Wielkanoc w Polsce, Ukrainie, Kolumbii i na Filipinach charakteryzuje się różnorodnymi tradycjami, z których zatrudniający cudzoziemców pracodawca powinien zdawać sobie sprawę. To właśnie z tych krajów jest w Polsce sporo pracowników. A co jeśli pracownik nie chce świętować polskiej Wielkanocy?
- Wielkanoc dla Polaków i Ukraińców: wspólny termin
- W Polsce coraz więcej pracowników z Kolumbii i Filipin
- Wielkanoc w Polsce, na Ukrainie, w Kolumbii i na Filipinach
- Zarządzanie wielokulturowym zespołem
- Czy Wielkanoc jest wolna dla osób innego wyznania?
- Różnorodny, wielokulturowy zespół to wielka szansa, nie tylko wyzwanie
Święta Wielkanocne w 2025 r. wypadają następująco:
- Wielki Czwartek - 17 kwietnia 2025 r.
- Wielki Piątek - 18 kwietnia 2025 r.
- Wielka Sobota - 19 kwietnia 2025 r.
- Wielka Niedziela - 20 kwietnia 2025 r.
- Poniedziałek Wielkanocny - 21 kwietnia 2025 r., tzw. lany poniedziałek.
Wielkanoc dla Polaków i Ukraińców: wspólny termin
Co ciekawe, w tym roku polska i ukraińska Wielkanoc wypada tego samego dnia. To dobra wiadomość dla pracodawców zatrudniających przedstawicieli obu narodowości, niwelująca konieczność dostosowania systemu i trybu pracy do różnic kulturowych – czasem nieuniknioną. Codzienny szacunek i uwzględnienie odmiennych tradycji związanych m.in. z obchodzeniem świąt wielkanocnych ma ogromne znaczenie w zarządzaniu wielokulturowym i zróżnicowanym zespołem. Eksperci Smart Solutions podpowiadają, jak pogodzić ze sobą kilka różnych kultur i jaką rolę w tym odgrywają tolerancja i otwartość.
W Polsce coraz więcej pracowników z Kolumbii i Filipin
Od kilku lat obserwujemy napływ imigrantów z Ukrainy, jednak zgodnie z raportami Głównego Urzędu Statystycznego, ich udział w ogólnej liczbie cudzoziemców wykonujących pracę w Polsce maleje – w ciągu ostatnich dwóch lat zmniejszył się o 6 p.p. Ukraińców wciąż jest dużo, ale dynamicznie rosną inne grupy narodowe na polskim rynku pracy – wśród nich są Filipińczycy i Kolumbijczycy. W 2024 roku Kolumbijczykom wydano ok. 3 tys. pozytywnych decyzji ws. legalnego pobytu w Polsce, w porównaniu do niecałego 1 tys. w 2023 r. W pierwszej połowie 2024 r. Filipińczykom wydano 20,5 tys. zezwoleń na pracę, w porównaniu do 13 tys. w całym 2023 roku. Tak kształtujące się trendy migracyjne wymagają od pracodawców coraz większej elastyczności – nie tylko w procesach adaptacji do polskich warunków pracy, ale także w podejściu do różnic kulturowych.
Wielkanoc w Polsce, na Ukrainie, w Kolumbii i na Filipinach
Wielkanoc w Polsce, na Ukrainie, w Kolumbii i na Filipinach charakteryzuje się różnorodnymi tradycjami, z których zatrudniający cudzoziemców pracodawca powinien zdawać sobie sprawę.
- W Polsce najważniejszymi momentami są święcenie pokarmów w Sobotę oraz niedzielne śniadanie wielkanocne. Dla osób wierzących i praktykujących w Kościele Katolickim ogromne znaczenie ma Droga Krzyżowa w piątek, ale też niedzielna, poranna Rezurekcja.
- W Ukrainie Wielkanoc (w języku ukraińskim „Wielki Dzień”) to czas malowania pisanek, święcenia potraw w cerkwiach i rodzinnych spotkań przy wspólnym posiłku. Tradycyjnie piecze się paschy, a także przygotowuje się koszyki ze święconką. Nocna liturgia, która trwa do późnych godzin porannych, jest najważniejszym momentem świąt, po niej rodziny zasiadają do wspólnego posiłku. Ukraińska Pascha pełna jest radości, śpiewów i tańców, a symbolem jest odrodzenie i triumf życia.
- Dla mieszkańców Ameryki Południowej święta wielkanocne stanowią nie tylko okazję do religijnej zadumy, ale także odpoczynku i grillowania. Kolumbijczycy spędzają ten czas z rodziną, biorąc udział w nabożeństwach oraz wspólnie spożywając tradycyjne potrawy rybne.
- Wielkanoc na Filipinach to czas głębokiej refleksji religijnej, którą rozpoczynają odbywające się już w Wielki Piątek procesje i Drogi Krzyżowe. Świąteczna niedziela jest czasem radosnych spotkań rodzinnych, podczas których spożywa się tradycyjne dania, takie jak „bibingka” – filipińskie ciasto ryżowe.
