Wyrok TK: Emeryci mocno stracili w ZUS z przeliczeniem emerytur. Przepadł też 15% bonus do kapitału początkowego. Był waloryzowany

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
Wyrok TK: Emeryci mocno stracili w ZUS z przeliczeniem emerytur. Przepadł też 15% bonus do kapitału początkowego. Był waloryzowany / Shutterstock

Emeryci, którzy rozpoczęli korzystanie z emerytur wcześniejszych od 2013 r. (albo później) nie mogą skorzystać z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Te osoby czekają na ewentualną specustawę. Jedyne co im pozostaje to napisać krytyczny list albo komentarz w Internecie.

Do redakcji stale przychodzą listy od osób, które są poszkodowane przez wcześniejsze emerytury w okresie około ostatnich 15 lat. Pomniejszono im kapitał emerytalny (jakby za karę za to, że byli na tej wcześniejszej emeryturze). Moment kary? Przejście na emeryturę powszechną (60 lat albo 65 lat). W artykule kolejny list. Czytelnik pisze m.in. o tym, że była też inna konsekwencja przejścia na emeryturę wcześniejszą. Emeryci wcześniejsi tracili około 15% rekompensaty (był to dodatek do kapitału początkowego). To rodzaj odszkodowania za to, że emeryt mógł przejść na emeryturę wcześniejszą, ale zrezygnował z tego uprawnienia i dalej pracował (często aż do wieku emerytalnego).

Emeryci: Gdybyśmy wiedzieli o art. 21 ust. 1b ustawy emerytalnej nie przeszlibyśmy na wcześniejszą emeryturę. Mielibyśmy przecież rekompensatę do kapitału początkowego

Kolejny list od naszego czytelnika w tej sprawie:

Pomniejszenie emerytury powszechnej (60 i 65 lat) o emeryturą wcześniejszą

List czytelnika: "Czytałem Państwa artykuł o tzw. wcześniejszych emeryturach i pomniejszeniu ich w wyniku przejścia na emeryturę powszechną.

Po pierwsze, ustawa z grudnia 1998 roku wyraźnie mówi, kto przepracował do tego okresu, czyli do 31 grudnia 1998 r., 25 lat, w tym 15 lat w warunkach szczególnych, może skorzystać z prawa do emerytury wcześniejszej."

I wg tego mężczyzna, który ma 56 lat, zgłasza w zakładzie zamiar przejścia na emeryturę wcześniejszą i wtedy podlega ochronie przedemerytalnej, tj. przed zwolnieniem. Ale z takiej ochrony może skorzystać tylko raz.

Przykład

Przykład

"W 2011 r. kończy 56 lat i zgłasza zamiar, że w 2015 r. przejdzie na emeryturę wcześniejszą. W czerwcu 2012 r. powstaje ustawa, która stanowi, że jeśli ktoś skorzysta z prawa do emerytury wcześniejszej, to w momencie przejścia na emeryturę powszechną jego świadczenie zostanie pomniejszone, jak obecnie się okazuje, o ok. 1000 zł.

Pytanie, co teraz ma zrobić? Jest rok 2015, i zgodnie z informacjami zgłoszonymi w zakładzie, musi przejść na emeryturę wcześniejszą, wiedząc, że później na tym straci. Nie przechodzi na emeryturę wcześniejszą, ale zakład teraz, zgodnie z prawem, może go zwolnić, ponieważ nie ma już ochrony, z której skorzystał wcześniej."

Komentarz do powyższego przykładu: Trudny wybór. Jeśli pracownik zdecyduje się na przejście na emeryturę wcześniejszą, może stracić część swojego świadczenia emerytalnego w przyszłości, ale skorzysta z ochrony przedemerytalnej. Z kolei jeśli nie zdecyduje się na wcześniejszą emeryturę, może być narażona na zwolnienie przez zakład pracy, ponieważ utraciła już tę ochronę. Sytuacja wymaga dokładnego rozważenia zarówno korzyści, jak i ryzyk związanych z każdą opcją.

Przykład

Kolejny przykład z listu czytelnika:

"Pracownik, który ma prawo do wcześniejszej emerytury, jest zdrowy, w pełni sił i nie przechodzi na emeryturę wcześniejszą. W 2020 roku kończy 65 lat i otrzymuje emeryturę powszechną w pełnym zakresie, a także z składkami za ten okres pracy. Mało tego, otrzymuje jeszcze bonifikatę za nieskorzystanie z prawa do emerytury wcześniejszej w wysokości około 15 procent kapitału początkowego, tj. mniej więcej tyle, ile otrzymał pracownik, który przeszedł na emeryturę wcześniejszą, bo zdrowie mu nie pozwalało pracować itd. Ten pracownik, w momencie przejścia na emeryturę powszechną, ma „zabrane” wypłacone kwoty, przez co emerytura jest pomniejszona."

