Co przysługuje uczniowi z orzeczeniem?

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
laptop, niepełnosprawny, osoba z niepełnosprawnością / Co przysługuje uczniowi z orzeczeniem? / Shutterstock

Rzecznik Praw Obywatelskich przygotował raport pt. "Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami przez nauczycieli współorganizujących proces edukacyjny, pomoc nauczyciela oraz asystenta osobistego ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”. Zatem co przysługuje uczniowi z orzeczeniem i jak zmienia się jego sytuacja?

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami mają bardzo trudno. Borykają się na co dzień z wieloma barierami i trudnościami w funkcjonowaniu. Wciąż z ich strony pada wiele wątpliwości i pytań, np. czy szkoła dostaje pieniądze za ucznia z orzeczeniem? Do czego ma prawo uczeń z niepełnosprawnością? Czy dziecko z niepełnosprawnością ma obowiązek szkolny? Konieczne było więc ustalenie zakresu wsparcia, jakiego potrzebują uczniowie z niepełnosprawnościami, aby zapewnić im efektywną realizację prawa do edukacji oraz zidentyfikować trudności i bariery, z którymi się spotykają na co dzień. Rzecznik Praw Obywatelskich przygotował raport pt. "Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami przez nauczycieli współorganizujących proces edukacyjny, pomoc nauczyciela oraz asystenta osobistego ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”.

Ważne

Należy też podjąć kroki dla promowania współpracy pomiędzy szkołą a rodzicami dziecka ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi. Na każdym etapie edukacyjnym należy zapewnić realną możliwość wyboru szkoły przez rodziców uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi oraz na bieżąco konsultować sposób i formy kształcenia ich dziecka. Należy całkowicie wyeliminować przypadki nacisku na rodziców w sprawie wyboru lub zmiany szkoły.

Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami

Rzecznik Praw Obywatelskich przygotował raport pt. "Wsparcie uczniów z niepełnosprawnościami przez nauczycieli współorganizujących proces edukacyjny, pomoc nauczyciela oraz asystenta osobistego ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”. Jak podaje biuro RPO: efektem badania są rekomendacje mające na celu wypracowanie rozwiązań na rzecz uruchomienia wsparcia asystenckiego dla uczniów ze szczególnymi potrzebami w przedszkolach i szkołach, z uwzględnieniem postanowień Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. RPO Marcin Wiącek przekazał raport Minister Edukacji z nadzieją, że umożliwi to podjęcie działań na rzecz poprawy sytuacji tych uczniów. W dniu 10.04.2025 r. biuro RPO poinformowało, że w obszernej odpowiedzi minister edukacji Barbara Nowacka szczegółowo przedstawia działania resortu na rzecz uczniów ze szczególnymi potrzebami.

Asystent ucznia ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi

Konieczne wydaje się systemowe uregulowanie stanowiska asystenta ucznia ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi w sposób podobny jak w przypadku nauczyciela wspomagającego i pomocy nauczyciela. Należałoby skorelować zakres kompetencji asystenta ucznia ze szczególnymi potrzebami zarówno z kompetencjami innych uczestników systemu oświaty (nauczycieli wspomagających oraz pomocy nauczyciela), jak i m.in. z asystentem osobistym osoby z niepełnosprawnością. Powinno też zostać uregulowane wykonywanie czynności pielęgnacyjno-medycznych. Ponadto asystent powinien mieć dostęp do dokumentacji ucznia oraz brać udział w pracach zespołu dokonującego wielospecjalistycznej oceny jego funkcjonowania.

Ograniczenie liczebności klas i zmniejszenie procentowego udziału uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi w oddziałach klasowych

Jak podaje RPO nauczyciele wskazywali, że optymalna liczebność klasy do pracy z uczniami ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi to 12-15 osób. Rzeczywistość jednak wygląda inaczej: rozporządzenie MEiN z 9 marca 2022 r. zwiększył tę liczbę do 29 uczniów. Wskazane byłoby opracowanie mechanizmu, który zapobiegnie tworzeniu klas zbyt licznych i z bardzo wysokim odsetkiem uczniów z orzeczeniami. Za modelowe rozwiązanie można by przyjąć takie konstruowanie składu osobowego klas, by w każdym oddziale było maksymalnie kilkoro uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Co przysługuje uczniowi z orzeczeniem?