– W kontekście świąt wielkanocnych naszą rolą, jako pracodawców, jest po pierwsze, zapewnienie pracowników, że ich zwyczaje są widziane i szanowane, po drugie, zaoferowanie dni wolnych wtedy, kiedy im one przysługują. Dla Polaków, Ukraińców czy Kolumbijczyków jest to wielkanocna niedziela i poniedziałek, ale Filipińczycy zaczynają obchody już w piątek – mówi Agnieszka Kolanowska, Strategic Partnership Manager w Smart Solutions HR. – Pracodawcy powinni wyjść naprzeciw oczekiwaniom swoich międzynarodowych pracowników, zapewniając elastyczność w przyznawaniu dni wolnych. Warto zapytać pracowników, jakie dni są dla nich istotne i kiedy chcieliby obchodzić święta. Takie podejście będzie świadczyło o szacunku dla różnorodności i pomoże uniknąć nieporozumień.
Zarządzanie wielokulturowym zespołem
Dodatkową kwestią, którą warto wziąć pod uwagę w zarządzaniu wielokulturowym zespołem, jest obecność na polskim rynku imigrantów z krajów niechrześcijańskim jak Indie, Wietnam, Bangladesz, Pakistan czy Uzbekistan.
Jak wynika z danych Urzędu do Spraw Cudzoziemców, obywatele Indii stanowią czwartą najliczniejszą grupę cudzoziemców w Polsce – w 2024 roku pozytywne decyzje dotyczące pobytu czasowego otrzymało ponad 12 tys. osób z tego kraju. Dane dla pozostałych państw przedstawiają się następująco: imigranci z Uzbekistanu otrzymali 6,5 tys. pozwoleń, Wietnamu – 5,3 tys., Bangladeszu – 3 tys. i Pakistanu – 1 tys.
– Obywatele krajów nieobchodzących świąt wielkanocnych mają zupełnie inne potrzeby, o których jako pracodawcy nie możemy zapomnieć. Zaproponowanie dodatkowych, choć niewymaganych przez pracowników dni wolnych, to tylko jeden z pomysłów. Warto pomyśleć o tym, jak zaprosić ich do naszych świąt i wspólnego spędzania czasu. Okres wielkanocny to doskonała okazja do tworzenia przestrzeni, w której wszyscy mogą dzielić się swoimi tradycjami i doświadczeniami, nie tylko świątecznymi. Warto organizować wydarzenia, które pozwalają na wzajemne poznawanie kultur, takie jak wspólne posiłki czy warsztaty, gdzie każdy ma szansę zaprezentować swoje zwyczaje. Kluczem jest tworzenie atmosfery wzajemnego szacunku i otwartości - tylko w takiej przestrzeni wielokulturowość może stać się prawdziwym atutem, wzbogacającym zespół i wspierającym współpracę – podkreśla Włodzimierz Kucharczuk, Project Manager w Smart Solutions HR.
Czy Wielkanoc jest wolna dla osób innego wyznania?
Przepisy Konstytucji RP zapewniają każdemu wolność sumienia, wyznania i religii. Każdy może decydować jakie święta i czy chce je obchodzić. W Polsce przeważa katolicyzm, ale dużą część stanowią też osoby wyznające wiarę prawosławną - szczególnie na skutek napływu osób z Ukrainy. Czy zatem osoba wyznająca inną wiarę niż katolicka i nie obchodząca w dniu 20 kwietnia i 21 kwietnia 2025 r. świąt Wielkanocnych ma prawo do dni wolnych od pracy? Zgodnie z ustawą o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z dnia 17 maja 1989 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 265):
Osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy lub nauki na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii. Zwolnienie od pracy może być udzielone pod warunkiem odpracowania czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.
Pracownik należący do kościoła lub innego związku wyznaniowego, którego święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, prośbę o udzielenie zwolnienia od pracy powinien zgłosić pracodawcy co najmniej 7 dni przed dniem zwolnienia. Pracodawca zawiadamia pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia. Z konstrukcji przepisów wynika obowiązek udzielenie zwolnienia, pod warunkiem, że: 1) pracownik złoży wniosek z wymaganym, co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem; 2) zwolnienie zostanie odpracowane.
Różnorodny, wielokulturowy zespół to wielka szansa, nie tylko wyzwanie
Nie bójmy się też różnic kulturowych – jeden z moich szefów kiedyś powiedział, że relacja z zespołem jest jak małżeństwo. Kiedy nie ma kłótni, negocjacji, wymiany, to znaczy, że nasza relacja jest już letnia, a nawet chłodna, a to pierwszy krok do braku zrozumienia i oddalania się od siebie. Trzeba się czasem pospierać, poprzeciągać linę i być otwartym na wspólną, kompromisową wizję. Taka sinusoida uczuć energii jest bardzo potrzebna, także w zespole. Różnorodny, wielokulturowy zespół to wielka szansa, nie tylko wyzwanie – mówi Kolanowska.
Źródła: raport „Diversity IN Check”, Forum Odpowiedzialnego Biznesu 2024, Główny Urząd Statystyczny, dane Urzędu do Spraw Cudzoziemców.