3287 zł na sprzątanie, pościel, zakupy, posiłki? Częsty element wywiadów środowiskowych. MOPS skrupulatnie gromadzą wykaz prostych czynności opiekuńczych twierdząc, że nie uzasadniają wypłaty świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł (stare świadczenie). Jest to świadczenie dla opiekunów osób niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Sądy zgadzają się z MOPS. Takie czynności jak np. sprzątanie mieszkania, zmiana pościeli, robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, zasadniczo nie wymagają rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Dlaczego więc MOPS przegrywają w sądach i opiekunowie mają szanse na świadczenie pielęgnacyjne? Właśnie za te czynności opiekuńcze?
- Sądy nie zgadzają się na praktyki MOPS co do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego
- Osoba niepełnosprawna i jej rodzina może zwalczyć z decyzją MOPS o odmowie przyznania świadczenia w oparciu o częstotliwość opieki
- Co z argumentacją MOPS zrobili sędziowie WSA w Gliwicach Aneta Majowska, Artur Żurawik, Stanisław Nitecki?
Odpowiedź jest prosta - sądy sprawdzają sumę tych prostych czynności w ciągu dnia (nie rozpatrują ich rozłącznie). Bo jeżeli opiekun będzie musiał wykonać prostą czynność opiekuńczą na rzecz osoby niepełnosprawnej co 10 minut, to nie może iść do pracy.
Osoba niepełnosprawna (wiek 86 lat) choruje na demencję - orzeczenia stałe o niepełnosprawności, stopień znaczny. Opiekun wykonuje proste czynności pielęgnacyjne związane z higieną, posiłkami, zakupami, porządkami. Żadna z tych czynności nie ma charakteru okołomedycznego. Na pozór wydaje się "Nic szczególnego". Ale jak skumulujemy każdą czynność wykazujemy duży nakład pracy opiekuńczej. Opiekun przedstawił w MOPS harmonogram jego obowiązków. Wynika z tego dokumentu, że wykonuje jakąś prostą czynność opiekuńczą co średnio 20 minut. MOPS nie ma podstawy do odmowy przyznania starego świadczenia pielęgnacyjnego. Jego obowiązkiem jest skumulować w przedziale 24 h wszystkie czynności opiekuńcze i uznać, że staruszek (86 lata) wymaga tak intensywnej opieki, że zasadne jest przyznanie starego świadczenia pielęgnacyjnego.
Sądy nie zgadzają się na praktyki MOPS co do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego
Przykładem jest wyrok o sygn. akt II SA/Gl 84/25. To wyrok sądu WSA w Gliwicach z 4 kwietnia 2025 r.
Zadecydowali w sprawie sędziowie: Aneta Majowska, Artur Żurawik, Stanisław Nitecki
Sąd stwierdził - "proste czynności pielęgnacyjne nie wymagają rezygnacji z pracy, świadczenie się więc nie należy". Ale dodają ważne zastrzeżenie:
Mamy inną ocenę (potencjalnie) jeśli te proste czynności pozostają w kumulacji z innymi czynnościami wykonywanymi w ramach sprawowanej opieki.
Duża liczba prostych czynności jak najbardziej daje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Opiekun osoby niepełnosprawnej wykazał, że proste czynności opiekuńcze wykonuje od 7.00 do 22.00 z częstotliwością, co 30 minut. Osoba niepełnosprawna (stopień znaczny). Opiekun ma prawo do starego świadczenia pielęgnacyjnego.
Osoba niepełnosprawna i jej rodzina może zwalczyć z decyzją MOPS o odmowie przyznania świadczenia w oparciu o częstotliwość opieki
W sprawie rozpatrzonej przez WSA wywiad środowiskowy pomijał sprawdzenie częstotliwości wskazanych czynności. Dlatego WSA nakazał MOPS ponownie zająć się sprawą.
Opis sprawy – córka opiekowała się matką. To osoba z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, wymaga całodobowej pomocy. Córka pomaga matce wstać z łóżka, pomaga przy codziennej toalecie, higienie, przygotowuje posiłki, podaje leki, robi zakupy, sprząta, zapewnia wsparcie psychiczne, pali w piecu, umawia wizyty i zawozi do specjalistów. Córka przez 16 lat pracowała za granicą, wróciła do kraju z uwagi na pogorszenie stanu zdrowia matki. Córka miała dodatek socjalny [deklarowała rezygnację z niego]
Stanowisko MOPS: W oparciu o wywiad środowiskowy MOPS twierdził, że "matka Strony jest osobą chodzącą i jest w stanie samodzielnie wykonać wszelkie czynności samoobsługowe", "nie jest osobą leżącą, niezdolną do samodzielnego spożywania posiłków, przyjmowania lekarstw oraz załatwiania potrzeb fizjologicznych". Zdaniem organu odwoławczego Strona nie wykonuje przy matce takich czynności opiekuńczych, które absorbują ją nieustannie i wymagają ciągłej obecności, nie pozwalając na jakąkolwiek aktywność zawodową.
Co z argumentacją MOPS zrobili sędziowie WSA w Gliwicach Aneta Majowska, Artur Żurawik, Stanisław Nitecki?
Sąd kazał MOPS zająć się na nowo sprawą. Bo z dokumentów przesłanych do sądu nie wynikało dlaczego MOPS uważał, że "osoba niepełnosprawna była w stanie samodzielnie wykonać wszelkie czynności samoobsługowe". MOPS nie uznał za konieczne, aby policzyć, ile razy dziennie
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2
Z uzasadnienia:
"Poczynione w sprawie ustalenia nie przynoszą odpowiedzi na pytanie, jaki jest wymiar i częstotliwość czynności, co do których matka Skarżącej rzeczywiście wymaga wsparcia. W wynikach wywiadu nie zwrócono również uwagi na istotną okoliczność, czy wobec wskazanych czynności wykonywanych przez Stronę oraz "samodzielnego poruszania się" przez osobę wymagającą opieki, matka Skarżącej wykonuje samodzielnie także inne czynności, w szczególności czynności higieniczne, przyjmowanie leków (czynności wskazane podczas przeprowadzonego wywiadu środowiskowego). W ocenie Sądu, w sprawie nie dokonano zatem wyczerpujących ustaleń w zakresie oddziaływania schorzeń osoby niepełnosprawnej – matki Skarżącej, na jej codzienne funkcjonowanie oraz potrzebę wsparcia w wykonywanych czynnościach. Nie wyjaśniono zatem czy obecność osoby trzeciej w analizowanym przypadku stanowi konieczny aspekt sprawowanej opieki."