Do otrzymania dodatku mieszkaniowego niezbędne jest spełnianie kryterium dochodu, powierzchni normatywnej oraz odpowiedniego tytułu prawnego do zajmowanego lokalu.
Aby otrzymać wsparcie, należy w urzędzie gminy złożyć odpowiedni wniosek, dołączając do niego deklarację o dochodach, a w przypadku domów jednorodzinnych – również oświadczenie bądź dokument o powierzchni użytkowej.
Nie jestem właścicielem mieszkania, ale jego najemcą. Czy również mogę otrzymać dodatek mieszkaniowy?
Jeżeli spełnione są wszystkiego warunki konieczne do otrzymania dodatku mieszkaniowego, to również najemca może ubiegać się o wsparcie.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje bowiem:
- najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
- osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych;
- innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem;
- osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje na podstawie tylko jednego z wyżej wymienionych tytułów.
Razem ze mną i moją żoną w mieszkaniu mieszka mama, która jest osobą niepełnosprawną. Jak w takiej sytuacji wygląda kwestia powierzchni normatywnej mieszkania?
Dodatek mieszkaniowy nie zostanie przyznany, jeżeli zostanie przekroczona tzw. użytkowa powierzchnia normatywna lokalu mieszkalnego.
Wynosi ona:
- 35 m2 – dla 1 osoby;
- 40 m2 – dla 2 osób;
- 45 m2 – dla 3 osób;
- 55 m2 – dla 4 osób;
- 65 m2 – dla 5 osób;
- 70 m2 – dla 6 osób, a w razie zamieszkiwania w lokalu mieszkalnym większej liczby osób dla każdej kolejnej osoby zwiększa się normatywną powierzchnię tego lokalu o 5 m2.
Normatywna powierzchnia ulega powiększeniu o 15 m2, jeżeli lokal zamieszkuje osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub osoba niepełnosprawna, której niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Dodatek mieszkaniowy zostanie przyznany, jeżeli powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego nie przekracza normatywnej powierzchni o więcej niż:
1) 30% albo
2) 50% pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60%.
Polecamy: Świadczenia z pomocy społecznej. Postępowanie administracyjne
W tym roku otrzymałam tzw. becikowe z tytułu urodzenia dziecka. Czy kwota tego świadczenia zostanie wliczona do dochodu?
Kryterium dochodowe jest jednym z niezbędnych warunków do otrzymania dodatku. Średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego nie może przekraczać 175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym (1.802,15 zł od 1 marca 2018 r.) i 125% w gospodarstwie wieloosobowym (1.287,25 zł od 1 marca 2018 r.). Obowiązują tu kwoty z dnia złożenia wniosku.
Jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego jest wyższy, a kwota nadwyżki nie przekracza wysokości dodatku mieszkaniowego, należny dodatek mieszkaniowy obniża się o tę kwotę.
Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zostały już zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.
Do dochodu nie wlicza się takich świadczeń jak becikowe (czyli jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka) czy świadczenia 500 plus (świadczenie wychowawcze).
Pełną listę wyjątków zawiera art. 3 ustawy o dodatkach mieszkaniowych. Zgodnie z nim do dochodu nie wlicza się:
- świadczeń pomocy materialnej dla uczniów,
- dodatków dla sierot zupełnych,
- jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka,
- dodatku z tytułu urodzenia dziecka,
- pomocy w zakresie dożywiania,
- zasiłków pielęgnacyjnych,
- zasiłków okresowych z pomocy społecznej,
- jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej,
- dodatku mieszkaniowego,
- dodatku energetycznego,
- zapomogi pieniężnej, o której mowa w przepisach o zapomodze pieniężnej dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny w 2007 r.,
- świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 690),
- świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2018 r. poz. 2134 i 2354),
- dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998, 1076, 1544 i 2245),
- dopłaty do czynszu, o której mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania (Dz. U. poz. 1540)
- świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie art. 9 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski (Dz. U. poz. 2529).
Gospodarstwo domowe w rozumieniu ustawy to gospodarstwo prowadzone przez osobę ubiegającą się o dodatek mieszkaniowy, samodzielnie zajmującą lokal albo gospodarstwo prowadzone przez tę osobę wspólnie z małżonkiem i innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi, które swoje prawa do zamieszkiwania w lokalu wywodzą z prawa tej osoby.
Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między wydatkami przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu mieszkalnego a kwotą stanowiącą wydatki poniesione przez osobę otrzymującą. Wydatki poniesione przez osobę otrzymującą są wymienione w art. 6 ustawy. Warto pamiętać, iż nie należą do nich wydatki poniesione z tytułu: ubezpieczeń, podatku od nieruchomości, opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, opłat za gaz przewodowy, energię elektryczną, dostarczane do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego na cele bytowe.
Odmówiono mi dodatku mieszkaniowego, ponieważ faktycznie nie zamieszkuję w swoim mieszkaniu. Odkąd zachorowali moi rodzice częściej przebywam w ich domu. Czy organ postąpił prawidłowo?
Nie wystarczy być zameldowanym w lokalu mieszkalnym, aby otrzymać dodatek mieszkaniowy. Istotne jest faktyczne zamieszkiwanie.
„Jeżeli osoba uprawniona do zajmowania lokalu faktycznie w tym lokalu nie mieszka, to choćby nawet spełniała ustawowe kryteria dotyczące wysokości dochodu oraz przysługującej powierzchni normatywnej, nie może skutecznie ubiegać się o dodatek mieszkaniowy. Warunkiem uprawniającym do otrzymania dodatku jest bowiem faktyczne zamieszkiwanie wnioskodawcy i prowadzenie przez niego gospodarstwa domowego w lokalu, do którego przysługuje mu tytuł prawny. Ten obowiązek wynika z literalnej wykładni art. 4 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 grudnia 2018 r. (I OSK 96/17).
Czy mogę odmówić przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w związku ze złożonym przeze mnie wnioskiem o dodatek mieszkaniowy? Jakie będzie miało to konsekwencje?
Gdy w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego organ ustali, iż:
1) występuje rażąca dysproporcja pomiędzy niskimi dochodami wykazanymi w złożonej deklaracji a faktycznym stanem majątkowym wnioskodawcy, wskazującym, że jest on w stanie uiszczać wydatki związane z zajmowaniem lokalu mieszkalnego (domu jednorodzinnego) wykorzystując własne środki i posiadane zasoby majątkowe lub
2) faktyczna liczba wspólnie stale zamieszkujących i gospodarujących z wnioskodawcą jest mniejsza niż wykazana w deklaracji,
odmawia przyznania dodatku mieszkaniowego.
Upoważniony pracownik przeprowadzający wywiad środowiskowy może żądać od wnioskodawcy i innych członków gospodarstwa domowego złożenia, pod rygorem odpowiedzialności karnej, oświadczenia o stanie majątkowym. Stanowi o tym art. 7 ust. 4 ustawy.
Odmowa złożenia takiego oświadczenia stanowi podstawę do wydania decyzji o odmowie przyznania dodatku mieszkaniowego.
„ W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego kwestionowanie podejmowanych przez organ działań w realizacji obowiązków ustawowych - przeprowadzenia wywiadu środowiskowego można poczytywać za odmowę, o której mowa w art. 7 ust. 4 ustawy, skutkującą odmową przyznania dodatku mieszkaniowego” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 stycznia 2019 r., I OSK 1776/18).
Organ może zatem odmówić przyznania dodatku mieszkania osobie uniemożliwiającej przeprowadzenie wywiadu środowiskowego.
Podstawa prawna: