Niemal od 30 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje program rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej. Co roku w ramach tego programu z bezpłatnego pobytu w ośrodkach leczniczych oraz z zabiegów i zajęć korzysta kilkadziesiąt tysięcy osób. W 2025 roku ZUS wprowadził dwa nowe profile bezpłatnej rehabilitacji: wczesną rehabilitację powypadkową oraz rehabilitację dla osób z schorzeniami ośrodkowego układu nerwowego.
- Rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS
- Kto może skorzystać z rehabilitacji na koszt ZUS-u?
- Najpierw orzeczenie lekarza orzecznika i skierowanie na rehabilitację
- Jakie schorzenia można rehabilitować?
- Lista ośrodków rehabilitacyjnych, które mają podpisaną umowę z ZUS-em
Rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS
- Klienci Zakładu Ubezpieczeń Społecznych chętnie korzystają z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS, zwłaszcza że ośrodki, do których kieruje Zakład, znajdują się na terenie całej Polsce, również w wielu miejscowościach uzdrowiskowych. Zainteresowanie możliwością wyjazdu jest duże, tym bardziej, że osoby skierowane do ośrodków przez ZUS nie ponoszą żadnych kosztów związanych z terapią, zakwaterowaniem, wyżywieniem, opłatą uzdrowiskową ani dojazdem najtańszym środkiem komunikacji publicznej. Dodatkowo nie muszą korzystać z urlopu wypoczynkowego, ponieważ lekarz wystawi na ten czas zwolnienie lekarskie - informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie podlaskim.
W 2024 roku z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS skorzystało ponad 58,1 tys. osób, w tym 23,6 tys. mężczyzn i niemal 34,5 tys. kobiet. Najwięcej klientów skorzystało z rehabilitacji schorzeń narządu ruchu – 49 tys. osób, a także z rehabilitacji narządu głosu – 3,4 tys. osób. Najczęściej z możliwości poprawy stanu zdrowia korzystały osoby w wieku 50-59 lat.
Kto może skorzystać z rehabilitacji na koszt ZUS-u?
Z rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej ZUS mogą skorzystać osoby, które są zagrożone długotrwałą niezdolnością do pracy, ale mają szansę na odzyskanie tej zdolności po zakończeniu leczenia. O skierowanie na rehabilitację leczniczą mogą ubiegać się osoby aktywne zawodowo, które są ubezpieczone w ZUS-ie, a także te, które otrzymują zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub okresową rentę z tytułu niezdolności do pracy. Emeryci również mogą starać się o taką rehabilitację, pod warunkiem, że pracują i podlegają ubezpieczeniu społecznemu na przykład z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę lub umowę zlecenia. Ponadto osoby pobierające zasiłek dla bezrobotnych także mogą wnioskować o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS.
Najpierw orzeczenie lekarza orzecznika i skierowanie na rehabilitację
Podstawą skierowania do ośrodka rehabilitacyjnego jest uzyskanie orzeczenia o potrzebie rehabilitacji leczniczej, które wydaje lekarz orzecznik ZUS-u lub komisja lekarska ZUS. Lekarz orzecznik ZUS może skierować na rehabilitację leczniczą nie tylko na wniosek lekarza prowadzącego. Taką decyzję może również podjąć w trakcie kontroli zwolnienia lekarskiego, na którym aktualnie przebywa chory, lub podczas badania, gdy ubiega się o świadczenie rehabilitacyjne bądź rentę z tytułu niezdolności do pracy. W razie odmowy skierowania na rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS na wniosek lekarza leczącego można wnieść sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu w ciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia.
Lekarz orzecznik ZUS może skierować pacjenta na rehabilitację w systemie ambulatoryjnym, co oznacza 24 dni zabiegowe bez noclegu w placówce znajdującej się w miejscu zamieszkania. Może również skierować na rehabilitację w systemie stacjonarnym, podczas której ubezpieczony ma szansę spędzić w sanatorium ponad trzy tygodnie.
Jakie schorzenia można rehabilitować?
Schorzenia, które można rehabilitować w ramach prewencji rentowej w systemie stacjonarnym, obejmują:
- narząd ruchu,
- narząd ruchu po wypadku (wczesna rehabilitacja powypadkowa),
- układ krążenia,
- układ oddechowy,
- narząd głosu oraz
- schorzenia psychosomatyczne, takie jak np. zaburzenia nerwicowe.
Od 1 kwietnia 2025 r. obejmuje również schorzenia ośrodkowego układu nerwowego.
Rehabilitacja jest również dostępna dla osób po leczeniu nowotworu piersi.
W systemie ambulatoryjnym możliwa jest rehabilitacja narządu ruchu oraz układu krążenia, w tym rehabilitacja monitorowana telemedycznie, a także rehabilitacja ośrodkowego układu nerwowego. W województwie podlaskim jedyny ośrodek ambulatoryjny jest w Białymstoku, gdzie oferowana jest rehabilitacja narządu ruchu.
Program rehabilitacji leczniczej jest kompleksowy i dostosowywany indywidualnie do rodzaju schorzenia. Obejmuje niezbędne badania, fizjoterapię, ze szczególnym uwzględnieniem kinezyterapii, a także oddziaływania psychologiczne oraz edukację zdrowotną. Choć standardowy czas rehabilitacji wynosi 24 dni, ordynator ośrodka ma prawo do jej wydłużenia lub skrócenia.
Lista ośrodków rehabilitacyjnych, które mają podpisaną umowę z ZUS-em
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ma własnych ośrodków rehabilitacyjnych (sanatoriów). Zawiera umowy z ośrodkami (sanatoriami), które muszą spełnić określone wymagania prawne, kadrowe, lokalowe i medyczne. Sanatoria zlokalizowane są na terenie całej Polski, często w bardzo atrakcyjnych miejscowościach uzdrowiskowych, np. w Iwoniczu Zdroju, Rymanowie Zdroju, Polańczyku, Krynicy Zdrój, Stróżach, Muszynie, Ustroniu, Krynicy Morskiej, Stegnie, Ciechocinku czy Świeradowie Zdroju.
Lista ośrodków rehabilitacyjnych współpracujących z ZUS w 2025 roku - w podziale na profile schorzeń
Mapa ośrodków rehabilitacyjnych współpracujących z ZUS w 2025 roku
Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego