MRPiPS: Ciężka niepełnosprawność w Niemczech. W Polsce lekka. Aktualizacja czy nowe orzeczenie o niepełnosprawności?

Czego dotyczył problem? Osoba niepełnosprawna od 2022 roku ma przyznaną legitymację potwierdzającą ciężki stopień niepełnosprawności wydaną przez odpowiednie urzędy w Niemczech. 13 lat wcześniej osoba ta otrzymała w Polsce w roku 2009 podobny dokument, ale potwierdzający lekki stopień niepełnosprawności. Na przestrzeni 13 lat lekka niepełnosprawność przekształciła się w ciężki stopień niepełnosprawności. Chodzi tutaj o niedosłuch obustronny ciężki. Mieszkający w Niemczech Polak zwracał się do odpowiednich Urzędów dla osób niepełnosprawnych o aktualizacje stopnia niepełnosprawności w Polsce na podstawie dokumentów niemieckich. Osoba niepełnosprawna nie stawiła się na komisji lekarskiej w Polsce –chciała uzyskać odpowiednie orzeczenie zaocznie. Tłumaczyła to tym, że mieszka i pracuje w Niemczech. Osobie niepełnosprawnej tak naprawdę nie chodziło o wystawienie nowego orzeczenia o niepełnosprawności w Polsce, tylko o przeniesienie uprawnień (jako osoba niepełnosprawna) pozyskanych w Niemczech przez polskie urzędy. Przy okazji tej sprawy okazuje się że ciężki stopień niepełnosprawności W Niemczech daje przywilej dodatkowych 5 dni urlopu oraz prawo wcześniejszego przejścia na emeryturę.

MRPiPS: Osoba niepełnosprawna musi stanąć przed komisją w Polsce. Nie są uznawane dokumenty z Niemiec

Ministerstwo Rodziny otrzymało więc zapytanie o to, czy ciężki stopień niepełnosprawności (bezterminowy) przyznany Polakowi w Niemczech można „przepisać” bez wydawania nowego orzeczenia o niepełnosprawności w Polsce - osoba niepełnosprawna chciała uzyskać tak naprawdę aktualizację orzeczenia o niepełnosprawności z 2009 roku (wystawionego w Polsce).

Osoba niepełnosprawna nie może zaktualizować orzeczenia o niepełnosprawności na podstawie dokumentów z innego państwa

Według informacji przedstawionych przez stronę rządową niestety legitymacja dla osoby niepełnosprawnej wystawiona w Niemczech nie obowiązuje na terenie Polski. Nie ma znaczenia to że Polska i Niemcy są w Unii Europejskiej. Wynika to z tego, że określanie stanu niepełnosprawności jest wewnętrzną sprawą danego kraju członkowskiego Unii Europejskiej. W Polsce decyduje o tym ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Trzeba spełnić przesłanki określone przez artykuł 4 tej ustawy. Na podstawie tego przepisu do znacznego stopnia zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Konieczność sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną - także przepisy polskie a nie niemieckie

Zakres stałej opieki i pomocy dla celów orzekania o stopniu niepełnosprawności także określa polskie polskie, a nie niemieckie. Jest to § 29 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r. poz. 857)

PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł

Przepisy nie przewidują sytuacji gdy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności mógłby zaktualizować orzeczenie o niepełnosprawności z 2009 r. na podstawie dokumentów z Niemiec.

Źródło: BON-IV.055.3.2023.AP

Odpowiedzi udzielił Piotr Cieszewski, Zastępca Dyrektora, Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych