Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.
- Ministerstwo Klimatu i Środowiska odpowiada na kontrowersje dotyczące programu "Czyste Powietrze"
- Reformy w programie – co się zmienia?
- Kominki w nowym regulaminie programu „Czyste Powietrze”
- Reakcje na kontrowersje – głosy sprzeciwu
- Potrzeba bezpieczeństwa energetycznego w Polsce
- Kontrowersje wciąż trwają
Ministerstwo Klimatu i Środowiska odpowiada na kontrowersje dotyczące programu "Czyste Powietrze"
W odpowiedzi na wystąpienie Przewodniczącej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, posłanki Urszuli Pasławskiej, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, wraz z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), szczegółowo wyjaśnia zmiany w programie „Czyste Powietrze” (PPCP). Zmiany te mają na celu poprawę jakości powietrza oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Ministerstwo zapewnia, że nowa odsłona programu, która wejdzie w życie 31 marca 2025 roku, uprości proces aplikacji oraz dostosuje wymagania do aktualnych realiów.
Reformy w programie – co się zmienia?
Reforma „Czystego Powietrza” ma na celu uproszczenie procedur aplikacyjnych oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków. Zgodnie z zapowiedzią, wprowadzona zostanie aktualizacja progów dochodowych dla poszczególnych grup dofinansowania, co umożliwi dotarcie z pomocą do większej liczby osób. Zostaną również wprowadzone nowe wymagania dotyczące klasy efektywności energetycznej dotowanych urządzeń oraz obowiązkowa wizyta eksperta na etapie przygotowania audytu. Ponadto, w ramach nowych zasad, pojawią się limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów, a także wprowadzenie mechanizmu operatorów, którzy będą odpowiedzialni za pomoc beneficjentom w procesie aplikacyjnym.
Kominki w nowym regulaminie programu „Czyste Powietrze”
Kontrowersje wywołał zapis dotyczący kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne, który pojawił się w projekcie nowego regulaminu. Zgodnie z pierwotną wersją programu, kominki te miały zostać wyłączone z możliwości dofinansowania. W odpowiedzi na liczne protesty, w tym złożone przez społeczne organizacje, minister Krzysztof Bolesta zapewnił, że w nowej odsłonie programu nie wprowadza się zakazu użytkowania kominków. Jednakże w dokumencie „Pytania i odpowiedzi” pojawił się zapis, który budzi kontrowersje: „Nowe Czyste Powietrze dopuszcza pozostawienie kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne, czyli bez rozprowadzenia ciepła.”
Ta niespodziewana zmiana, choć uznawana za kontrowersyjną, została skrytykowana przez część społeczeństwa, które obawia się, że może to wpłynąć na bezpieczeństwo energetyczne Polaków. Zdaniem organizacji społecznych, takie zapisy w regulaminie programu mogą stanowić zagrożenie w przypadku kryzysów energetycznych, wojny czy innych kataklizmów. Działacze podkreślają, że nie ma żadnych przepisów prawnych, które w sposób jednoznaczny definiowałyby, co oznacza „kominek wykorzystywany na cele rekreacyjne”
Reakcje na kontrowersje – głosy sprzeciwu
Reakcje na kontrowersyjny zapis dotyczący kominków były szybkie i intensywne. Przedstawiciele Fundacji Wspierania Więzi Lokalnych, wskazują na niedorzeczność interpretacji urzędników, którzy zdaniem organizacji, wychodzą poza granice prawa. Zdaniem strony społecznej, w regulaminie „Czystego Powietrza” nie ma zapisu, który jednoznacznie odnosiłby się do kominków wykorzystywanych na cele rekreacyjne, a zatem interpretacja urzędników nie może stanowić ograniczenia dla beneficjentów programu. Wskazują również na brak definicji „kominka rekreacyjnego” w prawie budowlanym, co utrudnia właściwą interpretację zasad programu.
Krytyka skierowana została także na działania przedstawicieli NFOŚiGW, którzy bronią swojego stanowiska, twierdząc, że zapisy te obowiązują w dokumentach wewnętrznych już od 2022 roku. Z kolei minister Bolesta, broniąc decyzji, obiecał, że w nowej wersji programu nie będzie żadnych zmian w zakresie dotyczącym kominków, o którym mowa w informacji prasowej.
Potrzeba bezpieczeństwa energetycznego w Polsce
Podkreśleniem powagi sprawy, jaką jest bezpieczeństwo energetyczne, zajmują się przedstawiciele organizacji społecznych, którzy zwracają uwagę, że decyzje podejmowane w ramach reformy mogą mieć dalekosiężne konsekwencje. W przypadku braku jasnych i stabilnych zasad użytkowania urządzeń grzewczych, Polacy mogą znaleźć się w trudnej sytuacji w razie kryzysu energetycznego. Z tego powodu apelują do ministra Krzysztofa Bolesty o dalsze konsultacje i wyjaśnienie wątpliwości dotyczących kominków oraz zapewnienie, że zmiany nie będą stanowiły zagrożenia dla obywateli.
Kontrowersje wciąż trwają
Ministerstwo Klimatu i Środowiska stara się balansować między wymaganiami ochrony środowiska a zapewnieniem obywatelom bezpieczeństwa energetycznego. Choć nowe zasady programu „Czyste Powietrze” mają na celu zmniejszenie emisji zanieczyszczeń i poprawę efektywności energetycznej budynków, kontrowersje związane z użytkowaniem kominków pozostają nierozstrzygnięte. Minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że zapisy dotyczące kominków wykorzystywanych do celów rekreacyjnych nie zostaną zmienione, jednak część organizacji społecznych zapowiada dalsze działania, w tym ewentualne skierowanie sprawy do sądu.
Jeśli kwestia kominków nie zostanie wyjaśniona, sprawa może stać się tematem ogólnopolskiej kampanii społecznej, mającej na celu zwrócenie uwagi na potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego obywateli. Ministerstwo Klimatu i Środowiska ma nadzieję na dalsze konsultacje z organizacjami społecznymi oraz samorządami, które pozwolą na wypracowanie satysfakcjonujących rozwiązań, gwarantujących równocześnie poprawę jakości powietrza i bezpieczeństwo energetyczne Polaków.