Czym jest mediacja?

Mediacja jest to dobrowolny i poufny proces porozumiewania się, stron będących w konflikcie, w obecności neutralnej i bezstronnej osoby (mediatora). Celem mediacji jest stworzenie - osobom będącym w konflikcie (stronom) - warunków, które sprzyjają porozumieniu.

Dobrowolność dotyczy wszystkiego co się dzieje podczas mediacji i na każdym jej etapie - w każdej chwili można z niej zrezygnować. Skierowanie sprawy na mediację przez sąd, nie oznacza, że kierowane na nią osoby będą musiały w niej uczestniczyć. Oznacza tylko tyle, że to mediator (zamiast sądu) poinformuje strony o tym, czym jest mediacja i odbierze od nich zgodę (lub jej brak) na udział w mediacji.

Poufność jest zobowiązaniem mediatora do zachowania w tajemnicy wszystkiego co się dowiedział podczas mediacji od stron. Oznacza to również, że mediator nie może być wzywany do sądu w charakterze świadka. W przypadku mediacji sądowych mediator zobowiązany jest do poinformowania sądu, jedynie o tym, czy mediacja się odbyła, czy doszło do zawarcia ugody (ugoda jest załączana), kto uczestniczył w mediacji i gdzie była prowadzona.

Neutralność jest postawą mediatora wobec przedmiotu sporu. Oznacza, że mediator nie decyduje o czym strony będą rozmawiać, ani o tym jak spór powinien być rozwiązany. Mediator stoi na straży procedury rozmowy, która sprzyja samodzielnemu rozwiązaniu konfliktu przez strony (więcej o zadaniach mediatora w „jak pomaga mediator?”).

Bezstronność jest postawą mediatora wobec stron mediacji, która stwarza im jednakowe możliwości w reprezentowaniu swoich potrzeb i punktów widzenia. Mediator nie rozstrzyga kto ma rację, kto jest winny, ani „jak to naprawdę było” - nie staje po żadnej ze stron.

Na pytanie „czym jest mediacja?” najprościej można odpowiedzieć, że jest wspomaganą negocjacją.

Autor tekstu jest psychologiem i mediatorem, członkiem Stowarzyszenia Mediatorów Rodzinnych i Polskiego Centrum Mediacji. Współzałożycielem Sopockiego Oddziału Polskiego Centrum Mediacji.