15 kwietnia 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. W latach 2026–2035 rząd przeznaczy łącznie 1,2 miliarda złotych na finansowanie nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i edukacji prawne.
- Nieodpłatna pomoc prawna - Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy
- Jak i gdzie skorzystać z pomocy?
Projekt ten wpisuje się w szerszą strategię deregulacyjną rządu, mającą na celu uproszczenie przepisów i zwiększenie dostępności usług dla obywateli. Wiceministra sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz zapowiedziała, że w latach 2026–2035 rząd przeznaczy łącznie 1,2 miliarda złotych na finansowanie nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i edukacji prawnej. Nowelizacja zwiększy dostępność bezpłatnych usług prawnych, zwłaszcza dla osób z ograniczoną mobilnością lub mieszkających w mniejszych miejscowościach - dodała. Resort sprawiedliwości równolegle pracuje także nad większą reformą systemu nieodpłatnej pomocy prawnej.
Nieodpłatna pomoc prawna - Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy
Jedną z najważniejszych zmian jest zniesienie obowiązku składania pisemnych oświadczeń o niemożności poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Zlikwidowany zostanie także wymóg składania deklaracji przez przedsiębiorców dotyczących niezatrudniania pracowników w ostatnim roku. Chodzi o wyeliminowanie barier psychologicznych i formalnych, które mogły zniechęcać osoby potrzebujące do korzystania z dostępnych usług. W komunikacie wskazano, że odformalizowanie procedur ma bezpośrednio przełożyć się na większą liczbę udzielanych porad i poprawę funkcjonowania systemu.
W projekcie przewidziano również możliwość stałego korzystania z porad prawnych i obywatelskich na odległość – przez telefon lub internet. Taka forma kontaktu ma szczególne znaczenie dla osób z trudnościami w poruszaniu się oraz mieszkańców terenów wiejskich i oddalonych. Tą nowelizacją zwiększamy dostępność systemu dla osób uprawnionych oraz upraszczamy procedury ubiegania się o nieodpłatną pomoc prawną. Z pewnością przełoży się to na większą liczbę udzielanych porad i lepszą efektywność systemu – podkreślił wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha.
Jak i gdzie skorzystać z pomocy?
Bezpłatną pomoc prawną oraz poradnictwo obywatelskie można uzyskać w punktach rozmieszczonych na terenie całej Polski. Aby skorzystać z usługi, należy wcześniej umówić się na wizytę – przez internet, telefonicznie lub osobiście w urzędzie. W komunikacie wskazano, że punkty te prowadzone są przez adwokatów, radców prawnych lub organizacje pozarządowe. Lista punktów udzielających nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego w powiecie jest dostępna na stronie internetowej każdego starostwa. Projekt zakłada wejście w życie przepisów po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.