Gminy przyznają kilka rodzajów świadczeń pieniężnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami. W zależności od posiadanego stopnia niepełnosprawności pomoc może się różnić. W 2025 r. wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej, co będzie miało wpływ na możliwości otrzymania oraz wysokość zasiłku stałego i okresowego. Nie zmieni się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego.
- Lekki stopień niepełnosprawności a zasiłek z MOPS [PRZYKŁAD]
- Zasiłek stały z MOPS w 2025 r. dla osób całkowicie niezdolnych do pracy
- Dla kogo zasiłek pielęgnacyjny z MOPS w 2025 r.?
- Świadczenie pielęgnacyjne z waloryzacją w 2025 r.
Lekki stopień niepełnosprawności a zasiłek z MOPS [PRZYKŁAD]
Zasiłek okresowy jest przyznawany w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego. Zarówno osoby samotnie gospodarujące, jak i osoby w rodzinie – co do zasady – powinny spełniać określone kryteria dochodowe. W 2024 r. kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 776 zł, a dla osoby w rodzinie jest to 600 zł. Od 1 stycznia 2025 r. kwoty te wyniosą odpowiednio 1010 zł i 823 zł.
Kwotę zasiłku ustala się:
- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
- w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Tak ustalona kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy między odpowiednim kryterium dochodowym a dochodem tej osoby. Minimalny zasiłek okresowy wynosi 20 zł miesięcznie.
Pani Ewelina jest osobą samotną, z przyznanym lekkim stopniem niepełnosprawności. Załóżmy, że w 2025 r. jej miesięczny dochód to 810 zł. W takiej sytuacji będzie mogła ubiegać się o zasiłek okresowy z pomocy społecznej. Wysokość przyznanego świadczenia wyniesie w tym przypadku od 100 do 200 zł. W podanym przykładzie najwyższy zasiłek okresowy dla pani Eweliny to: 1010 zł – 810 zł= 200zł, a najniższy: 50% x (1010 zł – 810 zł) =100 zł. Kwotę i okres, na jaki zostanie przyznany zasiłek ustali organ gminy.
Jak podkreśla Naczelny Sąd Administracyjny, „decyzja w przedmiocie zasiłku okresowego ma charakter związany w zakresie przyznania świadczenia w przypadku spełnienia przesłanek ustawowych, natomiast uznaniowy co do okresu i wysokości świadczenia – w zakresie luzu decyzyjnego przyznanego przez ustawę. Oznacza to, że sama wysokości świadczenia – o ile mieści się w granicach ustawowych – nie może być kwestionowana w ramach kontroli zgodności z prawem, gdyż zgodne z prawem są wszystkie możliwe w tym zakresie rozstrzygnięcia. Rola sądu w takim przypadku ogranicza się do zbadania, czy organ wydający decyzję nie przekroczył granic uznania oraz czy wydana w sprawie decyzja nie nosi cech dowolności.” (wyrok NSA z 26 września 2024 r., sygn. I OSK 2338/23).
Zasiłek stały z MOPS w 2025 r. dla osób całkowicie niezdolnych do pracy
Osoby, które są niezdolne do pracy z powody wieku albo całkowicie niezdolne do pracy mogą ubiegać się o zasiłek stały. W 2025 r. maksymalna wysokość takiego zasiłku to 1229 zł (w 2024 r. 1000 zł). Świadczenie to przysługuje osobom dorosłym, które są niezdolne do pracy z powodu wieku albo całkowicie niezdolne do pracy. Do uzyskania tego zasiłku uprawnia zatem min. znaczny albo umiarkowany stopień niepełnosprawności. Trzeba również spełniać kryterium dochodowe.
Dla kogo zasiłek pielęgnacyjny z MOPS w 2025 r.?
W celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji gminy przyznają zasiłek pielęgnacyjny. W przyszłym roku podobnie jak obecnie kwota tego zasiłku będzie wynosiła 215,84 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Można też przyznać zasiłek pielęgnacyjny osobie ze stopniem umiarkowanym, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia. Poza tymi przypadkami o zasiłek mogą ubiegać się niepełnosprawne dzieci i osoby, które ukończyły 75 lat.
Świadczenie pielęgnacyjne z waloryzacją w 2025 r.
Aktualnie świadczenie pielęgnacyjne przyznaje się m.in. rodzicom opiekującym się niepełnosprawnym dzieckiem z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. W niektórych sytuacjach można nadal otrzymywać tzw. stare świadczenie pielęgnacyjne na zasadzie praw nabytych. W 2025 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wzrośnie z 2988 zł do kwoty 3287 zł miesięcznie.
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 323; ost. zm. Dz.U. z 2024 r., poz. 858);
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (j. t. Dz. U. z 2024 r., poz. 1572; ost. zm. Dz. U. z 2024 r., poz. 1572);
Rozporządzenie Rady Ministrów z z dnia 12 lipca 2024 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2024 r., poz. 1044).