Jakie przywileje dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Co dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2025 r.? / Co dla umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w 2025 r.? / Shutterstock

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, z jakiego rodzaju form wsparcia mogą korzystać. Na jakie przywileje w pracy można liczyć? Ile wynosi dofinansowanie z PFRON? Czy z orzeczeniem przysługują jakieś zasiłki w MOPS? Oto najważniejsze świadczenia w 2025 r. i aktualne kwoty!

Co oznacza stopień niepełnosprawności umiarkowany?

Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych określa trzy stopnie niepełnosprawności:

  • znaczny,;
  • umiarkowany;
  • lekki.

Ważne

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zaliczamy osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Warto pamiętać, iż zgodnie z przepisami ustawy, niepełnosprawność oznacza trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy.

Szczegóły dotyczące kwalifikowania do poszczególnych stopni niepełnosprawności zostały zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Zgodnie z rozporządzeniem orzeczenia wydają powiatowe lub miejskie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. W takim orzeczeniu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole niepełnosprawności oraz określone wskazania. Stopień niepełnosprawności osoby zainteresowanej orzeka się na czas określony lub na stałe. Jeżeli osoba zainteresowana nie zgadza się z orzeczeniem, to może wnieść odwołanie do wojewódzkiego zespołu, za pośrednictwem powiatowego zespołu, który je wydał. Odwołanie wnosi się terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. PZON obowiązany jest przesłać odwołanie wraz z aktami sprawy do wojewódzkiego zespołu, w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Jeżeli powiatowy zespół uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżone orzeczenie.

Poniżej prezentujemy przykładowe uprawnienia i świadczenia, przysługujące osobom, legitymującym się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Uprawnienia w pracy i dofinansowanie z PFRON

Pamiętajmy, iż zaliczenie do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach:

  • przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej;
  • wykonywania pracy zdalnej.

Ponadto, pracownik niepełnosprawny ma zagwarantowanych kilka ważnych przywilejów. Czas pracy takich osób nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Z umiarkowanym stopniem wiąże się też prawo do dodatkowych 10 dni urlopu w ciągu roku kalendarzowego. Osoba o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma również prawo do określnego zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym.

Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zwiększyła miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika z niepełnosprawnością, które Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wypłaca określonym pracodawcom.

Aktualnie dofinansowanie dla całego etatu wynosi 1 550 zł dla pracowników z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Dla osób z orzeczonymi chorobami psychicznymi, upośledzeniem umysłowym, całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, epilepsją oraz niewidomych, kwota ta - w przypadku umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - ulega zwiększeniu o 1 035 zł (czyli do 2585 zł). Wnioski z nowymi kwotami pracodawcy mogą składać od 2 stycznia 2025 r., z możliwością korygowania dokumentów za okresy od lipca 2024 r. 

Turnus rehabilitacyjny z dofinansowaniem PFRON

Celem turnusów rehabilitacyjnych jest pomoc osobom niepełnosprawnym w samodzielnym działaniu i kontaktach z otoczeniem. Dofinansowanie z PFRON dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wynosi aktualnie 2 288 zł (kwota od marca do maja 2025 r.). Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mogą też ubiegać się o dofinansowanie dla opiekuna, które wynosi 1 695 zł. Jednym z warunków, jakie trzeba spełnić, jest kryterium dochodu (4 238,60 zł na osobę w rodzinie albo 5 510,18 zł dla osoby samotnej. Po przekroczeniu tych progów kwota dofinansowania jest odpowiednio zmniejszana. Na stronie internetowej PFRON można znaleźć szczegółowe informacje.

Jakie zasiłki z MOPS dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Do najważniejszych świadczeń, o jakie można ubiegać się w ośrodkach pomocy społecznej należą: zasiłek stały, zasiłek okresowy oraz zasiłek pielęgnacyjny.

Zasiłek stały można przyznać osobom, które są niezdolne do pracy z powodu wieku albo całkowicie niezdolne do pracy. Chodzi tu o całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Od 1 stycznia 2025 r. obowiązują wyższe kryteria dochodowe: 1010 zł dla osoby samotnej i 823 zł dla osoby w rodzinie. Wzrosła również maksymalna wysokość zasiłku, aktualnie wynosi 1229 zł. Zasiłek nie przysługuje m.in. osobom uprawnionym do renty socjalnej.

Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego:

  • osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
  • rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny.

W celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji gminy też przyznają zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł miesięcznie). Osobie legitymującej się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności można przyznać zasiłek pielęgnacyjny, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. 

Osoby z niepełnosprawnościami mogą również ubiegać się o usługi opiekuńcze, zasiłki celowe i inne formy wsparcia dostępne w gminach.

Karta parkingowa

Kartę parkingową wydaje się m.in. osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Wskazanie dotyczące spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek do uzyskania karty parkingowej zawiera orzeczenie powiatowego zespołu, przy czym w przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) lub 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia).

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Prawo
MOPS, WSA i NSA: Świadczenie pielęgnacyjne. Wysyp sporów. Od 11 lat urzędnicy mylnie twierdzą, że niepełnosprawność to młodość
15 kwi 2025

Nie wiadomo dlaczego świadczenia dla niepełnosprawnych są zależne od wieku nabycia niepełnosprawności (tak jest np. w rencie socjalnej). Najbardziej drastyczna sytuacja była w świadczeniu pielęgnacyjnym (starym). Przepisy mówiły, że niepełnosprawność musi powstać generalnie przed pełnoletniością (wyjątki dla nauki). Jednak w 2014 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że jest to niezgodne z Konstytucją RP - nie ma żadnego uzasadnienia, aby starego świadczenia pielęgnacyjnego nie dostał opiekun osoby niepełnosprawnej niewidomej albo jeżdżącej na wózku od trzydziestego roku życia.

Zwolnienie z kosztów i bezpłatna pomoc prawna w 2025 r. Przepisy i planowane zmiany
15 kwi 2025

Kto może skorzystać ze zwolnienia z kosztów sądowych i notarialnych? Dla kogo bezpłatna pomoc prawna? Oto najważniejsze informacje na 2025 rok!

Nadużycie prawa w sporach dotyczących sankcji kredytu darmowego coraz częściej dostrzegane przez sądy
15 kwi 2025

Sądy coraz częściej zwracają uwagę, że sankcja kredytu darmowego (SKD) bywa wykorzystywana nie w celu ochrony konsumentów, lecz jako narzędzie zysku dla podmiotów skupujących wierzytelności. Krytyczna ocena działań para-kancelarii znajduje swoje odzwierciedlenie w licznych orzeczeniach, które kwestionują zarówno zasadność roszczeń o SKD, jak i skuteczność umów cesji.

Wybory prezydenckie 2025. Sondażownia: telewizyjne debaty w tej fazie kampanii nie mają większego znaczenia
15 kwi 2025

Kandydat KO Rafał Trzaskowski uzyskałby 34,8 proc. poparcia, popierany przez PiS Karol Nawrocki - 22,7 proc.; kandydat Konfederacji Sławomir Mentzen - 15,8 proc. - wynika z kwietniowego sondażu polskiej firmy badawczej Research Partner. Jak podkreśla sondażownia, debata telewizyjna w miejscowości Końskie, (która odbyła się w miniony piątek 11 kwietnia) nie spowodowała znaczących zmian w poparciu dla poszczególnych kandydatów, bowiem wyniki badania mieszczą się w granicy błędu statystycznego.

Zmiany dla 50-latków. Dofinansowanie do wynagrodzeń i nowe zasady w zatrudnianiu. Ustawa czeka na wejście w życie
15 kwi 2025

Przyjmuje się, że w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy znajdują się: kobiety, osoby długotrwale bezrobotne, osoby o niskich kwalifikacjach, osoby z niepełnosprawnościami i właśnie osoby w wieku 50 lat i więcej. Dofinansowanie do wynagrodzenia i zmiany w zatrudnianiu osób po 50. roku życia. Tak, to możliwe. Ustawa czeka na wejście w życie w 2025 r. Przepisy będą też obowiązywały w 2026 r. Wszystko to dlatego, że dotychczasowe regulacje obowiązywały już od 20 lat, co sprawiło, że od 2004 r. było 200 nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Czas na zmiany, w tym zmiany w zatrudnianiu osób po 50. roku życia. Rozwijający i zmieniający się rynek pracy wymusił wręcz sam opracowanie nowych regulacji, które będą odpowiadać na aktualne potrzeby osób poszukujących pracy, bezrobotnych oraz przedsiębiorców.

33000 zł kary dla zakładu pogrzebowego. Trzeba zabezpieczać dane osobowe w dokumentach dotyczących pochówków
15 kwi 2025

33000 zł kary – tyle musi zapłacić zakład pogrzebowy z Puław, który nie wdrożył odpowiednich organizacyjnych i technicznych zabezpieczeń dla danych osobowych. Ponadto zakład musi w ciągu 30 dni wdrożyć środki minimalizujące zagrożenie dla danych.

Premier Tusk zapowiada gospodarczy nacjonalizm: Przyszedł czas na odbudowę i repolonizację
15 kwi 2025

Premier Donald Tusk zaapelował do przedsiębiorców o wsparcie w budowie narodowej gospodarki. Stwierdził, że nowoczesny, gospodarczy nacjonalizm będzie bardzo poważną konfrontacją tak, by nikt nie podbierał tego, co należy się polskim firmom.

Co nowego dla przedsiębiorców w 2025? Dużo: Prezydent RP podpisał ustawę - o różnych ulgach i dofinansowaniach dla pracodawców
15 kwi 2025

Podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia nie dotyczy tylko przywilejów dla pracowników, bezrobotnych, osób z niepełnosprawnościami. W bardzo obszernej ustawie można znaleźć szereg przepisów uprawniających pracodawców do wielu ulg, w tym z zakresie opłacania składek ubezpieczeniowych, jak i dofinansowań.

Magdalena Biejat – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydatka na Prezydenta RP 2025]
15 kwi 2025

Magdalena Biejat – która partia popiera kandydatkę? Przedstawiamy program wyborczy kandydatki na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. oraz wyniki najnowszego sondażu prezydenckiego.

Przełom dla odbiorców energii elektrycznej. Likwidują pierwsze opłaty, dzięki licznikom zdalnym
15 kwi 2025

W związku z wdrożeniem liczników zdalnego odczytu energii elektrycznej, pierwszy operator energetyczny w Polsce rezygnuje z opłat za odczyt na życzenie klienta. Dane będzie można otrzymać drogą mailową, listownie lub na nośniku pamięci. Rozwiązanie to umożliwi lepszą kontrolę zużycia energii, co przełoży się na oszczędności i niższe rachunki.

pokaż więcej
Proszę czekać...