Według najnowszych informacji z MEN i RPO uczniowie z niepełnosprawnościami będą lepiej traktowani i będę mieli więcej uprawnień. Wydano w tym zakresie rekomendacje:

  1. Rekomendacja I: Systemowe uregulowanie stanowiska asystenta ucznia ze SPE.
  2. Rekomendacja II: Skrócenie czasu oczekiwania na diagnozę.
  3. Rekomendacja III: Ograniczenie liczebności klas i zmniejszenie procentowego udziału uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w oddziałach klasowych.
  4. Rekomendacja IV: Podjęcie działań antydyskryminacyjnych w szkołach. Kształtowanie środowiska szkolnego.
  5. Rekomendacja V: Uelastycznienie systemu wsparcia uczniów z niepełnosprawnością.
  6. Rekomendacja VI: W programach nauczania nauczycieli powinny znaleźć się zagadnienia dotyczące uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi.
  7. Rekomendacja VII: Zapewnienie dostępności architektonicznej szkół oraz potrzebnego wyposażenia.

W najbliższym czasie zobaczymy, w jakim stopniu rekomendacje zostaną zrealizowane.

Prawo
Socjolog: wyborcy kierują się emocjami, nikt nie czyta programów; zwycięża ten, kto umiejętnie przeplata politykę nienawiści z polityką miłości
18 kwi 2025

Wyborcy deklarują, że chcą programów, ale kierują się emocjami - powiedział w Studiu PAP socjolog, dr hab., prof. Uniwersytetu Warszawskiego Przemysław Sadura. Zapytany jakich działań kandydatów można się spodziewać w miesiącu, który pozostał do wyborów, powiedział, że boi się "puszczać wodze fantazji".

Złodzieje nie świętują: zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, trwa policyjna akcja: Wielkanoc 2025
18 kwi 2025

Wielkanoc 2025, podobnie jak te w latach ubiegłych jest szczególnie ważnym dla nas okresem, ale w natłoku obowiązków nietrudno o nieuwagę. Taki moment mogą szybko wykorzystać złodzieje. Policja od lat ostrzega: złodzieje nie świętują - zabezpiecz dom czy mieszkanie przed wyjazdem na Wielkanoc. Jadąc uważaj, bo jak zawsze trwa policyjna akcja: Wielkanoc na drogach.

Prof. Sieroszewski: Powyżej 24 tygodnia ciąży nie ma aborcji a poród. NRL: wytyczne Ministra Zdrowia dot. aborcji nie są wiążące dla sądów i nie rozwiewają wszystkich wątpliwości
18 kwi 2025

Opinią publiczną wstrząsnęła ostatnio informacja o przerwaniu 9 miesięcznej ciąży w szpitalu w Oleśnicy. Zdarzyło się w 2024 roku ale informacja o tym fakcie dotarła do szerszej opinii publicznej w bieżącym roku. Wiele osób jest zaszokowanych tym, że zamiast doprowadzić do urodzenia dziecka, lekarz doprowadził do jego śmierci. W tej sprawie Prokuratura Okręgowej we Wrocławiu prowadzi postępowanie wyjaśniające. Sprawą zainteresował się Rzecznik Praw Obywatelskich. Natomiast Naczelna Rada Lekarska apeluje do Ministra Zdrowia o doprecyzowanie przepisów prawnych dot. dopuszczalności przerywania ciąży. O wyjaśnienia co do pojęcia przerwanie ciąży apeluje też Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Prezes PTGiP prof. Sieroszewski wskazuje, że słowo +aborcja+" pochodzi z łaciny; +abortus+ oznacza poronienie. Z poronieniem mamy do czynienia do 23 tygodnia ciąży i tym samym z aborcją. Powyżej 24 tygodnia nie ma żadnej aborcji, a poród" – wyjaśnia prof. Sieroszewski. W tle całej sprawy są wydane w sierpniu 2024 r. wytyczne Ministra Zdrowia w sprawie obowiązujących przepisów prawnych dotyczących dostępu do procedury przerwania ciąży.

