Co z Unii Europejskiej dla osób niepełnosprawnych?

Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
rozwiń więcej
UE, osoby z niepełnosprawnością / Co z Unii Europejskiej dla osób niepełnosprawnych? / Patryk Koch / Forsal.pl

Osoby z niepełnosprawnościami często doświadczają tego, że ich krajowe karty lub zaświadczenia o niepełnosprawności nie są uznawane podczas wizyty w innych państwach UE lub podróży do nich. Czas to zmienić.

Europejska karta osoby z niepełnosprawnością

Swobodne przemieszczanie się w UE stanie się łatwiejsze dla osób z niepełnosprawnościami. Europejska karta osoby z niepełnosprawnością i karta parkingowa dla takich osób ułatwią dostęp do przysługujących im praw i preferencyjnych warunków we wszystkich krajach UE.

Ważne

Osoby z niepełnosprawnościami często doświadczają tego, że ich krajowe karty lub zaświadczenia o niepełnosprawności nie są uznawane podczas wizyty w innych państwach UE lub podróży do nich. Nowa europejska karta osoby z niepełnosprawnością będzie dowodem statusu osoby z niepełnosprawnością obowiązującym w całej UE.

Co z Unii Europejskiej dla osób niepełnosprawnych?

Korzystając z karty, osoby z niepełnosprawnościami powinny mieć dostęp do takich samych specjalnych warunków i preferencyjnego traktowania jak mieszkańcy kraju, który odwiedzają. Państwa UE zazwyczaj oferują specjalne warunki korzystania z transportu publicznego i preferencyjne traktowanie podczas wydarzeń i zajęć kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych. Na przykład podczas wizyty w muzeum lub udziału w koncercie. Korzyści są różne w poszczególnych państwach członkowskich i mogą obejmować:

  • darmowy wstęp
  • niższe ceny
  • dostęp poza kolejnością
  • pomoc osobistą
  • przewodniki pisane alfabetem Braille’a lub przewodniki audio
  • sprzęt wspomagający poruszanie się
  • zwierzęta asystujące.

Kto wydaje europejska kartę osoby z niepełnosprawnością?

Nowa europejska karta osoby z niepełnosprawnością będzie wydawana przez właściwe organy krajowe w każdym państwie członkowskim. Państwa UE będą nadal odpowiedzialne za określenie kryteriów kwalifikowalności i procedury przyznawania statusu osoby z niepełnosprawnością.

Przykład

Karta będzie oferowana zarówno w formacie fizycznym, jak i cyfrowym. Państwa członkowskie będą mogły wydawać karty dwujęzyczne, zarówno w języku angielskim, jak i w językach narodowych. Będą mogły także umieszczać na kartach kod QR jako najskuteczniejsze i najłatwiejsze do zastosowania narzędzie zapobiegania oszustwom.

Europejska karta parkingowa dla osób z niepełnosprawnościami

Europejska karta parkingowa dla osób z niepełnosprawnościami już istnieje. Niestety nie zawsze jest uznawana w innych państwach członkowskich ze względu na różnice w formatach. Aby karta była jednolicie wdrażania w całej UE i wzajemnie uznawana, karty krajowe zastąpi ulepszona wersja unijnej karty parkingowej o wspólnym formacie unijnym. Europejska karta parkingowa zapewni wszystkim osobom z uznaną niepełnosprawnością dostęp do preferencyjnych praw do parkowania i udogodnień w państwie, które odwiedzają. Chodzi o:

  • szersze miejsca parkingowe
  • zarezerwowane miejsca parkingowe
  • obniżoną opłatę parkingową
  • dostęp do stref ograniczonego ruchu.

Europejska karta parkingowa będzie wydawana przez państwa członkowskie w formacie fizycznym. Państwa będą mogły dodatkowo oferować kartę również w formacie cyfrowym.

Kiedy karty będą dostępne?

W październiku 2024 r. Rada przyjęła dwie dyrektywy ustanawiające europejską kartę osoby z niepełnosprawnością i europejską kartę parkingową dla osób z niepełnosprawnościami. Państwa członkowskie UE będą miały 2,5 roku na dostosowanie przepisów krajowych i 3,5 roku na rozpoczęcie stosowania tych przepisów.

Komisja Europejska szacuje, że 30 mln osób w UE ma uznaną niepełnosprawność i w związku z tym ma prawo do korzystania ze specjalnych warunków i preferencyjnego traktowania. Szacuje się jednak, że rzeczywista liczba osób, które deklarują ograniczenia w wykonywaniu zwykłych czynności ze względu na jakiś rodzaj niepełnosprawności, jest znacznie wyższa. Dane Eurostatu z 2023 r. pokazują, że 27% ludności UE w wieku powyżej 16 lat może mieć jakiś rodzaj niepełnosprawności. To oznacza 101 mln osób, czyli jednego na czterech dorosłych w UE. Z tego powodu państwa UE chcą ułatwić osobom z niepełnosprawnościami dostęp do specjalnych warunków, które im przysługują, w przypadku podróży po UE.

Prawo
Idą rewolucyjne zmiany w urlopach. To już postanowione. „Kończymy z tym absurdem”
15 kwi 2025

Harują ciężko całymi latami, ale to harowanie nie wlicza się do stażu pracy. O taką, obwarowaną przepisami ścianę, rozbijają się zatrudniani na umowach-zleceniach i ci , którzy prowadzą własną działalność gospodarczą. Czy teraz wreszcie się to zmieni? Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów pozytywnie zaopiniował projekt ustawy, który przyniesie rewolucję dotyczące zasad, na jakich staż pracy zostanie wyliczony. To z kolei pociągnie za sobą zmiany w prawach do urlopu.

