MOPS dalej ignorują wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Świadczenie pielęgnacyjne. WSA ratuje staruszka 87 lat i jego syna

opracował tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
MOPS dalej ignorują wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Świadczenie pielęgnacyjne. WSA ratuje staruszka 87 lat i jego syna / Shutterstock

Sądy administracyjne bronią staruszków pozbawionych świadczenia pielęgnacyjnego. MOPS ignorują korzystny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 2014 r. Wszyscy już wiedzą, że jak się ignoruje wyrok TK, to zapewne przez neosędziów. W 2014 r. nie było jednak tego problemu. Więc gminy nie mogą twierdzić, że nie wykonując tego wyroku z uwagi na obecny spór polityczny wobec TK. Postępowanie urzędników jest niezrozumiałe biorąc pod uwagę stanowisko WSA i NSA - sędziowie w dziesiątkach wyroków uznają moc wyroku TK z 2014 r. 

Chodzi o to, że MOPS powołują się na przepis archiwalny ustawy o świadczeniach rodzinnych, który został uznany za niezgodny z Konstytucja RP w 2014 r. (przez TK). Przepis pozwalał na przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, gdy nie później niż w wieku 25 lat. Wiadomo, że staruszka 87 lat to nie dotyczy. Ale gminy nie mogą powoływać się na tą regułę bo TK uznał przepis za niezgodny z Konstytucją RP. Co prawda przepis był formalnie wciąż w ustawie. Ale sądy nakazywały go ignorować. 

W artykule omawiam wyrok WSA w Gdańsku z 1 października 2024 r. (sygn. akt II SA/Gd 876/24), który jest przykładem takiego ignorowania. Link

Świadczenie pielęgnacyjne w wyrokach sądów. Spory z MOPS

Sprawa dotyczyła staruszka 87 lat o takim stanie zdrowia:

  1. zespół otępienny z elementami Alzheimera i nadciśnienie, 
  2. jest po zawale serca, 
  3. ma podwyższony poziom cukru we krwi, 
  4. problem z nerkami.

Czynności wykonywane przy ojcu, zakres opieki, co staruszek wykona samodzielnie: 

  1. Przygotowywanie posiłku, robienie zakupów, pranie, sprzątanie, podawanie leków, wydawanie leków, wizyty oraz transport do lekarzy, wyjście do kościoła. Są to czynności stałe i codzienne, wykonywane 7 dni w tygodniu. 
  2. Ojciec jest w stanie samodzielnie zjeść przygotowany posiłek, umyć twarz i ręce. Samodzielnie porusza się po własnym mieszkaniu, natomiast wszelkie wyjścia poza jego obszar wymagają nadzoru córki.
  3. Pomoc opiekuna niezbędna jest przy kąpieli, wyborze ubioru i ubraniu się. 
  4. Staruszek może pozostać sam na 3 godziny- dłuższa samotność wywołuje niepokój i zagubienie, w wyniku których zdarzały się niekontrolowane wyjścia z domu. Sprawowana opieka nad ojcem jest ciągła i uniemożliwia podjęcie zatrudnienia córce (jednak z przesłanek "starego" świadczenia pielęgnacyjnego.

Wywiad środowiskowy - a świadczenie pielęgnacyjne

Podczas wywiadu kontakt ojca skarżącej z pracownikiem był utrudniony, gdyż ojciec nie potrafił udzielić odpowiedzi na pytania. Z wniosków pracownika socjalnego wynika, iż zakres sprawowanej nad ojcem przez córkę opieki wymaga stałego i ciągłego zaangażowania. Sprawowana opieka uniemożliwia córce podjęcie zatrudnienia nawet w niewielkim wymiarze czasu. Opieka sprawowana jest całodobowo i wykonywana w sposób prawidłowy i nie budzi zastrzeżeń.

Dlaczego córka staruszka nie otrzymała świadczenia wspierającego?