"Czyli do momentu wprowadzenia ustawy w grudniu 1998 roku spełniał wszystkie warunki do emerytury wcześniejszej tj. 25 lat składek i 15 lat w warunkach szczególnych oraz nie było wtedy zapisu o pomniejszeniu kapitału .

Czyli w tamtym czasie spełniał wszystkie warunki i są to warunki nabyte.

Aż tu nagle ktoś coś wymyślił w 2012 roku aby to zmienić ale nie sprawdził czy aby nie należało uwzględnić fakt że osoby które do 1998 spełniały już warunki nie zostaną poszkodowane."

Porównajmy pracownika, który skorzystał z wcześniejszej emerytury i tego, który nie skorzystał

Komentarz do powyższego fragmentu listu: Mamy dwóch pracowników, którzy podjęli różne decyzje dotyczące przejścia na emeryturę:

Pracownik, który nie skorzystał z wcześniejszej emerytury miał taką sytuację:

1) Pracownik ten jest zdrowy, w pełni sił i zdecydował się kontynuować pracę, mimo że miał prawo do wcześniejszej emerytury.

2) Po osiągnięciu 65. roku życia (w 2020 roku) przeszedł na emeryturę powszechną, otrzymując pełne świadczenie emerytalne. Ponadto, jego emerytura została obliczona z uwzględnieniem składek za okres pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego, co zwiększyło wysokość świadczenia.

3) Dodatkowo, otrzymał bonifikatę w wysokości około 15% kapitału początkowego. Jest to forma "nagrody" za decyzję o niekorzystaniu z wcześniejszej emerytury. Oznacza to, że jego emerytura będzie wyższa niż u osoby, która przeszła na emeryturę wcześniejszą, ponieważ nie musi ponosić konsekwencji pomniejszenia świadczenia w momencie przejścia na emeryturę powszechną.

Dla porównania pracownik, który przeszedł na wcześniejszą emeryturę ma niższą emeryturę (poprzez pomniejszenie emerytury powszechnej) oraz stracił bonus 15%.

Ważne

Reasumując, zdaniem naszego czytelnika emeryt z wcześniejszych emerytur za pracę w warunkach szczególnych nie zyskuje nic.

Prawo
Biorą się za listonoszy: bo nie dostarczają przesyłek i awiz, a terminy urzędowe i sądowe biegną. Sprawa skierowana do Urzędu Komunikacji Elektronicznej
20 kwi 2025

Kto z nas nie spotkał się taką sytuacją, że listonosz nie dostarczył przesyłki, nie podjął nawet takiej próby i z automatu zostawił w skrzynce awizo. Mato miejsce szczególnie w dużych miastach, z blokami bez wind. To jeszcze nic, czasami tego awiza nie ma! Możemy przeczytać np. taką skargę: "Poczta nie dostarczyła mi awizo do sądu w Lublinie co mam teraz zrobić. Rozmawiałam z listonoszem to się bezczelnie wypiera. Dlaczego przez czyjąś głupotę mam cierpieć?" Problem rzeczywiście istnieje, bo istnieje skutek doręczenia i pewne terminy biegną.

III grupa inwalidzka - stopień lekki. Co w 2025 roku?
20 kwi 2025

Orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim, dawniej określane jako trzecia grupa inwalidzka (III grupa) definiuje osoby, których naruszona sprawność organizmu powoduje istotne pogorszenie zdolności do wykonywania pracy lub ograniczenia w pełnieniu ról społecznych. W 2025 roku władze, PFRON, a także rząd i samorządy przygotowały szereg udogodnień oraz wsparć finansowych dla beneficjentów tego stopnia niepełnosprawności.

Luka w przepisach: Przy świadczeniu pielęgnacyjnym opiekunowie stracili. Będzie nowelizacja? [MOPS, ZUS]
20 kwi 2025

W artykule omawiamy taką sytuację. Jest skomplikowana bo dotyczy zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna i jego problemów z utratą ubezpieczenia w NFZ z mocą wsteczną (tak twierdzą MOPS, zobaczymy co na to powiedzą sądy).

