ZUS drugi raz przelicza emerytury Obniża do 5.577,57 zł z 6.449,32 zł. Bo 264,20 zamiast 247,7 miesięcy średniego dalszego trwania życia

tomasz.krol@infor.pl Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
rozwiń więcej
ZUS drugi raz przelicza emerytury Obniża do 5.577,57 zł z 6.449,32 zł. Bo 264,20 zamiast 247,7 miesięcy średniego dalszego trwania życia / Shutterstock

W artykule kolejny przykład ponownego przeliczenia emerytury przez ZUS. Raz przy pomocy wskaźnika 247,7 miesięcy średniego dalszego życia (dobry wskaźnik dla emeryta), a potem przy pomocy 264,20 miesięcy (zły wskaźnik - obniża emeryturę). Z perspektywy emeryta został ukarany za pracę pomimo wieku emerytalnego.

Emeryt złożył wniosek o przyznanie emerytury pomostowej. Pracuje. Ma więc dwa razy przeliczaną emeryturę przy wykorzystaniu różnych tablic średniego trwania życia. Rad gdy składa wniosek o emeryturę, a drugie przeliczenie jest jak kończy pracować i odwiesza emeryturę. Sądy uznają drugie przeliczenie za bezprawne. Jeżeli przyjęty przez ZUS (za GUS) wskaźnik średniego życia jest za drugim razem wyższy, emeryt traci (nawet 850 zł miesięcznie na emeryturze).

SN, sądy okręgowe i apelacyjne - ZUS dwa razy przeliczał emeryturę i obniżył ją do 5.577,57 zł z 6.449,32 zł

ZUS nie ma prawa do ponownego ustalenia wysokości emerytury „od początku”. Tak w styczniu wskazał Sąd Najwyższy uznając, że za pierwszym razem ZUS zastosował słusznie 238,90 miesięcy, a za drugim razem błędnie 254,30 miesięcy średniego trwania życia. W efekcie ZUS obniżył emeryturę na 5.577,57 zł, gdy prawidłowa kwota to 6.449,32 zł. To jest miesięcznie 871,75 zł na niekorzyść emeryta. Szczegóły tej sprawy na końcu artykułu

ZUS miał prawo jedynie zwiększyć wartość emerytury na podstawie art. 108 ustawy emerytalnej:

Pomimo stanowiska SN, ZUS w dalszym ciągu dwa razy przelicza emerytury osobom, które osiągają prawo do przejścia na emeryturę, ale chcą kilka lat przepracować.

Przeliczenie kapitału emerytalnego pierwszy raz (osiągnięcie wieku emerytalnego, ale zawieszenie emerytury z uwagi na kontynuację pracy)

Przeliczenie kapitału emerytalnego drugi raz (koniec pracy i odwieszenie emerytury).

Poniżej opis historii naszego czytelnika, który także stracił na opisanej praktyce ZUS:

Pierwsza decyzja ZUS wyliczająca emeryturę pomostową - emeryt kontynuował zatrudnienie

Poniżej pierwsza decyzja ZUS z 2022 r., gdzie na wniosek emeryta przyznano emeryturę pomostową, stosując zgodnie z tabelami dla średniego trwania życia przelicznik 247,7. Wszystko jest ok, wszystko się zgadza.

Decyzja ZUS nr 1

decyzja nr 1 - obliczenia przy wykorzystaniu 247.70 miesięcy

decyzja nr 1 - obliczenia przy wykorzystaniu 247.70 miesięcy

Inne

W powyższej decyzji mamy taki oto sposób wyliczenia emerytury pomostowej:

Wysokość emerytury pomostowej została ustalona na: 370079,85 zł + 97851,87 zł /247.70 miesięcy = 1889,11 zł

W tabeli mamy takie dane:

247,70 miesięcy to średnie dalsze trwanie życia dla osoby w wieku 60 lat

370079,85 zł – kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego

97851,87 – kwota zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne

Druga decyzja przeliczeniowa ZUS - emeryt zakończył pracę i chciał rozpocząć korzystanie z emerytury

Druga decyzja ze stycznia 2025 zatwierdzona zgodnie z wnioskiem o odwieszenie emerytury i zakończeniu pracy w szczególnych warunkach

Poniżej druga decyzja ZUS z grudnia 2024 r. Zdaniem emeryta nie jest to zgodne z ustawą o emeryturach pomostowych.

Tym razem ZUS wykorzystał wskaźnik 264,20 miesięcy, co doprowadziło do pomniejszenia świadczenia (niekorzyść dla emeryta).

Ustawa z dnia19/12/2008 o emeryturach pomostowych w art. 14.1. mówi:

Emeryt uważa, że w tym przepisie chodzi o dzień złożenia wniosku (u niego 2022 r.) a nie dzień odwieszenia emerytury (2024 r.)