Przez ten przepis ustawy o świadczeniach rodzinnych:

Ważne

Art. 17 ust. 1b. Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

1) nie później niż do ukończenia 18. roku życia lub

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25. roku życia.

Niepełnosprawność staruszka powstała w późnym wieku więc zdaniem gminy nie "łapie się" on i jego córka na "stare" świadczenie pielęgnacyjne. Bo niepełnosprawność pojawiła się już 18-stym albo 25. roku życia

Ale jest jedno poważnie ale:

Przepis ten utracił moc na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21.10.2014 r., sygn. akt K 38/13 (Dz. U. poz. 1443). Dziś nie 

Gmina oczywiście wie o tym wyroku, co jasno wynika z poniższego fragmentu w uzasadnieniu wyroku NSA:

" (…)pomimo tego wyroku oraz upływu czasu, władza ustawodawcza nadal nie wprowadziła zmian w ustawie o świadczeniach rodzinnych, zrównujących prawa opiekunów dzieci oraz osób dorosłych. W związku z powyższym do momentu wejścia w życie nowych przepisów, mimo uznania przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności art. 17 ust. 1b u.ś.r., nie ma - zdaniem Prezydenta - odpowiedniej regulacji prawnej do przyznania wnioskodawcy prawa do świadczenia pielęgnacyjnego."

NSA nie zgodził się z taką argumentacją odmawiającą przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, o czym poniżej:

Fragment wyroku NSA (link): 

Nie jest dopuszczalne oparcie odmowy przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na tej części przepisu art. 17 ust. 1b u.ś.r., która została uznana za niezgodną z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. W tej sytuacji, mimo że art. 17 ust. 1b nie został usunięty z u.ś.r. i nadal zachowuje dotychczasowe brzmienie, wywodzenie odmowy przyznania wnioskodawczyni świadczenia pielęgnacyjnego przez organ I instancji z powołaniem się na literalne brzmienie tego przepisu jawi się jako prawnie niedopuszczalne i nie znajduje uzasadnienia

Na mocy art. 190 ust. 1 Konstytucji RP, orzeczenia TK mają bowiem moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. 

Dlatego niezrozumiałe jest dlaczego gminy seryjnie odmawiają przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego opiekunom starszych osób (tu 87 lat) z argumentacją "niepełnosprawność powstała zbyt późno w stosunku do limitu 18 i 25 lat.

 

Prawo
Pracownik po 50. roku życia bardziej opłacalny. Pracodawcy dostaną dofinansowanie do wynagrodzeń. [Senat klepną poprawki, kiedy podpis prezydenta]
18 mar 2025

Pracownik po 50. roku życia bardziej opłacalny. Pracodawcy dostaną dofinansowanie do wynagrodzeń. Sejmowa Komisja Nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących rynku pracy oraz cudzoziemców przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zajmie się uchwałą Senatu w środę, 19 marca.

Remont łazienki z PFRON: Ile możesz zyskać? Jak starać się o dofinansowanie?
18 mar 2025

PFRON wspiera likwidację barier architektonicznych, umożliwiając dostosowanie łazienki do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dzięki dofinansowaniu możesz przeprowadzić niezbędne prace remontowe, takie jak montaż uchwytów, przebudowa wanny na kabinę prysznicową czy poszerzenie drzwi, co znacząco poprawia komfort i bezpieczeństwo. Dowiedz się, kto może ubiegać się o wsparcie.

Całkowity zakaz papierosów elektronicznych (e-papierosów) jednorazowego użytku w Polsce. Resort zdrowia pracuje nad dużymi zmianami
18 mar 2025

Całkowity zakaz papierosów elektronicznych (e-papierosów) jednorazowego użytku w Polsce. Resort zdrowia pracuje nad dużymi zmianami dotyczącymi wprowadzenia zakazu wprowadzania do obrotu papierosów elektronicznych (e-papierosów) jednorazowego użytku.

