1. Koszty ponoszone bezpośrednio w sądzie:
Opłaty sądowe:
- wpis (od pozwu, apelacji, zażaleń, od zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym)
- zaliczki na rzecz opinii biegłego
- zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora sądowego
- koszty publikacji ogłoszeń w prasie (np. w przypadku spraw o zasiedzenie, oraz spadkowych).
Opłaty kancelaryjne:
- opłaty za wydanie odpisów dokumentów (6 zł za stronę
- opłata za wydanie klauzuli wykonalności
2. Opłaty faktyczne:
koszty zastępstwa procesowego
Zarówno pełnomocnika profesjonalnego (jak radca prawny, czy adwokat) oraz nieprofesjonalnego.
Korzystając z usług pełnomocnika procesowego, podpisujemy z nim umowę na obsługę prawną. W niej wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika jest w zasadzie kształtowane dowolnie – zgodnie z zasadą swobody umów.
Jednakże wygrywając sprawę, strona może odzyskać jedynie kwotę wskazaną w rozporządzeniach – czasem zależną od wartości przedmiotu sporu, czasem ustalone sztywno (tzw. stawki minimalne).
Jest to kłopotliwe dla strony – przy skomplikowanych sprawach, w których wynagrodzenie minimalne jest ustawione b. nisko np.: stawka minimalna za sprawę o rozwiązanie spółki kapitałowej to 360 zł (i tyle można odzyskać od przegranego) – praktycznie żaden radca prawny, ani adwokat nie zdecyduje się na tak niskie wynagrodzenie – „nadwyżkę kosztów” zawsze poniesie strona opłacająca adwokata.
Utracony zarobek
Strona, która musi stawić się w sądzie – siłą rzeczy nie może udać się do pracy. Pracodawca ma obowiązek udzielić bezpłatnego urlopu na tę okoliczność.
Utraconego zarobku można domagać się od przegranej strony, jednak łącznie z kosztami dojazdu w wysokości nie wyższej niż wynagrodzenie radcy prawnego lub adwokata za daną sprawę.
Koszty dojazdu
Do kosztów procesowych zalicza się również koszty dojazdu do siedziby sądu, zarówno strony jak i pełnomocnika (nie będącego adwokatem ani radcą prawnym). Łącznie z utraconym zarobkiem nie mogą przekroczyć wynagrodzenia jednego adwokata lub radcy prawnego w danej sprawie.
Koszty posiedzenia mediacyjnego
W przypadku mediacji, strony muszą ponieść koszty wynagrodzenia mediatora. Jeśli postępowanie było wszczęte w ciągu 3 miesięcy od zakończenia nieskutecznej mediacji, lub ugoda zawarta przed mediatorem nie została zaakceptowana przez sąd – do niezbędnych kosztów procesu można zaliczyć koszty mediacji – do wysokości nie przekraczającej 1/4 wpisu w danej sprawie.
Co można odzyskać od strony, która przegra proces ?
- opłaty sądowe (m.in. wpis),
- koszty utraconego zarobku,
- koszty dojazdu,
- koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł),
- koszty mediacji.
Czego nie można odzyskać:
- opłat kancelaryjnych.
Kiedy można nie odzyskać kosztów?
- Jeśli sprawa zakończy się ugodą a koszty zostaną wzajemnie zniesione;
- Jeśli strona, która przegrała nie dała powodu do wszczęcia postępowania (np. dokonała zapłaty po otrzymaniu pierwszego pisma procesowego, a wcześniej nie była wzywana do zapłaty);
- Jeśli radca prawny, lub adwokat nie wniósł o zwrot kosztów.