Błąd a odpowiedzialność cywilna adwokata w Niemczech

Paul Ostrowski
Adwokat i notariusz
rozwiń więcej
Prawnik./ Fot. Fotolia
Podobnie jak w Polsce, każdy adwokat ma obowiązek ubezpieczenia swojej odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania w okresie wykonywania zawodu.

§ 12 niemieckiej ustawy o adwokaturze (skrót BRAO) przewiduje, że już samo wręczenie dokumentu nominacji na adwokata uzależnione jest od przedłożenia odpowiedniej umowy ubezpieczenia.

Ubezpieczenie musi wynosić co najmniej 250.000,-- EUR za każde zdarzenie objęte umową ubezpieczenia.

Obowiązki adwokata wynikają z umowy zawartej między nim a klientem. Nie każdy błąd adwokata prowadzi automatycznie do powstania roszczeń odszkodowawczych klienta.

Przy ustaleniu wysokości odszkodowania stosuje się tzw. Differenzhypothese. Oznacza to, że porównuje się stan majątkowy klienta po niedopełnieniu obowiązków ze stanem majątkowym jaki byłby on w przypadku ich dopełnienia.

Na kliencie ciąży obowiązek udowodnienia związku przyczynowego między błędem a powstałą szkodą materialną.

Adwokat odpowiada  także za lekką nieumyślność.

Roszczenia odszkodowawcze ulegają przedawnieniu w regule w ciągu trzech lat, przy czym bieg przedawnienia rozpoczyna się dopiero od końca roku, w którym powstało roszczenie odszkodowawcze.

Najważniejsze jest jednak, że bieg przedawnienia zakłada wiadomość klienta o okolicznościach uzasadniających roszczenie odszkodowawcze § 199 ust. 1 niem. Kodeksu cywilnego. Ale to nie wszystko.Trybunał Związkowy rozwinął odnośnie początku  przedawnienia roszczeń odszkodowawczych przeciwko adwokatom własną formułę, która opiera się na następującym fakcie:
Powstanie roszczenia o odszkodowanie zakłada poza niedopełnieniem obowiązku też pogorszenie się sytuacji majątkowej klienta. Samo ryzyko pogorszenia się tej sytuacji nie powoduje powstanie tego roszczenia. Dopóki to ryzyko ( np. niewłaściwe doradztwo przy sporządzeniu testamentu) się nie zrealizuje, dopóty  nie biegnie przedawnienie.

Przypominamy, że najdłuższy termin przedawnienia wynosi lat trzydzieści.

Najczęściej w praktyce mamy do czynienia z błędami, które polegają na nie zachowaniu terminów przewidzianych w przepisach prawa procesowego. Adwokat musi - na podstawie orzecznictwa Trybunału Związkowego – znać wszystkie ustawy, przepisy prawne, orzecznictwo i literaturę prawniczą.

Procesy regresyjne przeciwko adwokatom w Niemczech  nie są zjawiskiem rzadkim.

Wymogi stawiane są adwokatowi w Niemczech ilustruje najlepiej wyrok Trybunału Związkowego z dn. 18.12.2008r. ( Bundesgerichthof,  Az.: IX ZR 179/07). W rozpatrywanym przez Trybunał przypadku, adwokat złożył rewizję od wyroku pierwszej instancji i nie wskazał w swoich pismach procesowych na najnowsze orzeczenie Trybunału Związkowego, które  uzasadniało wnioski rewizji. Sąd też przeoczył też to orzeczenie i oddalił rewizję. Powódka wniosła pozew o odszkodowanie i zwrot kosztów sądowych i adwokackich przeciwko kancelarii adwokackiej.
Sądy pierwszej i drugiej instancji oddaliły to powództwo uzasadniając to tym, że przeoczenie orzeczenia Trybunału Związkowego przez sąd, przerywa związek przyczynowy między błędem adwokata a powstałą szkodą. Inne stanowisko zajął Trybunał powołując się na swoje dotychczasowe orzecznictwo. Zgodnie z nim adwokat ma obowiązek wszystkie fakty i ich ocenę prawną  - jak tylko to jest możliwe – przedstawić sądowi.  

Właśnie ze względu na możliwą niedbałość sądu adwokat zobowiązany jest przez prawidłową prawną ocenę i prawne wywody przeciwstawić się błędnemu zastosowania prawa.

O przerwaniu związku przyczynowego można by było mówić tylko wtedy, jeżeli sąd świadomie nie uwzględniłby przeoczonego przez adwokata orzeczenia.

Jeden z profesorów, który komentował to orzeczenie stwierdził, że odpowiedzialność adwokata graniczy z odpowiedzialnością cywilną z tytułu zagrożenia.

Co z odpowiedzialnością sędziego?

Trybunał stwierdził, że osoby , które wspólnie spowodowały szkodę odpowiadają wprawdzie solidarnie, ale adwokat ma obowiązek chronić klienta przed błędami sądu. Błąd sądu należy do ryzyka prowadzenia procesu i z tego powodu należy przypisać go adwokatowi. 

Poza tym, o tym Trybunał nie wspomniał, odpowiedzialność cywilna sędziego jest ustawowo przez § 839 ust. 2 BGB uprzywilejowana. Sędzia może być pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej, jeżeli jego naruszenia obowiązków jest przestępstwem.

Zobacz również serwis: Pomoc prawna

Prawo
Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS przyznał rentę wdowią? Sprawdź, kto będzie mógł liczyć na pieniądze po zmarłym małżonku
16 sie 2024

Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS przyznał rentę wdowią? Sprawdź, kto będzie mógł liczyć na pieniądze po zmarłym małżonku. Przyznane owdowiałym seniorom świadczenie nie jest dożywotnie i mogą stracić do niego prawo.

Prawie 3,4 mln przyznanych świadczeń na wyprawki szkolne. Wnioski o dodatkowe 300 zł można składać do 30 listopada
16 sie 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że do tej pory w ramach programu "Dobry Start" przyznał blisko 3,4 mln świadczeń. Zakład przeznaczył na ten cel 925 mln zł. Wnioski o 300 zł na wyprawkę szkolną można składać do 30 listopada. 

Zasiłki rodzinne od 1 listopada 2024 r. Nowe rozporządzenie w Dzienniku Ustaw
16 sie 2024

W Dzienniku Ustaw opublikowano nowe rozporządzenie, które dotyczy kwot świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych, obowiązujących od 1 listopada 2024 r. Chodzi m.in. o zasiłek rodzinny, zasiłek pielęgnacyjny czy tzw. becikowe.

Renta wdowia 2025: nie dla wszystkich wdów i wdowców. Kilka warunków trzeba spełnić i jest limit kwotowy
16 sie 2024

1 stycznia 2025 r. wejdzie w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Nowelizacja ta jest już podpisana przez Prezydenta RP i czeka na publikację w Dzienniku Ustaw. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku. Albo 15% własnego świadczenia jeżeli wdowa, lub wdowiec przejmie świadczenie zmarłego małżonka jako swoje główne, comiesięczne świadczenie (emeryturę albo rentę). Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią będzie można składać od 1 stycznia 2025 r. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Czy jest dopuszczalne użyczenie nieruchomości przez jednego współwłaściciela?
16 sie 2024

Oddanie użyczającemu rzeczy, najczęściej nieruchomości do korzystania osobie trzeciej w sytuacji, gdy użyczający jest wyłącznym właścicielem nieruchomości, nie budzi większych wątpliwości. Inaczej wygląda jednak wyrażenie zgody na korzystanie z nieruchomości jedynie przez jednego lub część współwłaścicieli.

7 tys. zł czy 6 450 zł zasiłku pogrzebowego od 2025 r.? Ostateczna decyzja prawdopodobnie we wrześniu
16 sie 2024

Resort rodziny stoi na stanowisku, że wysokość zasiłku pogrzebowego powinna być podwyższona do 7 tys. zł. Co z propozycją ministra finansów, który stoi na stanowisku, że zasiłek pogrzebowy powinien wynosić 6 tys. 450 zł? Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej poinformował, że ostateczną decyzję poznamy najprawdopodobniej we wrześniu.

Renta wdowia a rozwód. Co z prawem do świadczenia?
16 sie 2024

Rozwiedzeni małżonkowie, którzy mają prawo do renty rodzinnej po zmarłym byłym małżonku, nie będą mogli korzystać z tej korzystnej reguły zbiegu świadczeń, którą przewidują nowe przepisy o rencie wdowiej. Tak wyjaśnił Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski.

Ochrona prawna pracowników załatwiających sprawy sygnalistów
16 sie 2024

Czy ochrona prawna sygnalistów rozciąga się na pracowników załatwiających sprawy sygnalistów? Czy ich również dotyczy zakaz podejmowania działań odwetowych oraz inne środki ochrony? Co z możliwością dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia?

Renta wdowia nie tylko dla wdów. Komu jeszcze w 2025 roku wzrośnie świadczenie emerytalne? Czy wiesz, o ile? 2 miliony Polaków szykują się do składania wniosków
16 sie 2024

Renta wdowia nie tylko dla wdów. Komu jeszcze w 2025 roku wzrośnie świadczenie emerytalne? Ta renta ma poprawić sytuację finansową owdowiałych osób, a przepisy zadziałają wstecz. Ważne jest jednak to, że śmierć małżonka nie mogła mieć miejsca wcześniej, niż pięć lat przed osiągnięciem przez uprawnionego wieku emerytalnego.

1000 zł z tytułu urodzenia się dziecka od 1 listopada 2024 r.
16 sie 2024

Wśród świadczeń rodzinnych znajduje się także jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka. Od 1 listopada 2024 r. będzie wynosiła 1000 zł. Sprawdź, komu przysługuje. Jakie warunki trzeba spełniać, by uzyskać zapomogę. Kiedy należy złożyć wniosek.

pokaż więcej
Proszę czekać...