ETPCz jest międzynarodową instytucją, która rozpoznaje skargi dotyczące naruszenia przepisów Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Osobą uprawnioną do wniesienia skargi do Trybunału jest osoba fizyczna, której naruszenie praw dotyczy bezpośrednio i osobiście. ETPCz rozstrzygać może jedynie w kwestiach dotyczących przepisów zawartych w Konwencji, nie ma uprawnień do unieważnienia orzeczeń organów państwowych, nie może też w żaden sposób interweniować w sprawie przed państwowymi instytucjami.
Czego dotyczy skarga?
Skarga złożona do Trybunału nie może być skierowana przeciwko innej osobie fizycznej, czy prywatnym organizacjom. Może ona dotyczyć jedynie działania bądź zaniechania władz publicznych.
Jej rozpatrzenie nastąpi, jeżeli skarżący wyczerpał wszystkie środki prawne dostępne w jego państwie, a od ostatecznej decyzji nie minęło 6 miesięcy. Termin ten zostaje przerwany przez skierowanie do Trybunału pierwszego listu, który nawet w ogólny sposób nakreśli stan faktyczny.
Pismo kierowane do ETPCz powinno być w języku angielskim lub francuskim. Jednakże, jeśli sprawia to skarżącemu trudność, może napisać skargę w języku ojczystym.
Początkowo odpowiedzi otrzymywać można w swoim języku, ale w dalszym etapie rozpatrywania skargi będą one udzielane w językach urzędowych Trybunału.
Nie jest możliwe telefoniczne złożenie skargi. Można przesłać ją drogą pocztową na adres:
The Registrar
European Court of Human Rights
Council of Europe
F–67075 STRASBOURG CEDEX.
Kancelaria Trybunału odpowiadając na pierwszy list skarżącego poinformuje o założeniu akt sprawy oraz poprosi o ewentualne uzupełnienie przesłanych dokumentów. Następnie należy odesłać wypełniony formularz wraz ze wszystkimi potrzebnymi załącznikami w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od pierwszego listu otrzymanego z Kancelarii.
Brak odpowiedzi będzie równoznaczny z utratą zainteresowania dalszego prowadzenia sprawy, czego skutkiem będzie zniszczenie akt sprawy.
Skarga powinna zawierać opis stanu faktycznego wraz ze wskazaniem zarzutów, sprecyzowanie, które przepisy Konwencji zostały w opinii skarżącego naruszone, opis wykorzystanych do tej pory środków prawnych, a także listę poszczególnych decyzji, które w sprawie zostały wydane wraz z określeniem daty i organu, który decyzję wydał. Należy również przesłać kopie tych dokumentów pamiętając o tym, iż nie będą one zwrócone.
Formularz skargi powinien zostać podpisany przez skarżącego bądź jego pełnomocnika.
Możliwe jest zachowanie anonimowości, o ile Trybunał stwierdzi, iż są ku temu ważne powody. Wszystkie dokumenty są dostępne dla osób trzecich. Jednakże Prezes może postanowić inaczej w ściśle określonych okolicznościach.
W momencie składania skargi nie jest wymagane reprezentowanie skarżącego przez pełnomocnika, ale w dalszym etapie, kiedy wymiana dokumentów toczyć się będzie w języku angielskim czy francuskim, potrzebna jest reprezentacja adwokata (z pewnymi wyjątkami).
Wszystkie materiały przesyłane z Kancelarii Trybunału powinny być wówczas przekładane skarżącemu przez jego prawnika. Pełnomocnictwo powinno zostać dołączone do formularza skargi.
Zero opłat sądowych!
W dalszym etapie rozpatrywania skargi, gdy Trybunał zwraca się do rządu o zajęcie stanowiska, skarżący może ubiegać się o udzielenie bezpłatnej pomocy prawnej w sytuacji, gdy nie ma wystarczających środków własnych. Sprawa rozpatrywana jest bez pobierania opłat sądowych.
Źródło: Regulamin Europejskiego Trybunału Praw Człowieka