Nowe taryfy na prąd dla gospodarstw domowych od 1 października 2025 r. [projekt] Będzie drożej, czy jednak nie
14 kwi 2025

Rząd planuje, by nowe taryfy na energię elektryczną dla gospodarstw domowych miałyby obowiązywać 1 października 2025 r., a nie 1 lipca br. Tak wynika z opublikowanych w poniedziałek założeń do zmiany ustawy o ochronie odbiorców energii.

ZUS: Dodatek do renty dla niepełnosprawnego Piotra na wózku. Brak dodatku dla Katarzyny niewidomej od 30. roku życia
14 kwi 2025

Piotr i Katarzyna są ciężko poszkodowani przez los, znaczne stopnie niepełnosprawności i niesamodzielności. Nie wiadomo dlaczego rodzaj świadczeń dla nich jest zależny od wieku nabycia niepełnosprawności. Piotr o kulach od 17. roku życia, to renta socjalna albo stare świadczenie pielęgnacyjne. Paweł o kulach od 30-ego roku to renta z tytułu niezdolności do pracy.

ZUS: Wpłynęło 694 359 wniosków o rentę wdowią. 90 proc. wszystkich wniosków stanowiły wnioski złożone przez kobiety. Kiedy decyzja ws. renty wdowiej? Postępowanie wyjaśniające. Jakie dokumenty przygotować?
14 kwi 2025

W lipcu rozpoczną się pierwsze wypłaty tzw. renty wdowiej. Z Danych ZUS wynika, że od 1 stycznia 2025 r. wpłynęło 694 359 wniosków o rentę wdowią, z czego 90 proc. wszystkich wniosków stanowiły wnioski złożone przez kobiety.

Emerycie, rencisto, nie dostałeś z ZUS-u deklaracji PIT za 2024 rok? Możesz dostać duplikat - jak to załatwić?
14 kwi 2025

Jesteś emerytem lub rencistą i nie masz deklaracji podatkowej PIT? A może otrzymałeś PIT ale go zgubiłeś lub jest zniszczony? Wyjaśniamy czy możesz otrzymać duplikat tego dokumentu z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co z orzeczeniem? [LISTA]
14 kwi 2025

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, z jakiego rodzaju form wsparcia mogą korzystać. Na jakie przywileje w pracy można liczyć? Ile wynosi dofinansowanie z PFRON w 2025 r.? Jakie zasiłki z MOPS przysługują z orzeczeniem? Oto najważniejsze świadczenia i aktualne kwoty!

Dłużnik nie płaci? Jak rozpoznać sygnały ostrzegawcze i zacząć działać
14 kwi 2025

Każdy przedsiębiorca, niezależnie od branży, może napotkać problemy płatnicze, dotykające go bezpośrednio lub pojawiające się w wyniku współpracy z kontrahentem, którego stabilność finansowa uległa zachwianiu. Czy istnieją sygnały, które wysyła nasz partner biznesowy, mówiące o tym, że oczekiwana wpłata nigdy nie nastąpi?

Suwałki przeciwko Centrum Integracji Cudzoziemców: Mieszkańcy protestują przeciw nielegalnej migracji
14 kwi 2025

Mieszkańcy Suwałk wyrażają swój sprzeciw wobec pomysłu stworzenia w ich mieście Centrum Integracji Cudzoziemców. Organizowane są pikiety, zbierane są podpisy pod petycjami, a atmosfera w regionie staje się coraz bardziej napięta. W lutym również rada miejska w Suwałkach przegłosowała uchwałę sprzeciwiającą się tej inicjatywie.

Cmentarz nie będzie mógł zlikwidować grobu, w związku z jego nieopłaceniem – szykuje się ważna zmiana w przepisach?
15 kwi 2025

W dniu 20 stycznia br., do Sejmu została złożona petycja, w której jej autor domaga się objęcia kolejnych grobów wyłączeniem od prawa zarządu cmentarza do jego likwidacji (a dokładnie – wykorzystania grobu do ponownego chowania zwłok innej osoby), jeżeli po upływie 20 lat nikt nie zgłosi zastrzeżenia przeciw ponownemu użyciu grobu i nie zostanie uiszczona tzw. opłata prolongacyjna, a grób nie zostanie uznany przez władze cmentarza za posiadający wartość „pamiątki historycznej”. Niezgodna – z proponowaną regulacją – likwidacja grobu, ma ponadto wiązać się z odpowiedzialnością karną (i możliwością wymierzenia kary pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8).

MOPS i ZUS: Poszkodowani w świadczeniu pielęgnacyjnym i 2 zasiłkach. Lepiej mają w świadczeniu wspierającym [Przykład]
14 kwi 2025

Emerytalna dyskryminacja polega na tym, że przy świadczeniu wspierającym korzystniej są opłacane składki ubezpieczeniowe (emerytalna i rentowa) niż przy świadczeniu pielęgnacyjnym. Dla pielęgnacyjnego składki są opłacane tylko 20 i 25 lat. Dla świadczenia wspierającego nie ma tego ograniczenia. W obu przypadkach składki płacą w imieniu rządu samorządowcy (na przykład wójt). Z niewiadomych powodów w przypadku świadczenia pielęgnacyjnego składki płaci się tylko przez krótszy okres. Dotyczy to nie tylko świadczenia pielęgnacyjnego, ale także specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dla opiekuna. Szczegóły w artykule.

pokaż więcej
Proszę czekać...