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

SN, sądy okręgowe i apelacyjne - o obniżeniu emerytury do 5.577,57 zł z 6.449,32 zł

Jest to kolejny taki przykład podwójnego przeliczania emerytury i z uwagi na niekorzystne średnie miesiące dalszego życia, zaniżanie emerytury.

W artykule omawiam postanowienie SN ze stycznia 2025 r., ale czytelnicy napisali do redakcji, co wskazuje na szerszy problem, tak:

Przykład

DECYZJA ZUS 1. Pierwsze przeliczenie emerytury. Ubezpieczony nabył prawo do emerytury pomostowej od 1 stycznia 2023 r. Dane emerytury:

1) Wysokość na podstawie tablic dalszego trwania życia (238,90 miesięcy na dzień 1 stycznia 2023 r.) - ta wysokość była kluczowa bo przy ponownym przeliczeniu emerytury ZUS wziął do obliczeń więcej miesięcy.

2) Emerytura - 5.617,88 zł miesięcznie

3) Waloryzacja od 1 marca 2023 r. - 6.449,32 zł.

DECYZJA ZUS 2. ZUS zawiesił wypłatę świadczenia (bo emeryt kontynuował zatrudnienie), ale potem  ponownie ustalił wysokość świadczenia (ponowne ustalenie kapitału początkowego).

DECYZJA ZUS NR 3. Emeryt wystąpił do ZUS o podjęcie wypłaty emerytury (bo emeryt zakończył pracę). ZUS ponownie ustalił wysokość świadczenia. Mamy więc drugie przeliczenie emerytury z kapitału początkowego. W obliczeniach wykorzystał średnie dalsze trwanie życia (254,30 miesięcy z lipca 2023 r.), co dało kwotę 5.577,57 zł. To oznaczało obniżkę emerytury (patrz Etap 1).

F Emeryt wygrał sprawę w sądzie - sąd okręgowy orzekł, że emerytura to 6.482,97 zł (od 1 lipca 2024 r.), a nie 5.577,57 zł.

Polecamy VAT 2025. Podatki część 2

"ZUS mógł jedynie zwiększyć wysokość emerytury w trybie art. 108 ustawy emerytalnej, to jest przez uwzględnienie wysokości składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego po 31 grudnia 2022 r. (skoro ubezpieczony nabył prawo do emerytury 1 stycznia 2023 r.). Fakt ewentualnego zawieszenia wypłaty emerytury (kontynuowanie pracy) nie ma znaczenia, bowiem ten wymóg nie jest przesłanką nabycia prawa do świadczenia, lecz tylko przesłanką podjęcia jego wypłaty. Zatem po uprawomocnieniu się tej decyzji organ rentowy mógł przeliczyć emeryturę ubezpieczonego tylko w trybie art. 14 ust. 4 ustawy o emeryturach pomostowych w związku z art. 108 ustawy emerytalnej."

Prawo
Nie trzeba być niezdolnym do pracy, żeby otrzymać tę rentę z ZUS
17 kwi 2025

Utrata możliwości pracy w dotychczasowym zawodzie nie musi oznaczać końca kariery zawodowej. Gdy zdrowie nie pozwala kontynuować pracy w wyuczonym fachu – na skutek choroby, urazu czy wypadku – warto wiedzieć, że istnieje forma wsparcia, która może pomóc stanąć na nogi. To renta szkoleniowa – świadczenie przeznaczone dla osób, które nie są całkowicie niezdolne do pracy, ale wymagają przekwalifikowania. Dzięki niej można spokojnie przygotować się do nowej roli zawodowej i zdobyć niezbędne kwalifikacje, by nadal być aktywnym na rynku pracy.

Rewolucja w sądach: Cyfrowy Sąd i Digitalny Asystent Sędziego. Czy sztuczna inteligencja może decydować o sprawiedliwości w sprawach frankowiczów?
17 kwi 2025

W dniu 16 kwietnia 2025 r. Prezydent RP podpisał ustawę, która wprowadza zmiany w sądownictwie, a konkretnie w zakresie delegowania sędziów. Jednocześnie w Ministerstwie Sprawiedliwości toczą się rozmowy i prace nad rewolucją w sądach. W założeniu ma być wprowadzony Cyfrowy Sąd i Digitalny Asystent Sędziego. Czy rzeczywiście sztuczna inteligencja może decydować o sprawiedliwości? MS podkreśla: "Naszym celem jest to, żebyśmy przeszli z doręczania wszystkiego w formie papierowej, do sytuacji, kiedy możemy skorzystać z usług wymiaru sprawiedliwości, za pomocą komputera czy telefonu komórkowego"

Nieodpłatna pomoc prawna - Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy
17 kwi 2025

15 kwietnia 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej. W latach 2026–2035 rząd przeznaczy łącznie 1,2 miliarda złotych na finansowanie nieodpłatnej pomocy prawnej, poradnictwa obywatelskiego i edukacji prawne.

Wielka zmiana w zwolnieniach lekarskich. Ta rewolucja w L4 wywróci pracę na etacie milionom Polaków
17 kwi 2025

W określonych przypadkach będzie można pracować, wyjść z domu, żeby zrobić zakupy, a nawet wyjechać za granicę. Tak będzie wyglądać chorowanie po nowemu na L4. Resort rodziny, pracy i polityki społecznej szykuje prawdziwą rewolucję w zwolnieniach lekarskich. Skąd te radykalne zmiany? W opinii ministerstwa niektóre przepisy regulujące kwestię L4 są niedostosowane do obecnych potrzeb.

Wyrok TK: Emeryci nie wiedzieli, że ZUS pomniejszy ich emeryturę. Bali się utraty pracy. Bez przeliczenia
16 kwi 2025

Niekorzystnie rozliczana przez ZUS emerytura wcześniejsza. Dlaczego ją wybierano w 2005 r., 2010 r. 2015 r.? Z dwóch powodów. Pierwszy, to brak wiedzy o tym, ze za świadczenia z tej emerytury zapłaci "karę" w postaci obniżenia emerytury zasadniczej. Jest to "kara" dożywotnia. Miesiąc w miesiąc jest wypłacana niższa emerytura (pracownicy ZUS nie przekazali o tym informacji czytelnikowi, który nie był biegły w przepisach emerytalnych). Jest jednak druga przyczyna przejścia na wcześniejszą emeryturę. To zapowiedź zwolnienia z pracy. Tak wynika z przykładowego listu czytelnika.

Po co emerytowi orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?
16 kwi 2025

„Jestem już na emeryturze, którą wypłaca mi ZUS. Mój stan zdrowia w ostatnim czasie znacznie się pogorszył. Czy w związku z tym mogę ubiegać się o stopień niepełnosprawności? Co daje orzeczenie w przypadku osoby starszej” – pyta Czytelniczka.

Brak podwyżki zasiłku pielęgnacyjnego do 2028 r. Umiarkowany stopień niepełnosprawności poza nowymi świadczeniami?
16 kwi 2025

Jest aż do 2028 r. prawie pewny brak waloryzacji dla takich świadczeń jak zasiłek pielęgnacyjny (od 2019 r.!), a także takie świadczenia jak dodatek dopełniający (do renty socjalnej) i dodatek do renty z tytułu niezdolności do pracy (projekt ustawy), które oparte są o niesamodzielność, a nie niepełnosprawność. Także w świadczeniu wspierającym samo orzeczenie o niepełnosprawności to za mało, aby je otrzymać. Potrzebny jest jeszcze poziom wsparcia (ocena samodzielności). Zestawienie tych zmian prowokuje do ważnego dla osób niepełnosprawnych pytania - "Czy w przyszłości będą coraz mniej ważne orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu lekkim i umiarkowanym?"

QUIZ z polskich przysłów i powiedzeń. Potrafisz je dokończyć? Już na 5. pytaniu będzie pod górkę
16 kwi 2025
W tym quizie prosimy Was o dokończenie popularnych przysłów o raz powiedzeń. Wiele z nich weszło na stałe do codziennego języka. Używamy ich dosyć często, ale zdarza się, że je mylimy. Dacie radę?
ZUS: Pracowałeś przed 1999 rokiem? Twoja emerytura może być wyższa
17 kwi 2025

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina osobom, które rozpoczęły pracę przed 1999 rokiem, o możliwości zwiększenia przyszłej emerytury poprzez dostarczenie brakujących dokumentów potwierdzających zatrudnienie.

NSA: Po przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego (3287 zł) osoba niepełnosprawna (stopień umiarkowany) wybierze wyższe świadczenie
16 kwi 2025

NSA wskazał na ważny niuans. Opiekun osoby niepełnosprawnej (matka) ma zasiłek stały. Podstawą dla tego zasiłku była całkowita niezdolność do pracy. Opiekun w świadczeniu pielęgnacyjnym musi być zdolny do pracy. Tylko wtedy może zrezygnować z pracy dla wykonania zadania opieki nad osobą niepełnosprawną (tu córka leżącą, stopień znaczny niepełnosprawności, pełna niesamodzielność). Pomimo zasiłku stałego (i niezdolności do pracy) matka została uznana dla świadczenia pielęgnacyjnego za osobę potencjalnie zdolną do pracy. Jak to jest możliwe? Na pozór wydaje się niemożliwe. A jednak jest możliwe.

pokaż więcej
Proszę czekać...