Sebastian Gajewski przypomina o zasadach przyznawania odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie mają ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury pomostowej.
Zapomniana trochę sprawa tych rekompensat wróciła niedawno za sprawą interpelacji poselskiej. Rekompensaty (zasady) przypominamy na końcu artykułu.
Emerytury pomostowe, warunki szkolne, postulatu dla przyszłych emerytów od związkowców
Wszystko za sprawą Wolnego Związku Zawodowego „Sierpień 80”. Związkowcy wskazali posłance Małgorzacie Pępek kłopoty z emeryturami pomostowymi. Związkowcy zgłosili problem ze spełnieniem jednego z wymogów do uzyskania emerytury pomostowej. Polega na konieczności przepracowania co najmniej jednego dnia w warunkach szczególnych po dniu 31 grudnia 2008 r. Związkowcy podnosili, że ten wymóg prowadzi do sytuacji poszukiwania przez osób zainteresowanych emeryturami fikcyjnego zatrudnienia. Byle tylko spełnić wymóg dla okresu po 31 grudnia 2008 r. Związkowcy chcą zniesienia tego wymogu. Co na to rząd?
Nie będzie zmian w emeryturach pomostowych co do prac szczególnych
Co to są prace w warunkach szczególnych? To „prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się".
Zmian oczekiwanych przez związkowców nie będzie, gdyż są przepisy przejściowe do art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, który rzeczywiście nakazuje wykonywanie po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (choćby jeden dzień). Min. Gajewski wskazuje:
"W przepisach przejściowych ustawy przewidziano bowiem regulację art. 49, która umożliwia ustalenie prawa do emerytury pomostowej również osobom, które po 31 grudnia 2008 r. nie wykonywały pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Dzieje się tak, jeżeli osoby te 1 stycznia 2009 r. posiadają wymagany przepisami art. 4 lub art. 5-11 ustawy o emeryturach pomostowych okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze – w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych – oraz spełniają pozostałe warunki ustawowe, od których zależy nabycie prawa do emerytury pomostowej."
Rząd uważa więc, że można już dziś wyłączyć zasadę "wykonuj po 31 grudnia 2008 r. prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.
PROMOCJA: Polecamy prenumeratę startową DGP. Opłata tylko 19,99 zł
Nie będzie zmian w emeryturach pomostowych
To opcja dostępna dla przyszłych emerytów, którzy wykonywali przed 1 stycznia 2009 r. pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów art. 32 ustawy emerytalnej. Dla nich w ustawie o emeryturach pomostowych instytucja rekompensat.
Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych, rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie mają ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury pomostowej.
Art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych doprecyzowuje, że ubezpieczony uprawniony jest do rekompensaty, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy emerytalnej, wynoszący co najmniej 15 lat (okres ten musi w całości przypadać przed 1 stycznia 2009 r.).
Rekompensata przysługuje osobie, która nie ma ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy emerytalnej lub przepisów odrębnych.
Wzór na rekompensatę i wniosek
Rekompensata, obliczana według wzoru określonego w art. 22 ustawy o emeryturach pomostowych, przyznawana jest na wniosek składany przez ubezpieczonego o emeryturę w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w art. 173 i art. 174 ustawy emerytalnej (art. 23 ustawy o emeryturach pomostowych).
Przyznanie rekompensaty jest możliwe tylko, gdy do wniosku o emeryturę ubezpieczony dołączy odpowiednią dokumentację, potwierdzającą fakt wykonywania przez niego, przez okres co najmniej 15 lat przed 1 stycznia 2009 r., pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 32 ustawy emerytalnej.