Czy relacje rodzinne mogą wpłynąć na wysokość zachowku?
17 mar 2025

Zdarza się, iż o zachowek upominają się członkowie rodziny, którzy za życia nie interesowali się spadkodawcą albo nie mieli z nim dobrego kontaktu. Czy w takiej sytuacji można powoływać się na zasady współżycia społecznego? Kiedy sąd może zdecydować o zmniejszeniu należnego zachowku?

Pomoc żywnościowa. Dla kogo, co i kiedy?
17 mar 2025

To idealny moment, aby zacząć przygotowania przed Świętami Wielkanocnymi i złożyć wniosek o pomoc! Wiele osób może skorzystać z tzw. pomocy żywnościowej i mieć o tyle "lżej" na święta. Wiadomo, ceny rosną, a każdy przecież chce godnie i rodzinnie przeżyć ten czas przy wspólnym Wielkanocnym Śniadaniu. Można otrzymać m.in. makaron, kawę zbożową, herbatę, mąkę, kasze, płatki owsiane, koncentrat pomidorowy, dżem truskawkowy, mleko, konserwy mięsne i rybne, pasztet, olej rzepakowy i dania gotowe typu fasolka po bretońsku. To produkty, których używamy na co dzień i często są one z długą datą ważności. Podpowiadamy kto i kiedy ma prawo do takiej pomocy żywnościowej.

Bankowe triki w sporach sądowych z konsumentami – czyli wszystkie chwyty dozwolone, aby uniknąć TSUE
17 mar 2025

Jeśli banki naprawdę kogoś się boją w całym uniwersum sporów powstałych na tle umów kredytowych, to na pewno luksemburskiego Trybunału. Obrazuje to ostatni schemat ich postępowania – tj. podejmowanie wszelkich możliwych działań obliczonych na umorzenie postępowań zainicjowanych z pytań prejudycjalnych skierowanych do TSUE, tak aby nie tworzyły się orzecznicze precedensy, kreujące podstawy do dochodzenia wobec nich kolejnych roszczeń.

Współpraca z rzeczoznawcą się opłaca. Rzecz o akademikach – wywiad z ekspertem
17 mar 2025

Rynek prywatnych akademików w Polsce rośnie w imponującym tempie, odpowiadając na zmieniające się potrzeby studentów i rosnące zainteresowanie inwestorów. Nowoczesne obiekty oferujące wysoki standard i dodatkowe udogodnienia stają się coraz bardziej konkurencyjne wobec tradycyjnych domów studenckich. Jak wygląda ten rynek z perspektywy wyceny nieruchomości i inwestycji? O tym rozmawiamy z Joanną Borowik, rzeczoznawcą majątkowym i ekspertką rynku nieruchomości.

Wybory uzupełniające do Senatu - Kraków [WYNIKI]
17 mar 2025

Wybory uzupełniające do Senatu w Krakowie dla wielu były sprawdzianem nastrojów społecznych, dla innych testem wierności elektoratów. Wyniki: wygrała popierana przez KO Monika Piątkowska zdobywając 50,14% głosów.

Obligatoryjny dodatek specjalny i waloryzacja pensji dla niektórych samorządowców? Postulaty skarbników
18 mar 2025

Podczas VII Krajowego Kongresu Forów Skarbników, zostały omówione główne postulaty dotyczące m.in. wynagradzania skarbników. Chodzi m.in. o obligatoryjny dodatek specjalny i waloryzację pensji. Postulaty zostaną przekazane do odpowiednich resortów.

W marcu 2025 r. zaczęły obowiązywać nowe stawki. Lecą zmiany w Karcie Dużej Rodziny
18 mar 2025

Chodzi o nowe stawki ogłoszone w obwieszczeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27 lutego 2025 r. w sprawie wysokości opłaty za wydanie duplikatu Karty Dużej Rodziny oraz wysokości kosztów gminy związanych z przyznaniem tej Karty oraz wydaniem jej duplikatu. Zmiany weszły 1 marca 2025 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...