Papież Franciszek: Egoizm ciąży bardziej niż krzyż – rozważania na Drogę Krzyżową
18 kwi 2025

Watykan opublikował poruszające rozważania Drogi Krzyżowej autorstwa papieża Franciszka, który wciąż dochodzi do siebie po ciężkim zapaleniu płuc. „W świecie chłodnej kalkulacji i bezlitosnych interesów” Ojciec Święty wzywa do nawrócenia serca, współczucia i odrzucenia obojętności.

Linia orzecznicza: Sądy o przeliczaniu emerytur niekorzystnie dla ZUS. Emeryci walczą o wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.
18 kwi 2025

Orzecznictwo w sprawach wniosków o ponowne przeliczenie emerytury po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. W artykule zostaną przedstawione zarówno wyroki korzystne, jak i niekorzystne.

Luka w przepisach. W MOPS rodzina z podwójnym 20 000 zł. Świadczenie pielęgnacyjne i świadczenie wspierające
18 kwi 2025

Zapadł wyrok sądu administracyjnego, z którego wynika, że opiekunka albo opiekun osoby niepełnosprawnej wcale nie musi oddawać świadczenia pielęgnacyjnego do MOPS w związku ze świadczeniem wspierającym (dla osoby niepełnosprawnej). Wydawałoby się, że wszystko jasne – jest świadczenie wspierające dla osoby niepełnosprawnej więc zwracamy świadczenie pielęgnacyjne. Ale nie. Sąd stwierdził:

IMGW ostrzega: burze, trąby powietrzne, wiatr do 100 km/h i gwałtowne wzrosty stanów wody
18 kwi 2025

IMGW alarmuje. Trąby powietrzne mogą wystąpić w pasie od Lubelszczyzny po Kujawy. Tam też zostało wydane ostrzeżenie II stopnia przed burzami, którym może towarzyszyć wiatr do 100 km/h. IMGW wydał również ostrzeżenia I stopnia przed burzami. Na południu kraju intensywne opady deszczu mogą powodować podtopienia.

ePraca: nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców, od II kwartału 2025 r. Jest ustawa
18 kwi 2025

Technologia zmienia rynek pracy coraz bardziej. Od jakiegoś czasu można szukać pracy w aplikacji ePraca. Aplikacja do łatwego zainstalowania na telefon jest nowoczesnym narzędziem, dla tych którzy chcą zmienić czy szukają pracy. Co ważne, w związku ze zmianami ustawowymi, a konkretnie w związku z uchwaleniem ustawy o rynku pracy, w zakresie portalu i aplikacji ePraca został uregulowany nowy obowiązek zgłaszania ofert pracy przez pracodawców - ale których?

Prezydent zdecydował: Gminy będą mogły zablokować budowę tysięcy domów. Zmiana ważnego terminu dla właścicieli nieruchomości i koniec z bezterminowymi decyzjami o warunkach zabudowy
18 kwi 2025

W dniu 16 kwietnia 2025 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza zmianę ważnego dla właścicieli nieruchomości (i gmin) terminu w zakresie reformy planowania przestrzennego. W związku z ww. reformą – już niebawem – miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz decyzje o warunkach zabudowy będą musiały być zgodne z uchwalanymi przez gminy planami ogólnymi, a tym samym – gminy będą mogły uniemożliwić właścicielowi nieruchomości np. budowę domu na działce, która w ww. planie ogólnym zostanie zlokalizowana w strefie objętej zakazem zabudowy. Nie zmienia się jednak termin na wydawanie bezterminowych decyzji o warunkach zabudowy, na uzyskanie których pozostało już niewiele czasu.

Wielki Piątek w Kościele katolickim: Jest to dzień postu ścisłego. Jakie są uroczystości?
18 kwi 2025

W Wielki Piątek Kościół katolicki nie sprawuje się mszy świętej. W świątyniach celebrowana jest liturgia Męki Pańskiej, trwa adoracja krzyża, któremu oddaje się cześć przez uklęknięcie – jak Chrystusowi Eucharystycznemu. Odbywa się uroczysta Droga Krzyżowa. Jest to dzień postu ścisłego.

pokaż więcej
Proszę czekać...