Wyrok TK: Emeryci mocno stracili w ZUS z przeliczeniem emerytur. Przepadł też 15% bonus do kapitału początkowego. Był waloryzowany
20 kwi 2025

Emeryci, którzy rozpoczęli korzystanie z emerytur wcześniejszych od 2013 r. (albo później) nie mogą skorzystać z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Te osoby czekają na ewentualną specustawę. Jedyne co im pozostaje to napisać krytyczny list albo komentarz w Internecie.

23 emerytów wygrało z ZUS na przeliczeniu emerytur. Jeden już prawomocnie [Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]
20 kwi 2025

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Ile konkretnie wynoszą sumy zasądzone przez sąd na korzyść emerytów. Ich korzyść szacować można kwoty od około 550 zł do blisko 3000 zł miesięcznie. Z 23 wyroków jeden jest prawomocny, pozostałe będą oceniane przez sąd apelacyjny.

MRPiPS: 5070 zł dla każdego od 1 stycznia 2026 r., ale jest „haczyk” – bo nie dla tych co otrzymują premie i nagrody oraz inne dodatki do wynagrodzenia
20 kwi 2025

Czeka nas rewolucja w zakresie płacy minimalnej – w rządzie trwają obecnie prace nad całkowitą zmianą ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ostateczna wersja projektu zakłada, że pensja minimalna ma opiewać na 55% wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, co – zgodnie z aktualnymi prognozami – dałoby pensję minimalną na poziomie 5070 zł brutto. Jak się okazuje – nie wszyscy będą mogli jednak liczyć na podwyżkę od 1 stycznia 2026 r., bo MRPiPS wycofało się z pomysłu zrównania płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym.

WZON: Tylko 43 punkty po 25 latach na wózku. Tylko 61 punktów dla niewidomej. W ZUS bez świadczeń także stopień znaczny niepełnosprawności
19 kwi 2025

Otrzymaliśmy kilka listów od osób niepełnosprawnych (orzeczenia stałe, stopień znaczny niepełnosprawności), które zostały przez WZON wykluczone ze świadczenia wspierającego. W artykule ich opinie:

Rząd kręci bat na właścicieli domów. Będzie limit osób, a nawet metrów dla rodziny? Szykują się wielkie zmiany w przepisach
20 kwi 2025

Hałas, bójki, parkujące, gdzie się da samochody, śmieci i bezsilność sąsiadów – tak można streścić skargi, które leją się lawiną do posłów oraz resortu rozwoju i technologii od tych, którzy stali się ofiarą nowej, polskiej plagi. Domy jednorodzinne zamieniane są w hotele robotnicze. Rząd chce z tym walczyć i kręci bat na ten „biznes”. Szykuje się rewolucja w przepisach?

Cyfrowe wykluczenie w miejscu pracy: cicha forma mobbingu. Czy za wysyłanie memów przez pracowników na WhatsAppie odpowiada pracodawca?
19 kwi 2025

Cyfrowe wykluczenie stanowi często bagatelizowany aspekt mobbingu. Prawo nie nadąża za zmieniającym się środowiskiem pracy. Coraz częściej występująca praca zdalna, powszechne używanie komunikatorów, sprawiają że mobbing nie jest już tylko zjawiskiem bezpośrednim – doświadczalnym i widzialnym przez wszystkich, ale staje się cichy i trudny do udowodnienia dla osób nękanych. Według badań ponad 40 proc. pracowników przyznaje, że doświadcza mobbing.1

Rewolucja w płacy minimalnej i zwrot o 180 stopni: pracodawcy nadal będą mogli ustalać wynagrodzenie zasadnicze poniżej najniższej krajowej, a tysiące pracowników nie otrzyma zapowiadanych podwyżek od 1 stycznia 2026 r.
20 kwi 2025

Od 26 sierpnia 2024 r., rząd pracuje nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (numer w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UC62), w którym – w ostatnim czasie, w związku z uwagami do projektu zgłoszonymi podczas uzgodnień międzyresortowych – zostały wprowadzone istotne zmiany. Pierwotnie – projekt zakładał, że płaca minimalna ma zostać zrównana z wynagrodzeniem zasadniczym, a tym samym – dodatki do wynagrodzenia miały stać się prawdziwymi dodatkami, a nie elementami pozwalającymi pracodawcom na ustalanie wynagrodzenia zasadniczego poniżej płacy minimalnej. Z ostatecznego tekstu projektu ustawy, który został skierowany do rozpatrzenia przez Komitet do Spraw Europejskich wynika jednak, że tak się nie stanie, a bynajmniej – nie od 1 stycznia 2026 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...