MOPS czy ZUS? Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. [TABELA]
![MOPS czy ZUS? Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. [TABELA]](https://webp-konwerter.incdn.pl/eyJmIjoiaHR0cHM6Ly9nLmluZm9yLnBsL/3AvX2ZpbGVzLzM4NDI3MDAwL3BpZW5pYW/R6ZS1uaWVwZWxub3NwcmF3bm9zYy16YXN/pbGtpLTM4NDI3MjQxLmpwZyIsInciOjc3MX0.jpg)
REKLAMA
REKLAMA
- Ważne dokumenty dla osób z niepełnosprawnościami
- Niezdolność do pracy, niezdolność do samodzielnej egzystencji
- Stopień niepełnosprawności, potrzeba wsparcia
- Orzeczenie o niepełnosprawności a niezdolność do pracy
Ważne dokumenty dla osób z niepełnosprawnościami
System wsparcia osób niepełnosprawnościami w Polsce jest zróżnicowany. Kluczowe znaczenie mają tu przede wszystkim:
REKLAMA
• orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wydawane przez miejskie/powiatowe i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności; decyzje ustalające poziom potrzeby wsparcia, wydawane przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawność);
• orzeczenia o niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, wydawane przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie ZUS.
Niezdolność do pracy, niezdolność do samodzielnej egzystencji
REKLAMA
Orzekanie o niezdolności do pacy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji jest jednym z zadań ZUS. Orzeczenia wydają lekarze orzecznicy ZUS (w I instancji) i komisje lekarskie ZUS (w II instancji). Zakład rozpoczyna postępowanie orzecznicze, gdy wpływa wniosek o świadczenie dla osób niezdolnych do pracy lub samodzielnej egzystencji. W ten sposób ustala się prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, renty socjalnej czy świadczenia uzupełniającego.
Zgodnie z przepisami, za niezdolną do pracy uznaje się osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Z kolei częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji.
Stopień niepełnosprawności, potrzeba wsparcia
REKLAMA
Orzeczenia o niepełnosprawności w przypadku dzieci do 16. roku życia i orzeczenia o stopniu niepełnosprawności (lekkim, umiarkowanym, znacznym) wydają miejskie/powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (w pierwszej instancji) i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (jako druga instancja). Określone orzeczenia są ważne dla uzyskania przykładowo takich świadczeń jak zasiłek pielęgnacyjny czy świadczenie pielęgnacyjne dla opiekunów dzieci z niepełnosprawnościami.
Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia wydaje wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności. Wniosek o wydanie takiej decyzji można złożyć razem z wnioskiem o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Decyzja jest istotna dla osób, ubiegających się o świadczenie wspierające. Dopiero uzyskanie takiego dokumentu umożliwia ubieganie się o świadczenie w ZUS.
Orzeczenie o niepełnosprawności a niezdolność do pracy
Warto pamiętać, iż orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o:
• całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• niezdolności do samodzielnej egzystencji jest traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• całkowitej niezdolności do pracy jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
• częściowej niezdolności do pracy jest traktowane na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.
Ale uwaga! Niepełnosprawność nie zawsze oznacza niezdolność do pracy. Wprawdzie osoba z orzeczoną niezdolnością do pracy jest osobą niepełnosprawną. Jednak orzeczenie o niepełnosprawności nie zawsze oznacza niezdolność do pracy. W praktyce zatem orzeczenie o niezdolności do pracy jest równoznaczne z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności, ale nie na odwrót.
Poniżej tabelaryczne zestawienie najważniejszych świadczeń z informacją kto je wypłaca.
Rodzaj świadczenia
| Organ wypłacający | ||
ZUS | MOPS | ||
Renta z tytułu niezdolności do pracy | + |
| |
| Dodatek pielęgnacyjny | + |
|
Renta socjalna | + |
| |
| Dodatek dopełniający | + |
|
Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji | + |
| |
Świadczenie wspierające | + |
| |
Zasiłek pielęgnacyjny |
| + | |
Świadczenie pielęgnacyjne |
| + | |
Zasiłek stały |
| + |
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 1631; ost. zm. Dz.U. z 2024 r., poz. 1674);
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 44; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1961).
Polecamy: Uprawnienia rodziców w pracy. Poradnik pracodawcy 2025
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.
REKLAMA