W 2005 r. przeszłam na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat. W 2010 r gdy skończyłam 60 lat co prawda miałam jakieś przeliczenie na którym zyskałam brutto 249,88. Następnie w 2016r znów miałam przeliczenie i to zyskałam 78,53 brutto. W obecnej chwili mam 75 lat. Czy mogę ubiegać się o ponowne przeliczenie na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2024 r.?
Taki list trafił do redakcji. Czy Czytelniczka ma prawo do skorzystania z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. i korzystnego przeliczenia emerytury powszechnej (pobieranej od 2010 r.)? Nie. W stosunku do niej w ogóle nie ma zastosowania ten wyrok Trybunału Konstytucyjnego. On dotyczy osób, które były do końca 2012 r. na emeryturze wcześniejszej, a przeszły na powszechną po 2013 r. Następnie po 2012 r. przeszły na emeryturę powszechną (dodatkowo nie mogły przejść na emeryturę powszechną przed 2012 r. - jeżeli mogły, a nie zrobiły tego to jakby same sobie są winne, że nie uciekły przed niekorzystną nowelizacją przepisów od 1 stycznia 2013 r.).
W momencie przejścia ZUS stosował niekonstytucyjny art. 21 ust. 1b ustawy emerytalnej:
Niekonstytucyjny art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
Niekonstytucyjny (dla emerytów wcześniejszych na koniec 2012 r.)
Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę częściową lub emeryturę na podstawie przepisów art. 46, 50, 50a, 50e lub 184, a także art. 88 lub art. 88a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
W sytuacji opisanej przez czytelniczkę w ogóle nie doszło do przeliczenia emerytury według tego przepisu bo obowiązuje od 2013 r. (do dzisiaj)
2005 r. do 2010 r. wcześniejsza emerytura
2010 r. - pełna emerytura powszechna (wiek 60 lat dla kobiety)
2013 r. - wejście w życie zasady, że art. 21 ust. 1b ustawy emerytalnej pomniejsza emeryturę powszechną otrzymaną np. w 2014 r. o korzyści z emerytury wcześniejszej (np. z okresu 2005 - 2014 r.).
Wnioski - art. 21 ust. 1b nie ma zastosowania do przykładu. Nie stosujemy wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., gdyż przed wejściem tego przepisu w życie emerytka już nie była na emeryturze wcześniejszej.
Polecamy VAT 2025. Podatki część 2
Zbędny spór sądowy z ZUS w sprawie przeliczenia emerytury
Sytuacja w przykładzie jest jasna. Pomimo to do sądów okręgowych trafiają spory (o ponowne przeliczenie emerytury) między emerytami a ZUS, w których to ZUS ma rację.
Wyrok z 5 grudnia 2024r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (Sygn. akt VI U 1627/24). Link do wyroku.
W przypadku ubezpieczonej , która otrzymuje emeryturę od roku 2010, organ rentowy obliczając wysokość jej emerytury w wieku powszechnym nie zastosował wyżej wskazanego przepisu i nie pomniejszył podstawy obliczenia jej emerytury o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranej dotychczas emerytury w wieku obniżonym z uwagi na to, że przepis ten jeszcze nie obowiązywał. Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. w ogóle jej nie dotyczy.