„Stare” świadczenie pielęgnacyjne może otrzymać osoba niepełnosprawna ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności (oczywiście jako opiekun). Osoba ta może bowiem podjąć pracę, a warunkiem otrzymania tego świadczenia była sytuacja, kiedy opiekun dokonywał wyboru: 1) będę pracował albo 2) będą opiekunem osoby niepełnosprawnej. Wniosek? Opiekunem osoby niepełnosprawnej ze znacznym stopień niepełnosprawności, nie może być inna osoba niepełnosprawna (stopień umiarkowany albo lekki), która nie może pracować (potencjalnie). Jeżeli jednak osoba niepełnosprawna może pracować, to hipotetycznie może otrzymać status opiekuna i świadczenie pielęgnacyjne (stare).
Stare świadczenie pielęgnacyjne zostało usunięte 1 stycznia 2024 r. przez przepisy o oświadczenie wspierającym. Jednak jeszcze przez wiele lat będzie ono podstawowym świadczeniem w rodzinach z osobami niepełnosprawnymi na zasadzie praw nabytych.
Aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym i znacznym nie stoi w sprzeczności z ich całkowitą niezdolnością do pracy, a w konsekwencji również z korzystaniem z uprawnień, które z takiej niezdolności wynikają
Sądy są zasypane sporami z MOPS o stałe świadczenie pielęgnacyjne. Poniżej przykład takiego wyroku:
NSA o MOSP: Stopień umiarkowany nie wyklucza świadczenia pielęgnacyjnego. Zakaz mechanicznego wykluczania osób niepełnosprawnych
sygn. akt I OSK 677/24 - Wyrok NSA. 25 marca 2025 r. link do wyroku
Skład orzekający: Joanna Skiba, Karol Kiczka /sprawozdawca/, Piotr Niczyporuk /przewodniczący/
Sąd w tym wyroku jednoznacznie stwierdził, że: osoby niepełnosprawne w stopniu umiarkowanym nie powinny być traktowane przez MOPS jako osoby niezdolne do pracy. Taka kwalifikacja “niezdolny do pracy” oznacza z automatu, że osoba niepełnosprawna ze stopniem umiarkowanym nie ma prawa być opiekunem osoby niepełnosprawnej (stopień znaczny).
WNIOSEK! Mops nie może dyskryminować jako opiekunów osoby niepełnosprawne ze stopniem umiarkowanym. Taka osoba może być opiekunem i może otrzymywać świadczenie pielęgnacyjne (stare).
W języku prawa reguła ta została zapisana przez NSA następująco:
"(...) z orzeczenia o stopniu niepełnosprawności z dnia 4 lipca 2005 r. wynika, że skarżąca została zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i może pracować w warunkach pracy chronionej. To znaczy, że powinna być traktowana jako osoba potencjalnie zdolna do świadczenia pracy, a tym samym posiadająca możliwość wyboru tj. rezygnacji z wykonywania pracy bądź też jej niepodejmowania."
W sprawie tej MOPS w ogóle nie zajął się stanem zdrowia córki, której opiekunką była matka (ona wnioskowała o świadczenie pielęgnacyjne).
Z kolejnych dokumentów urzędowych wynika m. in., że w stosunku do [...] (córki) zachodzi "konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znaczenie ograniczoną możliwością samodzielnej opieki (Wskazania: pkt 7 – orzeczenia Zespołu do Spraw Orzekania Niepełnosprawności, ul. Lecznicza 6 w Łodzi z dnia 14 czerwca 2022 r.); córka została zakwalifikowana do znacznego stopnia niepełnosprawności, uznana za całkowicie niezdolną do pracy. Ponadto z znajdującego się w aktach sprawy dokumentu urzędowego (orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 5 sierpnia 2022 r.) wynika, że córka ([...]) uznana została za niezdolną do samodzielnej egzystencji do 31 października 2023 r. Dalej z wywiadu środowiskowego (dokumentu urzędowego) z dnia 18 kwietnia 2023 r. wynika zwłaszcza, że córka: "(...) [...] jest osobą leżącą, stara się samodzielnie poruszać po mieszkaniu, bądź z pomocą matki. (...)".
Wyrok TK o znacznym stopniu niepełnosprawności
Miesiąc temu zapadł wyrok TK (link), który otworzył osobom niepełnosprawnym w stopniu znacznym drogę do statusu opiekuna osoby niepełnosprawnej. Ważne dla małżeństw, w których oboje małżonkowie są osobami niepełnosprawnymi.
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2