Ustawa o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka, której projekt przygotował resort sprawiedliwości kierowany przez poprzedniego ministra Marka Biernackiego, w założeniu ma zapewnić skuteczniejszą ochronę i pomoc dla świadków oraz ofiar przestępstw w celu uchronienia ich przed zastraszeniem i odwetem. Ponadto ma ona m.in. wprowadzić do polskiego prawa zapisy dyrektywy UE ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw. Sejm przyjął ją w pierwszej połowie października.
Ochrona świadka w postępowaniu karnym
Środki ochrony świadka i pokrzywdzonego
Przepisy przewidują trzy podstawowe rodzaje środków ochrony i pomocy dla świadków i pokrzywdzonych:
- ochronę na czas czynności procesowych,
- ochronę osobistą oraz
- pomoc dotyczącą zmiany miejsca pobytu.
Decyzja o udzieleniu ochrony będzie podejmowana na wniosek osoby zainteresowanej, a także na wniosek sądu bądź prokuratury - ale za zgodą pokrzywdzonego lub świadka.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Ochrona na czas czynności procesowej i osobista
Zgodnie z ustawą ochrona na czas czynności procesowej ma być stosowana w każdej sprawie, w której będzie istnieć ryzyko zagrożenia dla życia lub zdrowia świadka. Osobie takiej zostanie przydzielona asysta policjantów w czasie przesłuchania przed sądem, a także w drodze do i z sądu. Z kolei ochrona osobista ma być udzielana "w przypadku wysokiego stopnia zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby chronionej" przede wszystkim w sprawach, które w I instancji rozpatrują sądy okręgowe.
Zmiana miejsca pobytu świadka
W przypadku bardzo dużego zagrożenia świadka możliwa będzie jego przeprowadzka do nowego miejsca zamieszkania. Taki rodzaj ochrony będzie stosowany po ustaleniu, że inne środki ochrony i pomocy mogą być niewystarczające. Osoba objęta tą formą ochrony będzie mogła otrzymywać pomoc finansową na potrzeby mieszkaniowe, życiowe i na pokrycie kosztów świadczeń zdrowotnych.
Kolejną ważną regulacją przewidzianą w ustawie jest wprowadzenie jako zasady poufności danych dotyczących miejsca zamieszkania i zatrudnienia świadka. Dane te mają być zamieszczanie nie w protokole, ale w odrębnym załączniku do protokołu. Senat zaproponował, zaś komisje sejmowe w środę pozytywnie oceniły, umożliwienie takiej ochrony także wobec świadków i pokrzywdzonych w sprawach o wykroczenia.
Pomoc psychologiczna dla ofiar przestępstw
Nowe przepisy mają także ułatwić i uporządkować dostęp do pomocy psychologicznej dla ofiar przestępstw i ich najbliższych. Przy wojewódzkich komendach policji mają zostać powołani koordynatorzy, do których zadań należało będzie m.in. zapewnianie współdziałania jednostek policji w udzielaniu ochrony i zapewnianie pomocy psychologicznej.
Polecamy serwis: Sprawy karne